Bài giảng Kinh tế môi trường: Chương 4 - Nguyễn Thị Thanh Huyền

Bài giảng "Kinh tế môi trường - Chương 4: Đánh giá giá trị kinh tế các tác động môi trường" cung cấp cho người học các kiến thức: Khái niệm, sự cần thiết phải định giá môi trường và quan niệm tổng giá trị kinh tế, tổng quan về các phương pháp định giá môi trường, các phương pháp định giá. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Kinh tế môi trường: Chương 4 - Nguyễn Thị Thanh Huyền CHƯƠNG 4 ĐÁNH GIÁ GIÁ TRỊ KINH TẾ CÁC TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG L/O/G/O 1 Nội dung bài giảng - Khái niệm, sự cần thiết phải định giá môi trường và quan niệm tổng giá trị kinh tế - Tổng quan về các phương pháp định giá môi trường - Các phương pháp định giá 2 I. Khái niệm, sự cần thiết của định giá môi trường 1.Khái niệm định giá môi trường Định giá môi trường (hay ảnh hưởng của môi trường) là xác định giá trị tiền tệ của những cải thiện (lợi ích) hoặc những thiệt hại (chi phí) về môi trường do hoạt động sản xuất hay tiêu dùng gây nên. 3 2. Vì sao phải định giá môi trường??? Thứ nhất, định giá môi trường giúp lượng hoá thành tiền các tác động môi trường thuyết phục các nhà hoạch định chính sách giúp họ có được các quyết định tốt và công bằng hơn. Thứ hai, đối với một quyết định dựa trên phân tích lợi ích – chi phí, định giá kinh tế các lợi ích và chi phí sẽ giúp giảm đi những quyết định thuần túy định tính. Thứ ba, định giá kinh tế có thể cung cấp dấu hiệu hoạt động kinh tế đúng hơn. Cần nhận biết giá trị cận biên của hàng hoá môi trường nhằm xác định khối lượng sử dụng tối ưu. 4 2. Vì sao phải định giá môi trường? Thứ tư, định giá môi trường giúp hạch toán tài khoản tài nguyên quốc gia đầy đủ hơn thông qua việc lượng hoá các dịch vụ mà môi trường cung cấp cho con người. Thứ năm, nếu không định giá được các ảnh hưởng môi trường của dự án thì việc phân tích kinh tế dự án không đầy đủ. Việc định giá ảnh hưởng môi trường của dự án cho phép: + Nhìn nhận đầy đủ lợi ích và chi phí của dự án; + Tạo cơ sở để nâng cao chất lượng dự án; + Tạo cơ sở để lựa chọn dự án một cách đúng đắn. 5 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (1) Phân tích lợi ích chi phí cho các chương trình, dự án, chính sách (thường được áp dụng cho các dự án công). Ví dụ: Một dự án muốn đi vào hoạt động cần phải phân tích rõ các lợi ích cũng như chi phí môi trường của dự án. Đối với các dự án công, nếu dự án gây ra chi phí cho môi trường vượt quá lợi ích môi trường thì nhà nước không nên phê duyệt dự án. 6 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (2) Kết quả định giá được sử dụng để khẳng định sự quan trọng của vấn đề môi trường. Thông thường việc định giá này thường là đánh giá thiệt hại môi trường. Ví dụ: Ước tính về thiệt hại kinh tế do ô nhiễm không khí ở Tp X mỗi ngày lên đến 1 tỷ đồng(23 triệu USD/ năm). Ô nhiễm không khí ảnh hưởng sức khoẻ của hàng triệu người và làm gia tăng chi phí khám chữa bệnh. Ô nhiễm không khí đe doạ đến tăng trưởng kinh tế, ảnh hưởng đến khí hậu và ảnh hưởng đến hệ sinh thái. 7 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (3) Kết quả định giá được sử dụng để sắp xếp tầm quan trọng trong các kế hoạch của từng vùng. Thông thường kết quả này dùng cho dự án xây dựng cầu đường. Ví dụ: Để xây dựng một công trình cầu đường, người ta phải xem xét việc xây dựng các công trình này ảnh hưởng như thế nào đến hệ sinh thái xung quanh, mức độ ảnh hưởng có lớn không. Vai trò, tầm quan trọng của tuyến đường trong phát triển kinh tế xã hội của địa phương, của vùng, của đất nước, nên chăng phá đi hệ sinh thái này để xây dựng một tuyến đường. Để có được các kế hoạch ưu tiên, ta cần thông tin từ việc định giá. 8 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (4) Người ta sử dụng kết quả định giá để xác định công cụ thuế, trợ giá môi trường. Trong trường hợp này, các kết quả định giá nhằm xác định giá trị thiệt hại và các cải thiện môi trường, từ đó cho biết mức thuế mà những người gây thiệt hại môi trường phải trả, và tính toán các mức trợ giá, tài trợ cho các cải thiện môi trường. Ví dụ: Các công ty sản xuất của ngành công nghiệp thường phát thải một lượng khí lớn và gây thiệt hại đến môi trường, thông qua việc định giá môi trường, chúng ta sẽ xác định mức thuế mà các công ty này phải trả do việc làm ô nhiễm môi trường. Sử dụng kết quả định giá môi trường trong việc ra quyết định về PES ở VN 9 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (5) Kết quả định giá được sử dụng để hạch toán tài khoản tài nguyên môi trường của quốc gia. Hệ thống tài khoản tài nguyên quốc gia hiện chưa được thống kê và chưa được tính toán một cách đầy đủ, việc định giá sẽ góp phần hạch toán đầy đủ hơn các tài nguyên môi trường của quốc gia. 10 3. Sử dụng kết quả định giá môi trường (6) Kết quả định giá còn được dùng để xử lý các tranh chấp pháp lý về thiệt hại môi trường. Hoạt động này được sử dụng phổ biến ở Mỹ và một số quốc gia phát triển khác. Ví dụ: Sử dụng kết quả định giá để xử lý các thiệt hại môi trường do sự cố tràn dầu 11 2. Tổng giá trị kinh tế của tài nguyên môi trường Tổng giá trị kinh tế của một khu ...