Bài giảng Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩa

Quan hệ pháp luật là các quan hệ xã hội được các quy phạm pháp luật điều chỉnh làm cho các bên tham gia có quyền và nghĩa vụ pháp lý.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quan hệ pháp luật xã hội chủ nghĩaQUAN HEÄ PHAÙP LUAÄTXAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA Noäi dungI- Khaùi nieäm quan heä phaùp luaätII- Thaønh phaàn cuûa quan heä phaùp luaätIII- Các điều kiện làm phát sinh, thay đổi, chất dứt quan hệ pháp luật I- Khaùi nieäm quan heä phaùp luaät1. Ñònh nghóa quan heä phaùp luaät2. Ñaëc ñieåm cuûa quan heä phaùp luaät3. Phaân loaïi quan heä phaùp luaät1- Ñònh nghóa quan heä phaùp luaät ☏ Quan heä phaùp luaät laø caùc quan heä xaõ hoäi ñöôïc caùc quy phaïm phaùp luaät ñieàu chænh laøm cho caùc beân tham gia coù quyeàn vaø nghóa vuï phaùp lyù. 2- Ñaëc ñieåm cuûa quan heä phaùp luaätCho caùc quan heä xaõ hoäi sau:1, Coâng daân A (nam giôùi, 20 tuoåi) vaø coâng daân B (nöõ giôùi, 18 tuoåi), coøn ñoäc thaân, thương yeâu nhau, cùng nhau tới nhà thờ tổ chức lễ cưới.2, Chị X (45 tuổi) làm nội trợ, ra chợ mua rau muống.3, P là kỹ sư xây dựng, 30 tuổi, tôùi cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn ñaêng kyù thaønh laäp doanh nghieäp tö nhaân.Haõy xaùc ñònh: Ñaâu laø quan heä phaùp luaät? Ñieåm khaùc bieät giöõa quan heä phaùp luaät vôùi caùc quan heä xaõ hoäi khaùc?✄Nhaän xeùt Là loại quan hệ xã hội có ý chíQuan heä Mang tính giai cấp sâu sắcphaùpluaät Nội dung của QHPL được cấu thành bởi quyền & NVụ Plý đöôïc ñaûm baûo thöïc hieän bôûi nhaø nöôùc 3- Phaân loaïi quan heä phaùp luaät Caên cöù vaøo ñaëc ñieåm, tính chaát cuûa quyeàn vaø nghóa vuï giöõa caùc beân tham giaQHPL ñôn giaûn QHPL phöùc taïpQuyeàn, nghóa vuï Quyeàn, nghóa vuï moät chieàu song phöông Phaân loaïi quan heä phaùp luaät (tiếp)  Caên cöù vaøo ñaëc tröng cuûa söï taùc ñoängQHPL ñieàu chænh QHPL baûo veä Hình thaønh töø Hình thaønh töøQPPL ñieàu chænh QPPL baûo veä Phaân loaïi quan heä phaùp luaät  Caên cöù vaøo tính chaát, nghóa vuï phaùp lyù QHPL tích cöïc QHPL thuï ñoängChuû theå thöïc hieänChuû theå thöïc hieän nghóa vuï baèng nghóa vuï baèng haønh vi tích cöïc khoâng haønh ñoäng II- Thaønh phaàn cuûa quan heä phaùp luaät 1- Chuû theå cuûa quan heä phaùp luaät 2- Noäi dung cuûa quan heä phaùp luaät 3- Khaùch theå cuûa quan heä phaùp luaät 1- Chuû theå cuûa QHPL* Khaùi nieäm Coù naêng löïcCaù nhaân, Tham gia chuû theå QHPLToå chöùc Chuû theå cuûa QHPL * Naêng löïc chuû theå cuûa QHPLGoàm hai yeáu toá:+ Naêng löïc phaùp luaät: laø khaû naêng chuû theå coù caùc quyeàn hoaëc nghóa vuï phaùp lyù nhaát ñònh theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.+ Naêng löïc haønh vi: laø khaû naêng cuûa chuû theå baèng haønh vi cuûa mình tham gia quan heä phaùp luaät vaø thöïc hieän quyeàn, nghóa vuï phaùp lyù theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. * So saùnh NLPL vaø NLHVYeáu toá Gioáng Khaùc nhau nhauNaêng -Laø khaû NLPL: khaû naênglöïc naêng coù quyeàn, cuûa nghóa vuïphaùp chuû theåluaät - TheoNaêng quy ñònh NLHV: khaûlöïc cuûa naêng baènghaønh vi phaùp haønh vi cuûa mình thöïc hieänThôøi ñieåm xuaát hieän, chấm dứt caùc yeáu toá thuoäc naêng löïc chuû theå của cá nhân Yeáu Naêng löïc Naêng löïctoá phaùp haønh vi luaätThời điểmXuất hiện Thoâng -Ñoä tuoåi thöôøng laø -Khaû naêng töø luùc nhaän thöùc ñöôïc sinh raChấm dứt Khi cá nhân Khi cá nhân chết đó chết hoặc theo quy Thôøi ñieåm xuaát hieän, chấm dứt caùc yeáu toá thuoäc naêng löïc chuû theå của tổ chức Yeáu Naêng löïc Naêngtoá phaùp luaät löïc haønh viThời điểmXuất hiện - Xuất hiện đồng thời khi tổ chức được thành lập hợp pháp; - Phạm vi: theo quy định của PLChấm dứt Khi tổ chức chấm dứt sự tồn tại: (giải thể, phá sản v.v..) 2- Noäi dung cuûa QHPL Quyeàn chuû theå- Khaû naêng thöïc hieän haønh vi nhaát ñònh do quy phaïm phaùp luaät töông öùng quy ñònh.- Khaû naêng yeâu caàu chuû theå khaùc toân troïng quyeàn, nghóa vuï; chaám döùt haønh vi caûn trôû quyeàn, nghóa vuï.- Khaû naêng yeâu caàu cô quan nhaø nöôùc coù thaåm quyeàn can thieäp, Noäi dung cuûa QHPL (tiếp) Nghóa vuï chuû theå- Phaûi thöïc hieän moät soá yeâu caàu nhaát ñònh do QPPL xaùc ñònh nhaèm ñaùp öùng yeâu caàu cuûa chuû theå khaùc.- Kieàm cheá khoâng thöïc hieän haønh vi bò caám- Phaûi chòu traùch nhieäm phaùp lyù khi xöû söï khoâng ñuùng quy ñònh cuûa 3- Khaùch theå cuûa QHPL Lôïi Lôïi Lôïi ích ích ích chínhvaät tinh tròchaát thaàn xaõ hoäi Chuû theå höôùng tôùi khi tham gia QHPL III- Các yếu tố làm phát sinh, thay đổi, chất dứt quan hệ pháp luậtXem xét các tình huống sau:Tình huống 1: Năm 1990, trường hợp nhiễm HIV đầu tiên được phát hiện Việt Nam. Năm 1995, anh C (quê ở tỉnh A) thấy sức khỏe có dấu hiệu giảm sút bèn đi làm một số xét nghiệm và nhận được kết luận đã bị nhiễm HIV. Quá đau xót và hận đời, C thực hiện hành vi cố ý lây truyền HIV cho người khác.Theo anh (chị), giữa C và nhà nước có phát sinh quan hệ pháp luật hình sự hay không? Tại sao? Tình huống 22, Năm 1993, anh K và chị H tổ chức lễ cưới nhưng do công việc bận rộn, đi làm xa quê nên không đăng ký kết hôn. Tháng 01/2004, chị H về quê, rủ anh K về cùng để đăng ký thì K nói bận không về được, vả lại không cần thiết phải đăng ký vì đã c ...