Bài soạn Phương pháp luận Sử học

Bài soạn Phương pháp luận Sử học nêu lên những kiến thức cơ bản về Phương pháp luận Sử học như đối tượng nghiên cứu của khoa học Lịch sử theo quan điểm Mác xít; chức năng và nhiệm vụ nghiên cứu của khoa học Lịch sử; quan điểm sử học Mác xít về phương pháp lịch sử và một số nội dung khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bài soạn Phương pháp luận Sử họcBÀISOẠNPHƯƠNGPHÁPLUẬNSỬHỌCXong CÂU 1: Phânbiệtmộtsốkháiniệm:Lịchsử,Sửhọc,Khoahọclịchsử?PhươngphápluậnvàPhươngphápluậnsửhọcmácxit?Vídụ? Việcnghiêncứukhoahọcxãhộinóichung,khoahọclịchsửnóiriênggiữvai tròvôcùngtolớnđốivớisựphátphiểnmangtínhbềnvữngcủađấtnước.Khoahọclịchsử giúpchúngtanghiêncứucơ bảnvàtoàndiệnvề xãhộivàconngườinhằm cungcấpnhữngluậncứ khoahọcchoviệchoạchđịnhđườnglối,chủ trươngchính sáchđể xâydựngđấtnướcbềnvững.Vậykhoahọclịchsửlàgì?Chúngtahãycùng tìmhiểumộtsốkháiniệmliênquanđếnkhoahọclịchsửđểhiểurõhơnvềvaitròcủa khoahọclịchsửtrongviệchoạchđịnhđườnglốichínhsáchpháttriểnđấtnước.LịchsửlàkháiniệmrađờisớmởphươngĐông(chủyếuởTrungQuốc):Lịchsửlàsựviệcđượcxảyra,đượcghilại;lịchsửcònđượchiểulà1chứcquan,cónhiệmvụchủyếulàghichéplại“sựviệcđãxảyra”.ỞTrungQuốc,trongtập“Thuyếtvăngiảitự”(thờiChu),từ“sử”nghĩalàngườighichépsựviệc,cầmbútghichéplênthẻtre(sách)mộtcáchcôngbằngngaythẳng.Nóivềviệcnghiêmtúctrongchépsử,talạinhớđếnKhổngTửtừngkhen“TrựctaiSửNgư!”(SửNgưthẳngthay!,)SửNgưlàngườichépsửnướcVệđờiXuânThu,nổitiếngvềthẳngthắnvàtrungthực.ỞPhươngTây:đạidiệnlàHyLạp:từ“historia”làkểlại,ghichépnhữngđiềuxảyramàmìnhđãnghe,đượckểlạihoặcđượcthamgia,chứngkiến.Hiệnnay,kháiniệm“lịchsử”córấtnhiềunộidungkhácnhau:Lịchsửlàquákhứ,tứclànhữngđiềuxảyrakhônglặplại;sựghichépquákhứ(sửký);làmộtcâuchuyện;chỉ toànbộ hoặcmộtphầntưliệuvềquákhứ củadântộchoặcsự kiện ;làmộtkhoahọc,hay“sửhọc”;làmộtmônhọctrongnhàtrường….Tómlại,“lịchsử”baogồmhainghĩachính:Lịchsửlàquátrìnhlịchsửkháchquanxảyratrongxãhộiloàingười.Đólà một“hiệnthựclịchsử”tồntạihoàntoànkháchquan,khôngphụ thuộcvàoýmuốn,nguyệnvọngcủaconngười. Vàlịchsử làtấtcả nhữnggìxảyratrongquákhứ duynhấtvàkhônglặplại.Lịchsửchínhlàđốitượngnghiêncứucủasửhọc.Vídụ CuộckhởinghĩaHaiBàTrưngdiễnravàonăm40–cáchngàynayhàngchục thếkỷ,lúcbấygiờcácthếhệsaunàychưasinhra,nhưngkhôngvìvậymàkhôngcósự kiệnnày,dùsaunàychúngtabiếthaykhôngthìtrênthựctếcuộckhởinghĩaấyđãxảy ra,ítnhiềucótácđộngđếnsựpháttriểncủaxãhội.Sửhọclàsựhiểubiếtcủaconngườivềnhữnggìđãxảyra,đượcghibằnglờinói quacáccâuchuyệndângianhayđượcghibằngvăntựvàđạttớisựrađờicủakhoahọc lịchsử.Nhữngcâuchuyệnthầnthoại,truyềnthuyết,cổtíchdângian,….đềulànhữngsử liệuquý.Quanộidungcủacácloạihìnhvănhọcdângiancổ xưa,cácnhànghiên cứu,họctậplịchsửcóthểtìmthấynhiềutàiliệucógiátrịvềcuộcsốngcủangườiđờitrước.trongnhữngcâuchuyệnấy,chúngtatìmthấysựmôtảhiệnthựcxãhội,nhữngnhậnthức, ướcmơ củangườixưarấtrõrệt,tuynóđượcbaophủ bởinhữngquan niệmthầnbí,huyềnhoặc.Nếutướcbỏcảivỏthầnbíấychúngtasẽ tìmthấynhững chấtliệuphảnánhlịchsử rấtchânthực.MacximGooki–nhàvănXôViếtđãtừngnói:Sử dụngtàiliệuvănhọcdângiankhôngphảilàráncongàcònnguyêncảlông,màphảilàmsạchlông,sạchruộtrồimớirán.Điềunàycónghĩachúngtakhôngnênbácbỏ hoặcsử dụngnguyênvăncáctàiliệucủavănhọcdângian–chúngtaphảibiếtchọnlọc,phântíchvàrútracáctàiliệulịchsử. Khoahọclịchsửlàbộ mônnghiêncứucácsự kiện,hiệntượnglịchsửđãxảyra trongxãhộiloàingườivàpháthiệnraquyluậtphátminh,pháttriểncủanó.ChẳnghạnnhưviệcMácnghiêncứuvàtìmrađặcđiểmchungcủaxãhộicổđạiphươngĐông(chủ yếunghiêncứuxãhộiẤnĐộ)là:“sảnxuấtnôngnghiệpdựatrêncôngtácthủylợilànềntảngkinhtế củaxãhội;sựtồntạiphổbiếnvàlâudàihìnhthứcsởhữucôngcộngvềruộngđất;sựtồntạidaidẳng củacôngxãnôngthônmộthìnhthứctổchứcxãhộimàtrongđóduytrìnềnkinhtếtựnhiênvànhiềutàn dưcủaxãhộinguyênthủy;thểchếnhànướctheochếđộquânchủ chuyênchế trungươngtậpquyền; cơ cấuxãhộicóhaithànhphầnchủ yếulàquýtộcvànôngdâncôngxãvàhìnhthứcbóclộtbằngtô thuế.–Nhưvậy,xãhộicổđạiphươngĐôngđãtồntạivàpháttriểnkhôngphảidựatrênsựbóclộtsức laođộngcủanôlệnhưởPhươngTâymàdựatrênsựbóclộtnôngdâncôngxãbằngtôthuế.Nêncóthể nói,xãhộicổ đạiphươngĐônglúcbấygiờ khôngphảilàxãhộichiếmhữunôlệ.Màxãhộicổ đại phươngĐônglàmộthìnhtháikinhtế xãhộiriêngbiệt,đứngsauxãhộinguyênthủyvàđứngtrướcxã hộiphongkiến,tồntạisongsongvớihìnhtháikinhtếxãhộichiếmhữunôlệ ở venbờ ...