Bài giảng kinh tế học công cộng - Chương 1

Như vậy, vai trò của Chính phủ được nhấn mạnh khi cạnh tranh không có hiệu quả hay khi có những tác động tiêu cực của cạnh tranh làm cản trở sự phát triển của nền kinh tế, thực hiện chức năng xã hội nhằm đảm bảo hài hòa giữa lợi ích và công bằng trên quan điểm “Nhà nước ít hơn, thị trường nhiều hơn”.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng kinh tế học công cộng - Chương 1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG THS. HOÀNG TRUNG DŨNG Khoa Kinh tế và Kinh doanh quốc tế 0913 501030 – 0916 795588 Hà Nội, 2008 CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG Cả thị trường và chính phủ đều cần thiết cho một nền kinh tế vận hành lành mạnh. Thiếu một trong hai điều này thì hoạt động của nền kinh tế hiện đại chẳng khác gì vỗ tay bằng một bàn tay. Paul A. Saumuelson, 1967 CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ • Khu vực công cộng: Hệ thống các cơ quan, tổ chức Nhà nước, đứng đầu và chịu trách nhiệm điều hành hoạt động của khu vực ấy là một bộ máy chung là Chính phủ. • Chính phủ là một tổ chức được thiết lập để thực thi những quyền lực nhất định, điều tiết hành vi của các cá nhân sống trong xã hội nhằm phục vụ cho lợi ích chung của xã hội đó là tài trợ cho việc cung cấp những hàng hóa, dịch vụ thiết yếu mà xã hội đó có nhu cầu. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ Xem xét 03 mô hình kinh tế điển hình: • Nền kinh tế thị trường thuần túy. • Nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung. • Nền kinh tế hỗn hợp. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ Mô hình kinh tế thị trường thuần túy được xây dựng xuất phát từ quan điểm bàn tay vô hình của Adam Smith. Trong khi các cá nhân theo đuổi các lợi ích của riêng mình trong một môi trường cạnh tranh, thì cũng sẽ phục vụ luôn cho lợi ích của xã hội. Trong nền kinh tế như thế, vai trò của Chính phủ là tối thiểu. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ Mô hình nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung muốn có một cơ quan có khả năng tính toán, điều phối có kế hoạch mọi cân đối trong nền kinh tế quốc dân. Gây ra một sự tùy tiện, chủ quan rất lớn trong việc áp đặt giá cả và sản lượng, thủ tiêu động lực phấn đấu của cá nhân và gây ra sự lãng phí, phi hiệu quả nghiêm trọng trong xã hội. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ Mô hình nền kinh tế hỗn hợp cho thấy sự vận hành song song, tương tác và hỗ trợ lẫn nhau của cả thị trường và Chính phủ. Trong nền kinh tế đó, vai trò của Chính phủ không phải là cạnh tranh hoặc thay thế cho khu vực tư nhân. Trái lại, Chính phủ thúc đẩy, hỗ trợ và điều tiết hoạt động của khu vực này. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.1. Quá trình phát triển nhận thức về vai trò của Chính phủ Tuy cùng là một nền kinh tế hỗn hợp, nhưng vai trò của Chính phủ trong mỗi nền kinh tế nhất định lại mạnh yếu khác nhau. Đó là do quan điểm khác nhau về mức độ nghiêm trọng mà mỗi nước nhận thức về các dạng thất bại của thị trường và khả năng khắc phục chúng của Chính phủ. CHƯƠNG I VAI TRÒ CỦA CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG VÀ NHẬP MÔN KINH TẾ HỌC CÔNG CỘNG 1. CHÍNH PHỦ TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 1.2. Sự thay đổi vai trò chính phủ trong thực tiễn phát triển của thế kỷ 20 • Thập kỷ 50 - 70. ...