BÀI GIẢNG AN TOÀN LAO ĐỘNG - CHƯƠNG 6

KĨ THUẬT AN TOÀN ĐIỆN 4.1 Những khái niệm cơ bản về an toàn điện 4.1.1. Các khái niệm cơ bản về an toàn điện. a. Điện trở của người. Cơ thể con người có thể coi như một điện trở. Lớp sừng trên da (dày khoảng 0,05-0,2mm) có điện trở lớn nhất, máu và thịt có điện trở bé. Khi người tiếp xúc vào vật mang điện nếu da khô ráo, không có thương tích gì thì điện trở của người có thể đến 10.000 ÷100.000 ôm. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
BÀI GIẢNG AN TOÀN LAO ĐỘNG - CHƯƠNG 6 Chöông VI KÓ THUAÄT AN TOAØN ÑIEÄN4.1 Nhöõng khaùi nieäm cô baûn veà an toaøn ñieän4.1.1. Caùc khaùi nieäm cô baûn veà an toaøn ñieän.a. Ñieän trôû cuûa ngöôøi. Cô theå con ngöôøi coù theå coi nhö moät ñieän trôû. Lôùp söøng treân da (daøy khoaûng 0,05-0,2mm)coù ñieän trôû lôùn nhaát, maùu vaø thòt coù ñieän trôû beù. Khi ngöôøi tieáp xuùc vaøo vaät mang ñieän neáu dakhoâ raùo, khoâng coù thöông tích gì thì ñieän trôû cuûa ngöôøi coù theå ñeán 10.000 ÷100.000 oâm. Neáumaát lôùp söøng treân da thì ñieän trôû cuûa ngöôøi coøn khoaûng 800 ÷1000 oâm, vaø neáu maát heát lôùp dathì ñieän trôû cuûa ngöôøi chæ coøn 600 ÷800 oâm. Ñieän trôû cuûa ngöôøi khoâng phaûi laø moät trò soá coáñònh maø thay ñoåi phuï thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá nhö tình traïng cuûa da, chieàu daøy lôùp söøng, dieäntích vaø aùp suaát tieáp xuùc, trò soá vaø loaïi doøng ñieän qua ngöôøi, thôøi gian tieáp xuùc, ñieän aùp, taàn soádoøng ñieän, traïng thaùi thaàn kinh cuûa ngöôøi. Neáu da ngöôøi bò öôùt hay coù moà hoâi thì ñieän trôûgiaûm xuoáng. Dieän tích tieáp xuùc caøng lôùn thì ñieän trôû caøng nhoû, vôùi ñieän aùp baèng 50÷60 V coùtheå xem ñieän trôû cuûa ngöôøi tæ leä nghòch vôùi dieän tích tieáp xuùc. Khi aùp suaát tieáp xuùc khoaûng1kG/cm2trôû leân, ñieän trôû cuûa ngöôøi tæ leä thuaän vôùi aùp suaát tieáp xuùc. Khi doøng ñieän taêng leân daseõ bò noùng leân, ngöôøi coù moà hoâi, do ñoù ñieän trôû cuûa ngöôøi seõ giaûm xuoáng. Thôøi gian taùc duïngcuûa doøng ñieän caøng laâu, ñieän trôû cuûa ngöôøi caøng giaûm xuoáng vì da caøng bò noùng, moà hoâi racaøng nhieàu vaø vì nhöõng bieán ñoåi ñieän phaân trong cô theå con ngöôøi. Ñieän aùp ñaët vaøo ngöôøicuõng coù aûnh höôûng raát nhieàu ñeán ñieän trôû cuûa ngöôøi. Khi ñieän aùp taêng leân ñieän trôû cuûa ngöôøiseõ giaûmxuoáng. Baûng 4-1: Ñieän trôû cuûa ngöôøi phuï thuoäc ñieän trôû tieáp xuùc vaø traïng thaùi cuûa dab. Taùc duïng cuûa doøng ñieän ñoái vôùi cô theå con ngöôøi.* Taùc duïng kích thích Phaàn lôùn caùc tröôøng hôïp cheát ngöôøi vì ñieän giaät laø do taùc duïng kích thích gaây neân. Ñaëc ñieåmcuûa noù laø doøng ñieän qua ngöôøi beù (25÷100 mA), ñieän aùp ñaët vaøo ngöôøi khoâng lôùn laém, thôøigian doøng ñieän qua ngöôøi töông ñoái ngaén (vaøi giaây). - Khi ngöôøi môùi chaïm vaøo ñieän, vì ñieän trôû cuûa ngöôøi coøn lôùn, doøng ñieän qua ngöôøi beù, taùcduïng cuûa noù chæ laøm cho baép thòt tay, ngoùn tay co quaép laïi. Neáu naïn nhaân khoâng rôøi khoûi vaätmang ñieän thì ñieän trôû cuûa ngöôøi daàn daàn giaûm xuoáng vaø doøng ñieän taêng leân, hieän töôïng coquaép taêng leân. - Thôøi gian tieáp xuùc vôùi vaät mang ñieän caøng laâu caøng nguy hieåm, coù theå laøm teâ lieät tuaànhoaøn vaø hoâ haáp.* Taùc haïi gaây chaán thöông - Taùc duïng gaây chaán thöông thöôøng xaåy ra do ngöôøi tieáp xuùc vôùi ñieän aùp cao. - Khi ngöôøi ñeán gaàn vaät mang ñieän (6kV trôû leân) tuy chöa chaïm phaûi, nhöng vì ñieän aùp caosinh ra hoà quang ñieän, doøng ñieän qua hoà quang chaïy qua ngöôøi töông ñoái lôùn. Do phaûn xaï töïnhieân cuûa ngöôøi raát nhanh vaø coù xu höôùng traùnh xa vaät mang ñieän, keát quaû laø hoà quang seõchuyeån qua vaät coù noái ñaát gaàn ñaáy, vì vaäy doøng ñieän qua ngöôøi trong thôøi gian raát ngaén, taùcduïng kích thích ít khoâng ñöa ñeán teâ lieät tuaàn hoaøn vaø hoâ haáp, nhöng ngöôøi bò naïn coù theå bòchaán thöông hay cheát do hoà quang ñoát chaùy da thòt. Qua söï phaân tích treân ta thaáy raèng taùc duïng chuû yeáu cuûa tai naïn veà ñieän laø do doøngñieän qua ngöôøi gaây neân chöù khoâng phaûi do ñieän aùp. Vì vaäy khi phaân tích an toaøn trong maïngñieän chuùng ta chæ xeùt ñeán trò soá doøng ñieän qua ngöôøi.Tuy nhieân khi quy ñònh veà an toaøn ñieän thöôøng laïi döïa vaøo ñieän aùp vaø duøng khaùi nieäm ñieänaùp cho pheùp vì noù deã xaùc ñònh vaø cuï theå hôn.Tai naïn veà ñieän ñoái vôùi con ngöôøi phuï thuoäc nhieàu yeáu toá, chuû yeáu laø: - Trò soá doøng ñieän qua ngöôøi. Qua phaân tích ta thaáy nguy hieåm ñoái vôùi ngöôøi laø do doøng ñieänchaïy qua ngöôøi (baûng 12-2). Qua baûng 12-2 thaáy raèng, vôùi taàn soá 50 Hz, cöôøng ñoä doøng ñieän xoay chieàu an toaøn ñoái vôùingöôøi phaûi beù hôn 10 mA, vôùi ñieän moät chieàu phaûi beù hôn 50 mA. - Thôøi gian ñieän giaät. Khi thôøi gian doøng ñieän chaïy qua ngöôøi taêng leân, do aûnh höôûng cuûaphaùt noùng, ñieän trôû cuûa ngöôøi giaûm xuoáng, do ñoù doøng ñieän seõ taêng leân vaø caøng nguy hieåm. - Ñöôøng ñi cuûa doøng ñieän qua ngöôøi. Ngöôøi ta thöôøng ño phaân löôïng doøng ñieän qua tim ñeåñaùnh giaù möùc ñoä nguy hieåm cuûa caùc con ñöôøng doøng ñieän qua ngöôøi. Phaân löôïng doøng ñieänqua tim theo caùc con ñöôøng doøng ñieän qua ngöôøi (baûng 12-3). Doøng ñieän ñi töø chaân qua chaân laø ít nguy hieåm nhaát. Baûng 12-2: Taùc duïng cuûa doøng ñieän ñ ...