Báo cáo Bàn về khái niệm cơ chế điều chỉnh pháp luật

Bàn về khái niệm cơ chế điều chỉnh pháp luật Đó là thay đổi trong một số quy định của BLHS và thay đổi trong cấu trúc của các luật khác có nội dung liên quan đến vấn đề trách nhiệm hình sự.- Thay đổi trong một số quy định của BLHS: Các điều luật trong BLHS có nội dung là sự giới hạn việc quy định tội phạm chỉ có thể trong BLHS đều phải được sửa theo hướng cho phép các luật khác cũng có thể quy định tội phạm....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo "Bàn về khái niệm cơ chế điều chỉnh pháp luật "nghiªn cøu - trao ®æi NguyÔn Quèc Hoµn *C ¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt l mét trong nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n cña khoa häc ph¸p lÝnãi chung v cña lÝ luËn nh n−íc v ph¸p luËt ph¸p luËt bao gåm to n bé c¸c hiÖn t−îng ph¸p lÝ m ho¹t ®éng cña chóng cã ¶nh h−ëng ®Õn nhËn thøc v h nh vi cña chñ thÓ ph¸pnãi riªng, ® ®−îc nhiÒu nh luËt häc v c¸c luËt. Theo nghÜa hÑp, c¬ chÕ ®iÒu chØnh l c¸iluËt gia quan t©m nghiªn cøu hoÆc ®Ò cËp ë m nhê ®ã cã ®−îc sù t¸c ®éng cña ph¸p luËtnh÷ng møc ®é, khÝa c¹nh kh¸c nhau. Tuy ®èi víi c¸c quan hÖ x héi m cô thÓ l sù t¸cnhiªn, do tÝnh phøc t¹p cña vÊn ®Ò v nh÷ng lÝ ®éng b»ng c¸c quy ph¹m ph¸p luËt v ®−îcdo kh¸c, cho ®Õn nay, xung quanh kh¸i niÖm b¶o ®¶m b»ng quyÒn lùc nh n−íc(2). Quanc¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt vÉn cßn nhiÒu ®iÓm n y ® chó träng ®Õn c¸c khÝa c¹nh t©mtranh luËn víi nh÷ng ý kiÕn rÊt kh¸c nhau, thÓ lÝ, x héi cña ®iÒu chØnh ph¸p luËt. Tuy nhiªn,hiÖn ë nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n sau: nÕu xÐt theo nghÜa réng th× ®©y còng l kh¸i Quan ®iÓm thø nhÊt cho r»ng c¬ chÕ ®iÒu niÖm c¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt ®−îc hiÓuchØnh ph¸p luËt chÝnh l c¬ chÕ t¸c ®éng cña t−¬ng tù nh− quan ®iÓm thø nhÊt; cßn nÕu xÐtph¸p luËt tæng thÓ c¸c ph−¬ng tiÖn, c¸c h×nh theo nghÜa hÑp th× l¹i cã m©u thuÉn l ® qu¸th¸i t¸c ®éng kh¸c nhau cña ph¸p luËt lªn c¸c ®Ò cao vai trß cña nh n−íc, ch−a tÝnh ®Õn tÝnhquan hÖ x héi, bao gåm quy ph¹m ph¸p luËt, tÝch cùc cña c¸c chñ thÓ ph¸p luËt kh¸c, dÉnquan hÖ ph¸p luËt, c¸c qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Õn khã kh¨n khi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò cãph¸p luËt, ý thøc ph¸p luËt, v¨n ho¸ ph¸p luËt tÝnh thèng nhÊt v to n diÖn cña c¬ chÕ ®iÒuv ho¹t ®éng tuyªn truyÒn v gi¸o dôc ph¸p chØnh ph¸p luËt.luËt. Víi c¸ch tiÕp cËn nh− vËy, quan ®iÓm n y Quan ®iÓm thø ba cho r»ng c¬ chÕ ®iÒucã ý nghÜa vÒ mÆt lÝ luËn v thùc tiÔn l nã t¹o chØnh ph¸p luËt bao gåm hai bé phËn tr¸ira kh¶ n¨ng t×m kiÕm c¸c gi¶i ph¸p trªn nhiÒu ng−îc nhau, ®ã l ph−¬ng thøc ®iÒu chØnhh−íng kh¸c nhau ®Ó ®−a ph¸p luËt ®i v o cuéc ph¸p luËt ®−îc thÓ hiÖn trong c¸c quy ph¹msèng. Tuy nhiªn, do xuÊt ph¸t tõ viÖc ®ång ph¸p luËt l c¬ së ®Ó c¸ch chñ thÓ lùa chännhÊt ®iÒu chØnh ph¸p luËt víi t¸c ®éng ph¸p c¸ch xö sù phï hîp víi yªu cÇu cña ph¸p luËtluËt khi cho r»ng ®iÒu chØnh ph¸p luËt cÇn (cho phÐp, b¾t buéc hoÆc cÊm ®o¸n) v ph−¬ng®−îc hiÓu l nã ®−îc thùc hiÖn b»ng ph¸p luËt thøc thùc hiÖn h nh vi, thÓ hiÖn trong c¸c xöv to n bé c¸c ph−¬ng tiÖn t¸c ®éng cña ph¸p sù cô thÓ cña con ng−êi, trong ®ã chñ thÓ ph¸pluËt lªn c¸c quan hÖ x héi(1), quan ®iÓm n y luËt chñ ®éng thùc hiÖn, ph¶i thùc hiÖn hoÆc® më réng tèi ®a ph¹m vi cña kh¸i niÖm c¬ ph¶i kiÒm chÕ thùc hiÖn h nh vi n o ®ã. §ångchÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt tíi møc dung hîp v o thêi, theo quan ®iÓm n y, gi÷a hai ph−¬ng thøc®ã c¶ nh÷ng nh÷ng yÕu tè n»m ngo i giíi h¹n ®ã l¹i tån t¹i c¸c kh©u trung gian l chñ thÓcña kh¸i niÖm c¬ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt; ph¸p luËt, sù kiÖn ph¸p lÝ, quan hÖ ph¸p luËt(3).ch−a ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng ®iÒu chØnh víi Quan ®iÓm n y ® xuÊt ph¸t tõ gãc ®é cÊu trócchøc n¨ng gi¸o dôc cña ph¸p luËt v do ®ã, v nhÊn m¹nh tÝnh cÊu tróc cña ph¹m trï c¬viÖc x¸c ®Þnh c¸c th nh tè hîp th nh c¬ chÕ chÕ ®iÒu chØnh ph¸p luËt, x¸c ®Þnh ®Æc ®iÓm®iÒu chØnh ph¸p luËt còng nh− x¸c ®Þnh v gi¶i riªng cña c¸c bé phËn trong cÊu tróc ®ã, t¹o raquyÕt c¸c mèi quan hÖ gi÷a chóng víi t− c¸ch c¬ së cho viÖc tiÕp cËn v gi¶i quyÕt c¸c vÊnl c¬ chÕ (hÖ thèng) ®iÒu chØnh còng sÏ gÆp ®Ò c¬ b¶n thuéc néi dung cña kh¸i niÖm n y.nh÷ng khã kh¨n nhÊt ®Þnh. Tuy nhiªn, do quan ®iÓm n y ph©n lËp hai Quan ®iÓm thø hai cho r»ng c¬ chÕ ®iÒuchØnh ph¸p luËt ®−îc hiÓu theo hai nghÜa réng * Gi¶ng viªn Khoa h nh chÝnh - nh n−ícv hÑp. Theo nghÜa réng, c¬ chÕ ®iÒu chØnh Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi T¹p chÝ luËt häc - 17nghiªn cøu - trao ®æiph−¬ng thøc ®iÒu chØnh ph¸p luËt v thùc hiÖn nhê ®ã mét ho¹t ®éng n o ®ã ®−îc tiÕn h nhh nh vi ph¸p luËt cña chñ thÓ, x¸c ®Þnh chñ thÓ hoÆc ®−îc thùc hiÖn”(6).ph¸p luËt, sù kiÖn ph¸p lÝ v quan hÖ ph¸p luËt Trong tiÕng ViÖt, c¬ chÕ ®−îc hiÓu lchØ l kh©u trung gian gi÷a hai ph−¬ng thøc ®ã c¸ch thøc theo ®ã mét qu¸ tr×nh ®−îc thùcnªn ch−a gi¶i quyÕt ®−îc mèi quan hÖ t−¬ng hiÖn(7). Tuy nhiªn, nghiªn cøu trong lÜnh vùct¸c cña c¸c yÕu tè cÊu th nh c¬ chÕ ®iÒu chØnh kinh tÕ, ®Æc biÖt l khi x©y dùng kh¸i niÖm c¬ph¸p luËt. chÕ kinh tÕ v c¬ chÕ qu¶n lÝ k ...