Bài giảng Quản trị rủi ro: Bài 4 - ThS. Đinh Thị Hồng Thêu

"Bài giảng Quản trị rủi ro - Bài 4: Rủi ro hoạt động" với các nội dung tổng quan về rủi ro hoạt động; tự đánh giá rủi ro; chương trình “thu thập dữ liệu tổn thất”; xác định chỉ số rủi ro chính; liên hệ thực tế quản trị rủi ro hoạt động tại Techcombank.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Quản trị rủi ro: Bài 4 - ThS. Đinh Thị Hồng Thêu BÀI 4 RỦI RO HOẠT ĐỘNG ThS. Đinh Thị Hồng Thêu Trường Đại học Kinh tế Quốc dân v1.0015111218 1 TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG: Sự cố xảy ra tại ngân hàng Nếu sự cố mất điện xảy ra chẳng hạn, hoặc lỗi hệ thống máy tính bị tạm treo thì toàn bộ hoạt động ngân hàng sẽ bị ngưng trệ. Hoặc nếu quy trình nghiệp vụ huy động vốn không phù hợp với quy định hiện hành của các cơ quan quản lý thì cũng dễ xảy ra nguy cơ ngân hàng bị phạt, các giao dịch bị hủy bỏ… 1. Tất cả những sự cố này là rủi ro gì? Tầm quan trọng của việc quản trị rủi ro này? 2. Những chương trình nào được sử dụng để nhận diện, đo lường, xử lý và kiểm soát loại rủi ro này? v1.0015111218 2 MỤC TIÊU • Giới thiệu và hướng dẫn sinh viên hiểu được về rủi ro hoạt động và những tổn thất liên quan đến rủi ro này. • Sinh viên được hướng dẫn các chương trình quản trị rủi ro hoạt động trong thực tế theo chuẩn mực quốc tế. • Một liên hệ thực tế từ chương trình quản trị rủi ro hoạt động của Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) sẽ được giới thiệu để sinh viên có thể hiểu rõ về quy trình quản trị rủi ro hoạt động tại Việt Nam. v1.0015111218 3 NỘI DUNG Tổng quan về rủi ro hoạt động Tự đánh giá rủi ro Chương trình “Thu thập dữ liệu tổn thất” Xác định chỉ số rủi ro chính (KRI) Liên hệ thực tế: Quản trị rủi ro hoạt động tại Techcombank v1.0015111218 4 1. TỔNG QUAN VỀ RỦI RO HOẠT ĐỘNG 1.1. Rủi ro hoạt động là gì? 1.2. Rủi ro hoạt động bao gồm những rủi ro nào? 1.3. Đặc tính của rủi ro hoạt động 1.4. Quản lý rủi ro hoạt động v1.0015111218 5 1.1. RỦI RO HOẠT ĐỘNG LÀ GÌ? Theo Ủy ban Basel về giám sát Ngân hàng: “Rủi ro hoạt động là rủi ro gây ra tổn thất do các nguyên nhân như con người, sự không đầy đủ hoặc vận hành không tốt các quy trình, hệ thống; các sự kiện khách quan bên ngoài”. v1.0015111218 6 1.2. RỦI RO HOẠT ĐỘNG BAO GỒM NHỮNG RỦI RO NÀO? • Rủi ro do Quy chế, Quy trình nghiệp vụ; • Rủi ro do cán bộ ngân hàng; • Rủi ro do các nguyên nhân khác; • Rủi ro do tác động từ bên ngoài; • Rủi ro từ hệ thống công nghệ thông tin. v1.0015111218 7 VÍ DỤ • Ví dụ 1: Tổ trưởng tổ kế toán tại một điểm giao dịch của NHTM cổ phần biển thủ 7 tỷ đồng cá độ bóng đá. • Ví dụ 2: Khách hàng chuyển 4 triệu VND bị hạch toán thành 4 triệu AUD (tương đương 48,5 tỷ VND tại thời điểm xảy ra sự cố). v1.0015111218 8 1.3. ĐẶC TÍNH CỦA RỦI RO HOẠT ĐỘNG • Nếu rủi ro tín dụng và rủi ro thị trường chỉ liên quan đến một hoặc một số bộ phận của ngân hàng thì rủi ro hoạt động có liên quan đến toàn bộ các bộ phận. Ví dụ: Nếu sự cố mất điện xảy ra chẳng hạn, hoặc lỗi hệ thống máy tính bị tạm treo thì toàn bộ hoạt động ngân hàng sẽ bị ngưng trệ. Hoặc nếu quy trình nghiệp vụ huy động vốn không phù hợp với quy định hiện hành của các cơ quan quản lý thì cũng dễ xảy ra nguy cơ ngân hàng bị phạt, các giao dịch bị hủy bỏ. • Nguyên nhân chủ yếu gây ra rủi ro hoạt động, có thể thấy qua các ví dụ kể trên, xuất phát từ yếu tố con người với các hoạt động như: lừa đảo, biển thủ, giả mạo giấy tờ, ăn cắp thông tin, thực hiện giao dịch không đúng thẩm quyền, cố ý làm trái các quy định của ngân hàng, của pháp luật… v1.0015111218 9 1.4. QUẢN LỶ RỦI RO HOẠT ĐỘNG • Trên thực tế, bên cạnh quản lý rủi ro tín dụng và rủi ro thị trường thì quản lý rủi ro hoạt động là một trong ba trụ cột chính trong cơ chế quản lý rủi ro tổng thể của mỗi NHTM hiện nay. Với hệ thống chi nhánh trải rộng và khối lượng tiền lưu thông lớn, đội ngũ nhân viên đông đảo, các NHTM hiểu rằng thời gian và chi phí để giám sát, ngăn ngừa toàn bộ rủi ro hoạt động chắc chắn sẽ cao hơn con số thực tế phát sinh. • Do đó, việc theo dõi và thống kê xu hướng diễn biến của các tổn thất gây ra bởi rủi ro hoạt động để có những biện pháp điều chỉnh phù hợp là bước đi tất yếu của quản trị ngân hàng hiện đại. v1.0015111218 10 2. TỰ ĐÁNH GIÁ RỦI RO 2.1. Mục đích 2.2. Trình tự tự đánh giá rủi ro hoạt động v1.0015111218 11 2.1. MỤC ĐÍCH • Xác định rủi ro có mức độ nghiêm trọng cao cần ưu tiên tại đơn vị. • Tìm ra các điểm hổng hay điểm yếu của hệ thống để có biện pháp xử lý các điểm hổng và điểm yếu này. • Các cán bộ tham gia xử lý nghiệp vụ được bảo vệ tốt hơn. • Các cấp quản lý có thể dành thời gian cho các mục tiêu khác như phát triển kinh doanh cho đơn vị. v1.0015111218 12 2.2. TRÌNH TỰ TỰ ĐÁNH GIÁ RỦI RO HOẠT ĐỘNG Sắp xếp rủi Xác định Cho điểm ro với các ...