Bài giảng Sinh học đất

Sinh vật đất là những sinh vật sống trong đất, có thể là sống suốtđời trong đất, hoặc sống tạm thời trong thời gian nhất định trong đất- Sinh học đất là một môn khoa học đi nghiên cứu về hoạt động sốngcủa các sinh vật sống trong đất.Thế giới sinh vật đất rất đa dạng và phong phú. Chúng là những nhómsinh vật nhìn thấy được và không nhìn thấy được bằng mắt thường.Nhóm sinh vật nhìn thấy được được xếp vào nhóm động vật đất, đólà: giun đất, cuốn chiếu, rết, ấu trùng sâu bọ, nhện đất, kiến...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Sinh học đấtTrê ng ®¹i häc n«ng ng hiÖp I hµ né i kho a ®Êt vµ m«I trê ng BÀI GIẢNG B ÀISINH HỌC ĐẤTPGS .TS Ng uyÔn Xu©n Thµnh Hµ né i n¨m 2007 CHƯƠNG 1SINH HỌC ĐẤT VÀ CÁC NHÓM SINH VẬT CHÍNH THƯỜNG G ẶP TRONG Đ ẤTSINH I. KHÁI NIỆM - Sinh vật đất là những sinh vật sống trong đất, có thể là sống suốtđời trong đất, hoặc sống tạm thời trong thời gian nhất định trong đất- Sinh học đất là một môn khoa học đi nghiên cứu về hoạt động sốngcủa các sinh vật sống trong đất.Thế giới sinh vật đất rất đa dạng và phong phú. Chúng là những nhómsinh vật nhìn thấy được và không nhìn thấy được bằng mắt thường.Nhóm sinh vật nhìn thấy được được xếp vào nhóm động vật đất, đólà: giun đất, cuốn chiếu, rết, ấu trùng sâu bọ, nhện đất, kiến đất, mốiđất, ong đất, ve, bét, sâu bọ bậc thấp không cánh, động vật thân mềm,giáp xác cạn, các lưỡng thê, bò sát, một số thú và động vật gặm nhấm.Trong các lớp đất, ở giữa các hạt đất, lớp nước ít ỏi là cả một thế giớibí ẩn của trùng roi, trùng đế giày, trùng cỏ, trùng bào tử, trùng amip...Những sinh vật này trước kia người ta xép vào nhóm động vật đất, đếnnày được xếp sang nhóm riêng gọi là nguyên sinh động vật đất, vì nhómnày một số có cơ quang hợp. Ngoài hai nhóm trên còn có cả một thế giới sôi động trong đất,chúng là nhóm quan trọng nhất, người ta gọi là vi sinh vật đất. Vi sinh vật đất bao gồm nhiều nhóm khác nhau: Virus, vi khuẩn,xạ khuẩn, nấm, tảo...Trong đất là các khoang kẽ nhỏ li ti trong đất chứa đầy nướcTrong cùng các loài sinh vật đất. cùng II. VI SINH VẬT ĐẤT 2.1. Những giống vi khuẩn quan trọng thường gặp trong đất Bảng 1: Giống vi khuẩn quan trọng thường gặp trong đất Tên giống vi Những đặc điểm quan trọng khuẩn Yếm khí, môi trường giàu chất hữu cơ, có H2SChromatium Yếm khí và yếm khí tuỳ tiện, môi tr-ường giàuRhodospirillum chất hữu cơ, có thể quang hợp được.Rhodopseudomonas Hình que, dinh d-ưỡng hóa năng, oxy hóa NH4NitrosomonasNitrobacter thành NO2 và NO3 , hảo khí và hảo khí tuỳ tiện. Hình que, dinh dưỡng hóa năng, oxy hóa hợp chấtThiobacillus chứa S hay chất khử chứa S, yếm khí tuỳ tiệnHydrogennomona Hình que, dinh dưỡng hóa năng, lấy năng lượng từ oxy hóa hydrogen, oxit cacbon, mêtansMethanomonas Hình que, Gram âm, sống trong nước, nổi theoCanlobacter mặt nước, bám vào tàn dư thực vật, oxy hóa sắt.Gallionella Hình que, hình cầu, hình chùy, là những vi khu ẩnSiderocapsa chuyển hóa sắt.Ferribaterium Hình que, bầu dục, hảo khí, thư-ờng sản sinhPseudomonas các sắc tố tan hoặc không tan trong nước.Acetobacter Hình xoắn, hình dấu phẩy, hảo khí hoặc yếmVibrio, Cellvibrio khí, phân huỷ xenlulo, khử SO4 thành H2S .Spirillum Hình cầu, hình que, hảo khí, cố định nitơ phân tửAzotobacter, tự do hoặc cộng sinhRhizobiumChromobacterium, Hình que, hoại sinh hay ký sinh, hảo khí tuỳ tiệnAgrobacterAchromobacter, Hình que, Gram âm không sinh nha bào, lên men hydrátcácbon, hảo khíFlavobacterium Hình que, Gram âm, hảo khí hoặc yếm khí tuỳEscherichia,Aerobacter. tiện, lên men hydratcácbon.Proteus, Hình cầu, hảo khí hoặc yếm khí tuỳ vào loài,Micrococcus, Gram dương không sinh nha bào.Sarcina Hình que, Gram d-ương, hảo khí, yếm khí tuỳBrevibacterium tiện Hình cầu, hình que, yếm khí đến vi yếm khí.Streptococcus,Lactobacillus Hình que, hình chuỗi xoắn, Gram dương, hảoCorynebacterium, khí hoặc hảo khí tuỳ tiện.Cellulomonas Hình que, Gram d-ương sinh nha bào, hảo khí,Clostridium, yếm khí, cố định N2, phân huỷ các chất khóBacillus tan. 72.2. Những giống xạ khuẩn quan trọng thường gặp trong đất Bảng 2: Giống xạ khuẩn quan trọng thường gặp trong đấtTên giống xạ khuẩn Những đặc điểm quan trọng Hảo khí, hình cành cây, đốt xoắn cành,Actinomyces, Bacterionema phân huỷ chuyển hóa chất hữu cơ Hảo khí, hình cành cây hoặc đốt xoắnActinoplanes, cong, phân huỷ chất hữu cơ.Amorphosporangium Hảo khí, hình xoắn thưa, xoắn cong,Streptosporangium, Streptomyces phân huỷ chuyển hóa chất hữu cơ ...