Báo cáo nghiên cứu khoa học NĂM 1783 NGUYỄN ÁNH CÓ CHẠY RA CÔN ĐẢO HAY KHÔNG?

Xin được bắt đầu bài viết bằng cách trích đăng câu hỏi của một nhóm hướng dẫn viên du lịch ở Bà Rịa-Vũng Tàu gởi cho tôi: “Nhiều tài liệu viết về lịch sử huyện Côn Đảo, đặc biệt tại trang web www.baria-vungtau.gov.vn viết về “Những sự kiện lịch sử Côn Đảo” có đoạn: “Cách Vũng Tàu 97 hải lý, Côn Đảo [...] tọa độ 8o47’57” vĩ độ Bắc, 106o36’ kinh độ Đông, tổng diện tích là 76,71km2, quần đảo mang tên hòn đảo lớn nhất: đảo Côn Lôn với tên thường gọi là Côn Đảo. [...] ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo nghiên cứu khoa học " NĂM 1783 NGUYỄN ÁNH CÓ CHẠY RA CÔN ĐẢO HAY KHÔNG? " 113 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 3 (74). 2009 TRAO ÑOÅI NAÊM 1783 NGUYEÃN AÙNH COÙ CHAÏY RA COÂN ÑAÛO HAY KHOÂNG? Nguyễn Đắc Xuân* Xin ñöôïc baét ñaàu baøi vieát baèng caùch trích ñaêng caâu hoûi cuûa moät nhoùmhöôùng daãn vieân du lòch ôû Baø Ròa-Vuõng Taøu gôûi cho toâi: “Nhieàu taøi lieäu vieát veà lòch söû huyeän Coân Ñaûo, ñaëc bieät taïi trang webwww.baria-vungtau.gov.vn vieát veà “Nhöõng söï kieän lòch söû Coân Ñaûo” coù ñoaïn:“Caùch Vuõng Taøu 97 haûi lyù, Coân Ñaûo [...] toïa ñoä 8o47’57” vó ñoä Baéc, 106o36’kinh ñoä Ñoâng, toång dieän tích laø 76,71km2, quaàn ñaûo mang teân hoøn ñaûo lôùnnhaát: ñaûo Coân Loân vôùi teân thöôøng goïi laø Coân Ñaûo. [...] Thaùng 6-1783: Nguyeãn AÙnh chaïy ra ñaûo Coân Loân, döï ñònh keá hoaïchlaâu daøi laäp ra 3 laøng: An Haûi, An Hoäi, Coû OÁng.” OÂng coù taøi lieäu gì chöùng minh thaùng 6/1783 Nguyeãn AÙnh (töùc NguyeãnVöông, sau naøy laø vua Gia Long) chaïy ra Coân Ñaûo ngaøy nay khoâng? Ñaâylaø moät söï kieän heát söùc quan troïng ñoái vôùi lòch söû Coân Ñaûo, neáu khoâng coùtaøi lieäu chöùng minh thì khoù loøng thuyeát minh vôùi giôùi treû, ñaëc bieät ñoái vôùingöôøi nöôùc ngoaøi ñang ñònh ñeán ñaàu tö ôû Coân Ñaûo. Laø moät nhaø nghieân cöùutrieàu Nguyeãn, ñaõ coù khi naøo oâng quan taâm ñeán vaán ñeà naøy chöa? Xin oângbình luaän thoâng tin “Thaùng 6/1783: Nguyeãn AÙnh chaïy ra ñaûo Coân Loân, döïñònh keá hoaïch laâu daøi laäp ra 3 laøng: An Haûi, An Hoäi, Coû OÁng” vaø cho bieátñaâu laø söï thöïc!”. Ñaây laø moät vaán ñeà coù lieân quan ñeán lòch söû huyeän Coân Ñaûo neân oângNguyeãn Ph. Hoaøng ôû taïi 44 Nguyeãn Tröôøng Toä, thaønh phoá Vuõng Taøu cuõng ñaõnhieàu laàn trao ñoåi vôùi toâi veà vaán ñeà naøy. Nhaân ñaây toâi trình baøy laïi nhöõnggì chuùng toâi ñaõ trao ñoåi vôùi nhau. 1. Vaøi nghi vaán Coù leõ caùc taùc giaû bieân soaïn thoâng tin lòch söû neâu treân ñaõ caên cöù saùchÑaïi Nam thöïc luïc chính bieân cuûa Quoác Söû Quaùn trieàu Nguyeãn nhö sau ñaây: “Thaùng 6, Quyù Maõo (1783) vua ñoùng ôû hoøn Ñieäp Thaïch [hoøn Ñaù Choàng]thuoäc Phuù Quoác. Thoáng suaát giaëc (töùc quaân Taây Sôn) laø Phan Tieán Thaänthình lình ñem quaân ñeán. Cai cô Leâ Phuùc Ñieån xin maëc aùo ngöï maø ñöùngôû ñaàu thuyeàn. Giaëc tranh nhau ñeán baét. Vua beøn ñi thuyeàn khaùc ra ñaûoCoân Loân” [...] Thaønh phoá Hueá.*114 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 3 (74). 2009 Muøa thu thaùng 7, Nguyeãn Vaên Hueä nghe tin vua ôû ñaûo Coân Loân sai ngöôøiñaûng laø Phoø maõ Tröông Vaên Ña ñem heát thuûy binh ñeán vaây ba voøng, tình theáraát nguy caäp. Boãng möa gioù noåi lôùn, boán beà maây muø kín mít, ngöôøi vaø thuyeàncaùch nhau gang taác cuõng khoâng thaáy nhau. Soùng bieån noåi leân döõ doäi. Thuyeàngiaëc tan vôõ chìm ñaém khoâng xieát keå. Thuyeàn vua beøn vöôït caùc voøng vaây, ñeánñaäu ôû hoøn Coå Coát, roài laïi trôû veà ñaûo Phuù Quoác. Quaân töôùng thieáu thoán, binhsó ñeán noãi phaûi haùi coû tìm cuû maø aên”.(1) (Sau ñaây taïm goïi taøi lieäu 1). Söû gia Traàn Troïng Kim tham khaûo Ñaïi Nam thöïc luïc cuõng vieát trongVieät Nam söû löôïc nhö sau: “... qua naêm quí-maõo (1783) vua Taây-sôn laïi sai Nguyeãn Löõ vaø NguyeãnHueä ñem binh vaøo ñaùnh, Nguyeãn-vöông (töùc Nguyeãn Phuùc AÙnh) phaûi röôùcvöông maãu vaø cung quyeán ra Phuù-quoác. Ñeán thaùng 6 naêm aáy, Nguyeãn Hueära ñaùnh Phuù-quoác, Nguyeãn-vöông chaïy veà Coân-noân; quaân Taây-sôn laïi ñemthuyeàn ñeán vaây Coân-noân, nhöng may nhôø coù côn baõo ñaùnh ñaém caû thuyeàncuûa Taây-sôn, cho neân Nguyeãn-vöông môùi ra khoûi truøng vi, chaïy veà ñaûo Coå-coát,roài laïi trôû veà Phuù-quoác”. (Taïm goïi laø taøi lieäu 2). Traàn Troïng Kim söûa Coân Loân thaønh Coân-noân. Neáu caùc nhaø soaïn lòch söû cho huyeän Coân Ñaûo söû duïng hai taøi lieäu trongÑaïi Nam thöïc luïc vaø Vieät Nam söû löôïc neâu treân thì coù hai vaán ñeà caàn phaûibình luaän: 1.1. Theo caû hai taøi lieäu 1 vaø 2, thaùng 6 naêm Quyù Maõo (1783) NguyeãnAÙnh chaïy thoaùt thaân ñeán Coân Loân trong tröôøng hôïp caáp baùch nhö vaäy chöa chaéc ñaõ mang theo kòp vôï con, laøm sao oâng coù theå ñem ñöôïc daân theo? Nguyeãn AÙnh cuõng chæ laùnh naïn ôû Coân Loân chöøng moät thaùng, vì ñeán thaùng 7 naêm Quyù Maõo, laïi bò bao vaây “ba voøng” may nhôø traän baõo baát ngôø ñaùnh ñaém ...