Bài giảng Triết học (sau đại học): Phép biện chứng duy vật - Phương pháp luận của nhận thức khoa học và thực tiễn - Dr. Vũ Tình

Bài giảng Triết học (sau đại học): Phép biện chứng duy vật - Phương pháp luận của nhận thức khoa học và thực tiễn là bài giảng thuộc chương trình dùng cho học viên cao học và nghiên cứu sinh không thuộc chuyên ngành Triết học. Nội dung bài giảng trình bày học thuyết về các mối liên hệ, về sự vận động và phát triển như phương pháp và phương pháp luận, cơ sở của phép biện chứng,... Mời bạn đọc cùng tham khảo nội dung bài giảng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài giảng Triết học (sau đại học): Phép biện chứng duy vật - Phương pháp luận của nhận thức khoa học và thực tiễn - Dr. Vũ Tình VIETNAM NATIONAL UNIVERSITY – HCM CITY UNIVERSITY OF SOCIAL SCIENCES AND HUMANITIES Assos.Prof.Dr. Vũ Tình ́ ̣ TRIÊT HOC Chương trinh dung cho ̀ ̀ hoc viên cao hoc và nghiên cứu sinh ̣ ̣ ̣ ̀ ́ không thuôc chuyên nganh Triêt hoc ̣ PHÉP BiỆN CHỨNG DUY VẬT -PHƯƠNG PHÁP LUẬN CỦA NHẬN THỨC KHOA HỌC VÀ THỰC TiỄN Học thuyết về các mối liên hệ, về sự vận động và phát triển I. PHƯƠNG PHÁP VÀ PHƯƠNG PHÁP LUẬN 1. Phương phap ́ Phương phap là hệ ́ thông những yêu ́ câu, những nguyên ̀ tăc mà con người ́ phai thực hiên nhăm ̉ ̣ ̀ ̣ ́ đat đên muc đich ̣ ́ ̉ cua minh. ̀ 2. Các loại phương pháp Tuy theo muc đich nghiên cứu, phương phap có thể chia ̀ ̣ ́ ́ thanh nhiêu loai; môt trong những cach đó là phương ̀ ̀ ̣ ̣ ́ phap có thể chia thanh 3 loai: ́ ̀ ̣ 1. Phương phap riêng (phương phap nganh); ́ ́ ̀ 2. Phương phap chung; ́ 3. Phương phap chung nhât (phương phap phổ biên) ́ ́ ́ ́ Phương phap chung nhât là phương phap triêt hoc. ́ ́ ́ ́ ̣ 3. Phương pháp luận Phương pháp nào, loại phương pháp nào cũng có tính ưu việt và cũng có những hạn chế của nó; vì vậy, con người cần được định hướng cho việc lựa chọn, vận dụng phương pháp và tìm ra những phương pháp m ới. Phương pháp luận ra đời đáp ứng nhu cầu ấy. Phương pháp luận là lý luận về phương pháp, là học thuyết về phương pháp. 2. Những phương pháp cơ bản của triết học Triêt hoc có nhiêu phương phap; trong đó có 2 phương ́ ̣ ̀ ́ phap cơ ban la: ́ ̉ ̀ 1. Phương phap siêu hinh ́ ̀ 2. Phương phap biên chứng. ́ ̣ 4.1. Phương pháp siêu hình Phương phap siêu hinh là phương phap: ́ ̀ ́ - Nhân thức đôi tượng trong trang thai cô lâp, tach rời ̣ ́ ̣ ́ ̣ ́ khoi những sự vât, hiên tượng khac. ̉ ̣ ̣ ́ - Nhân thức đôi tượng trong trang thai tinh, nêu có ̣ ́ ̣ ́ ̃ ́ biên đôi thì đây thuân tuy là sự biên đôi về lượng ́ ̉ ́ ̀ ́ ́ ̉ chứ không có sự biên đôi về chât. ́ ̉ ́ 4.2. Phương pháp biện chứng a. Khái niệm “biện chứng” “Biện chứng” là khái niệm dùng để chỉ các mối liên hệ, sự vận động và phát triển của các sự vật, hiện tượng. b. Phương pháp biện chứng Phương phap biên chứng là phương phap: ́ ̣ ́ - Nhân thức đôi tượng trong cac môi liên hệ với những ̣ ́ ́ ́ sự vât hiên tượng khac; ̣ ̣ ́ - Nhân thức đôi tượng trong trang thai đông năm trong ̣ ́ ̣ ́ ̣ ̀ khuynh hướng chung là phat triên. ́ ̉ 4.3. Phép biện chứng Phep biên chứng là hoc thuyêt về cac mối liên hê, ́ ̣ ̣ ́ ́ ̣ về sự vân đông và phat triên. ̣ ̣ ́ ̉ Với tư cách là học thuyết, phép biện chứng thể hiện tri thức của con người về các mối liên hệ, về sự vận động và phát triển. Phép biên chứng vừa là lý luân, vừa là phương phap. ̣ ̣ ́ - Là lý luân vì phép biện chứng là học thuyết về các ̣ mối liên hệ, học thuyết về sự vận động và phát triển. - Là phương phap vì phep biên chứng là hệ thông ́ ́ ̣ ́ những nguyên tăc, những yêu câu đoi hoi con người ́ ̀ ̀ ̉ phai nhân thức đôi tượng trong cac môi liên hê, trong ̉ ̣ ́ ́ ́ ̣ sự vân đông cua quá trinh phat sinh, phat triên và diêt ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ́ ̉ ̣ ̉ vong cua nó. 5. Những hình thức cơ bản của phép biện chứng Phép biện chứng phát triển qua 3 hình th ức cơ bản: 1. Phép biện chứng chất phác. 2. Phép biện chứng duy tâm. 3. Phép biện chứng duy vật. 5.1. Phép biện chứng chất phác - Học thuyết về các mối liên hệ, về trạng thái vận động và phát triển dựa trên trực quan, năng tính ̣ ngây thơ, chất phác. - Biểu hiện rõ nét ở thời cổ đại. Tiêu biểu cho phép biện chứng chất phác thời cổ đại ở ph ...