Bài giảng thủy văn I - Chương 4

TÍNH TOÁN CÁC ĐẶC TRƯNG THỦY VĂN THIẾT KẾ4.1 DÒNG CHẢY NĂM. 4.1.1 Khái niệm chung. 1. Những quy luật chung. Định nghĩa: Dòng chảy năm là lượng nước chảy qua mặt cắt cửa ra của lưu vực trong thời gian một năm. Để tiện lợi tính toán các đặc trưng dòng chảy thiết kế phục vụ cho xây dựng công trình. Do đó từ liệt tài liệu thực đo trong tính toán phải sắp xếp lại theo năm thuỷ văn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng thủy văn I - Chương 4 CHÆÅNG IV TÊNH TOAÏN CAÏC ÂÀÛC TRÆNG THUÍY VÀN THIÃÚT KÃÚ 4.1 DOÌNG CHAÍY NÀM. 4.1.1 Khaïi niãûm chung. 1. Nhæîng quy luáût chung. Âënh nghéa: Doìng chaíy nàm laì læåüng næåïc chaíy qua màût càõt cæía ra cuía læu væûc trongthåìi gian mäüt nàm. Âãø tiãûn låüi tênh toaïn caïc âàûc træng doìng chaíy thiãút kãú phuûc vuû cho xáy dæûng cängtrçnh. Do âoï tæì liãût taìi liãûu thæûc âo trong tênh toaïn phaíi sàõp xãúp laûi theo nàm thuyí vàn. Nàm thuíy vàn laì nàm bàõt âáöu vaìo âáöu muìa luî nàm træåïc vaì kãút thuïc vaìo cuäúi muìakiãût nàm sau, hay noïi caïch khaïc nàm thuíy vàn bàõt âáöu vaì kãút thuïc láúy vaìo luïc læåüng træîtrong læu væûc âaût trë säú nhoí nháút. Caïc näüi dung chênh nghiãn cæïu doìng chaíy nàm: + Xaïc âënh læåüng doìng chaíy bçnh quán nhiãöu nàm (d/c chuáøn ). + Nghiãn cæïu sæû thay âäøi cuía d/c tæì nàm naìy qua nàm khaïc. + Nghiãn cæïu sæû phán phäúi doìng chaíy trong nàm. 2. YÏ nghéa cuía viãûc nghiãn cæïu doìng chaíy nàm: Xaïc âënh tiãöm nàng nguäön næåïc cuía mäüt con säng hay mäüt hãû thäúng säng tæì âoï coïcå såí qui hoaûch tênh toaïn khai thaïc sæí duûng nguäön næåïc mäüt caïch håüp lê coï hiãûu quaí caonháút phuûc vuû cho caïc ngaình kinh tãú xaî häüi. 3. Phæång phaïp nghiãn cæïu. a) Phæång phaïp phán têch nguyãn nhán hçnh thaình. Cå såí phæång phaïp dæûa phæång trçnh cán bàòng næåïc viãút cho moüi thåìi âoaûn báút kç. y = x - z ± ∆u (4-1) b) Phæång phaïp tæång tæû thuíy vàn. 4.1.2 Doìng chaíy chuáøn (DCC) . Âënh nghéa: DCC cuía mäüt læu væûc laì trë säú trung bçnh nhiãöu nàm âaî tiãún tåïi äøn âënh. 1. Xaïc âënh læåüng dcc khi coï nhiãöu taìi liãûu. n Σ Qi Q0 n = 1 (4-2) n QON = Qon ± σQn σQ σQn= ±Trong âoï: (4-3) n n Σ(Qi − Qbq ) 2 σQ= ± 1 . n −1 Trang - 38 - Âãø âaïnh giaï mæïc âäü sai khaïc cuía máùu taìi liãûu tênh toaïn ngæåìi ta biãøu diãùn sai säú dæåïidaûng tæång âäúi vaì tênh toaïn theo pháön tràm. σ Qn σQ 100% = ± C V 100% σ Qn % = ± 100% = ± (4-4) Qon Qon n n C v2 10 4 Ruït ra: n= (4-5) σ Qn 2 Baíng 4-1: Quan hãû giæîa: CV ∼n∼σQn%. σQn% n ±5% ±6% ±7% Cv ... ... ... ... 0,25 25 17 13 ... ... ... ... Vê duû: Muäún âaím baío cho sai säú tênh toaïnâoìng chaíy chuáøn khäng væåüt quaï ±5% våïiâiãöu kiãûn CV = 0,25 thç phaíi coï taìi liãûu âo âaûc daìi 25 nàm. 2. Xaïc âënh doìng chaíy chuáøn khi coï êt taìi liãûu. a) Keïo daìi taìi liãûu theo quan hãû tæång quan giæîa Xnàm vaì Ynàm. b) Keïo daìi taìi liãûu cuía læu væûc nghiãn cæïu theo læu væûc tæång tæû. + Quan hãû tæång quan âæåìng thàóng âån giaín. Mnc = KMtt + B (4-6) - Khi Mnc = B thç Mtt = 0. - Khi B = 0 quan hãû (4-6) âi qua gäúc toüa âäü theo tyí lãû âån giaín M nc M nc = (4-7) M tt M tt + Quan hãû tæång quan âæåìng cong: Keïo daìi bäø sung säú liãûu theo phæång phaïptæång quan âäö giaíi räöi xaïc âënh Qon. + Sai säú (S2) tênh toaïn dcc = p2 keïo daìi bäú sung säú liãûu theo læu væûc tæång tæû phuûthuäüc vaìo S2 trë säú bçnh quán cuía liãût taìi liãûu doìng chaíy cuía læu væûc tæång ...