Bài giảng Chủ nghĩa xã hội khoa học: Chương 2 - TS. Nguyễn Hồng Cử

Bài giảng Chủ nghĩa xã hội khoa học - Chương 2: Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân, cung cấp cho người học những kiến thức như Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân; Nội dung và đặc điểm sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân; sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam;...Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Chủ nghĩa xã hội khoa học: Chương 2 - TS. Nguyễn Hồng Cử Chương 2: SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN1. Quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về giai cấp công nhân và sứmệnh lịch sử thế giới của giai cấp công nhân1.1 Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân iai cấp công nhân trên phương diện kinh tế - xã hội Là người lao động trực tiếp hay gián tiếp vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hóa cao. - Trong chủ nghĩa tư bản là giai cấp không sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu, phải bán sức lao động, làm thuê cho các nhà tư bản. iai cấp công nhân trên phương diện chính trị - xã hội GCCN là giai cấp cách mạng có sứ mệnh lịch sử thế giới: xóa bỏ CNTB và xây dựng CNCS.1 1.1 Khái niệm và đặc điểm của giai cấp công nhân Đặc điểm chủ yếu của giai cấp công nhân: (1) Lao động bằng phương thức công nghiệp với công cụ lao động là máymóc, tạo ra năng suất cao, quá trình lao động mang tính chất xã hội hóa. (2) Giai cấp công nhân là sản phẩm của nền đại công nghiệp, là chủ thểcủa quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho lực lượng sản xuấttiên tiến. (3) Có phẩm chất đặc biệt về tính tổ chức, kỷ luật lao động, tinh thầnhợp tác, là giai cấp có tinh thần cách mạng triệt để.2 Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và phát triển cùng quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại; Là giai cấp đại diện cho lực lượng sản xuất tiên tiến; Là lực lượng chủ yếu của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội; Ở nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp công nhân là những người không có hoặc về cơ bản không có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư; Ở các nước xã hội chủ nghĩa, giai cấp công nhân cùng nhân dân lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu và cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã hội trong đó có lợi ích chính đáng của mình.3 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN a. Nội dung kinh tế - Giai cấp công nhân đóng vai trò nòng cốt trong quá trình giải phóng lực lượng sản xuất, thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển, tạo cơ sở cho sự ra đời của quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa. - Giai cấp công nhân là lực lượng đi đầu thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa, gắn với phát triển kinh tế tri thức.4 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN b. Nội dung chính trị xã hội - Tiến hành cách mạng chính trị để lật đổ quyền thống trị của giai cấp tư sản, Thiết lập nhà nước của giai cấp công nhân. - Sử dụng nhà nước XHCN để cải tạo xã hội cũ và tổ chức xây dựng xã hội mới.5 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN c. Nội dung văn hóa, tư tưởng - Xây dựng hệ giá trị mới dựa trên lao động; công bằng; dân chủ; bình đẳng và tự do. - Cải tạo tư tưởng văn hóa đã lỗi thời, lạc hậu, xây dựng nền văn hóa mới, tiến bộ, trên nền tảng ý thức hệ tiên tiến của giai cấp công nhân. - Xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa, phát triển văn hóa, đạo đức và lối sống mới xã hội chủ nghĩa6 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN aa. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân xuất phát từ những tiền đề kinh tế - xã hội của sản xuất mang tính xã hội hóa. (1) Xã hội hóa sản xuất thúc đẩy sự phát triển của xã hội nhưng cũng làm cho mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX trong chủ nghĩa tư bản chủ nghĩa ngày càng gay gắt. (2) Quá trình xã hội hóa sản xuất đã sản sinh ra giai cấp công nhân và rèn luyện nó thành chủ thể thực hiện sứ mệnh lịch sử là giải quyết mâu thuẫn trong CNTB, mở đường cho LLSX phát triển7 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN b. Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là sự nghiệp cách mạng của bản thân giai cấp công nhân cùng với đông đảo quần chúng và mang lại lợi ích cho đa số. (1) Thực hiện SMLS của GCCN là cuộc cách mạng của đại đa số vì lợi ích cho tuyệt đại đa số, do sự thống nhất cơ bản về lợi ích của giai cấp công nhân với lợi ích của nhân dân lao động. 2) Giai cấp công nhân chỉ có thể tự giải phóng mình đồng thời giải phóng các giai cấp bị áp bức bóc lột khác. (3) Giai cấp công nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử bằng một cuộc cách mạng triệt để không chỉ xóa bỏ sự thống trị áp bức của chủ nghĩa tư bản mà còn xây dựng thành công chế độ xã hội mới, tiến tới một xã hội không còn giai cấp.8 1.2 NỘI DUNG VÀ ĐẶC ĐIỂM SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG NHÂN c. Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân không phải là thay thế chế độ tư hữu này bằng chế độ tư hữu khác mà là xóa bó triệt để chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất,vốnlà ...