Bài giảng Các vấn đề thường gặp của nửa sau thai kỳ: Nhận biết, phòng tránh và quản lý chuyển dạ sanh non

Sau khi học xong bài, học viên có khả năng: Trình bày được khái niệm về chuyển dạ sanh non, trình bày được quan điểm căn bản về điều trị sanh non, trình bày được nguyên lý thực hiện corticoisteroid liệu pháp để dự phòng suy hô hấp cấp ở trẻ sanh non.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Các vấn đề thường gặp của nửa sau thai kỳ: Nhận biết, phòng tránh và quản lý chuyển dạ sanh non Tín chỉ Sản Phụ khoa 1 Bài Team-Based Learning 4-8: Các vấn đề thường gặp của nửa sau thai kỳ Bài giảng trực tuyến Nhận biết, phòng tránh và quản lý chuyển dạ sanh non Bài Team-Based Learning 4-8: Các vấn đề thường gặp của nửa sau thai kỳ Nhận biết, phòng tránh và quản lý chuyển dạ sanh non. Huỳnh Nguyễn Khánh Trang 1, Thân Trọng Thạch 2 Mục tiêu bài giảng Sau khi học xong bài, học viên có khả năng 1. Trình bày được khái niệm về chuyển dạ sanh non 2. Trình bày được quan điểm căn bản về điều trị sanh non 3. Trình bày được nguyên lý thực hiện corticoisteroid liệu pháp để dự phòng suy hô hấp cấp ở trẻ sanh non Sanh non cùng với các hậu quả khác của nó là nguyên nhân gây tử vong sơ sinh hàng đầu. Sinh non cũng là một yếu tố quan trọng dẫn đến nguy cơ mắc phải các bệnh lý khác trong tương lai ngắn hạn hoặc dài hạn sau này của trẻ. ĐỊNH NGHĨA, NGUYÊN NHÂN, YẾU TỐ NGUY CƠ VÀ CÁC TRIỆU CHỨNG NHẬN BIẾT SANH NON Trẻ sanh non được định nghĩa là trẻ được sinh ra trước 37 tuần 0/7. Sơ sinh đủ tháng được định nghĩa là sơ sinh với tuổi thai lúc sinh là từ 37 đến 42 tuần. Trẻ sanh non được định nghĩa là trẻ được sinh ra trước 37 tuần 0/7. Căn cứ trên tuổi thai khi sanh, có thể chia ra  Tuổi thai dưới 28 tuần 0/7: được gọi là sơ sinh cực non. Chiếm khoảng 5% các trường hợp.  Tuổi thai từ 28 tuần 0/7 đến 31 tuần 6/7 : được gọi là sơ sinh rất non. Chiếm khoảng 15% các trường hợp.  Tuổi thai từ 32 tuần 0/7 đến 33 tuần 6/7 . Chiếm khoảng 20% các trường hợp.  Tuổi thai từ 34 tuần 0/7 đến 36 tuần 6/7 . Chiếm khoảng 60% các trường hợp. Thai kỳ kéo dài quá ngày dự sinh được định nghĩa khi thai kỳ kéo dài > 42 tuần vô kinh. Sanh non có thể là do tự phát hay là hậu quả của chỉ định can thiệp y khoa. Có 2 nhóm nguyên nhân lớn của sanh non: 1. Sanh non do có chỉ định từ mẹ hoặc thai. Cuộc sanh được chỉ định vì một lý do y khoa như tiền sản giật, nhau tiền đạo, chậm tăng trưởng trong tử cung nặng gây suy thai. Nhóm này chiếm khoảng 20%. 2. Sanh non tự phát, chiếm khoảng 80% các trường hợp còn lại, đa phần liên quan đến chuyển dạ sanh non hoặc ối vỡ non trên thai non tháng (Preterm Premature Rupture Of Membranes - PPROM). Hiện nay người ta cho rằng chuyển dạ sanh non là một hội chứng gồm nhiều cơ chế khác nhau. Cần lưu ý là trong đa số trường hợp, chúng ta không thể tìm được nguyên nhân hoặc yếu tố nguy cơ của chuyển dạ sanh non. Có 4 quá trình bệnh sinh chủ yếu như sau, và chuyển dạ sanh non là hậu quả cuối cùng của các diễn tiến bệnh lý này. 1. Hoạt hóa trục hạ đồi-tuyến yên-tuyến thượng thận ở mẹ hoặc thai nhi do stress. 2. Nhiễm trùng (tại lớp màng đệm, màng rụng hoặc toàn thân). 3. Xuất huyết tại lớp màng rụng (bong nhau). 4. Căng dãn tử cung quá mức do một tình trạng nào đó như đa thai, đa ối. Một số yếu tố đã được nhận diện là yếu tố nguy cơ của sanh non. Các thai phụ có các đặc điểm sau được xem là có yếu tố nguy cơ cao sanh non:  Tiền căn đã từng có sanh non, chuyển dạ sinh non, ối vỡ non.  Hở eo cổ tử cung nguyên phát hoặc thứ phát sau can thiệp y khoa như sau khoét chóp cổ tử cung …  Nhiễm trùng như nhiễm trùng tiểu, nhiễm khuẩn âm đạo (Bacterial Vaginosis - BV), nhiễm trùng ối.  Tình trạng căng dãn tử cung quá mức như đa thai, đa ối.  Tử cung bị biến dạng do u xơ-cơ trơn tử cung, tử cung có vách ngăn hay các dị tật cấu trúc khác của tử cung.  Bất thường của bánh nhau như nhau bong non, nhau tiền đạo.  Mẹ hút thuốc lá. Các triệu chứng và dấu chứng của chuyển dạ sanh non là các dấu hiệu của chuyển dạ, xuất hiện sớm trước 37 tuần 0/7 Sản phụ có những cơn gò tử cung, thường không gây đau. Thông thường sản phụ cảm nhận rằng có những cơn trằn bụng giống như khi chuyển dạ hay khi ra kinh, hoặc cảm giác đau trằn vùng thắt lưng dưới, hoặc có cảm giác nặng vùng chậu, hoặc đau bụng có hay không kèm dấu kích thích tiêu hóa như tiêu chảy. Sản phụ cũng ghi nhận tăng số lượng hoặc thay đổi tính chất dịch âm đạo. Có thể thấy dấu hiệu của tống xuất nút niêm dịch cổ tử cung: ra dịch nhầy hoặc dịch loãng hoặc dịch lẫn máu. 1 Phó giáo sư, phó trưởng bộ môn Phụ Sản, khoa Y, Đại học Y Dược tp HCM. Mail: tranghnk08@gmail.com 2 Giảng viên bộ môn Phụ Sản, khoa Y, Đại học Y Dược tp HCM. Mail: thachdc2002@yahoo.com © Bộ môn Phụ Sản, Khoa Y, Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Tác giả giữ bản quyền 1 Tín chỉ Sản Phụ khoa 1 Bài Team-Based Learning 4-8: Các vấn đề thường gặp của nửa sau thai kỳ Bài giảng trực tuyến Nhận biết, phòng tránh và quản lý chuyển dạ sanh non CÁC YẾU TỐ ĐÁNH GIÁ VÀ TIÊN LƯỢNG CỦA SANH NON Fetal Fibronec ...