Báo cáo Quan niệm về doanh nghiệp - một số vấn đề về phương pháp luận

Quan niệm về doanh nghiệp - một số vấn đề về phương pháp luận Trên cơ sở đó, mỗi người tự xây dựng phương châm ứng xử cho mình trong những điều kiện, hoàn cảnh cụ thể, tự nguyện, tự giác thực hiện hành vi theo yêu cầu, đòi hỏi của các chuẩn mực đạo đức xã hội. Bên cạnh đó, dư luận xã hội là biện pháp tác động hết sức mạnh mẽ đến hành vi đạo đức của các chủ thể....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Báo cáo "Quan niệm về doanh nghiệp - một số vấn đề về phương pháp luận " nghiªn cøu - trao ®æi ThS. §ång Ngäc Ba * nghi p chính”...(3) Theo quan i m này, kháiD oanh nghi p là khái ni m pháp lí cơ b n c a h th ng pháp lu t kinh doanh. Kháini m doanh nghi p ư c s d ng m t cách ni m doanh nghi p ư c hi u ng nghĩa v i khái ni m v ch th kinh doanh hay nhà kinhph bi n ch các ch th ch y u c a quan doanh. Quan i m khác l i cho r ng doanhh pháp lu t kinh doanh. Tuy v y, cho n nghi p ch bao g m nh ng ch th kinhnay xung quanh khái ni m doanh nghi p v n doanh áp ng ư c nh ng i u ki n nh tcòn nhi u v n chưa ư c gi i quy t tri t nh (v cơ c u t ch c, tư cách pháp lí...): c trên phương di n lí lu n cũng như lu t “Doanh nghi p là t ch c kinh t có tênth c nh. góp ph n làm sáng t khái ni m riêng, có tài s n riêng, tr s giao d ch ndoanh nghi p, bài vi t này trình bày m t s nh, ư c thành l p theo quy nh c a phápv n có tính phương pháp lu n v doanh lu t nh m th c hi n ho t ng kinh (4)nghi p. ây, doanh nghi p ư c ti p c n doanh”. Theo quan i m này, doanh nghi pv i tính ch t m t khái ni m khoa h c, không ch là m t lo i ch th kinh doanh. T ó cól thu c vào vi c có hay không có vi c s th suy lu n logic r ng s có nh ng ch th làd ng chính th c thu t ng doanh nghi p ch th kinh doanh (th c hi n ngh nghi ptrong pháp lu t th c nh các qu c gia qua kinh doanh) nhưng không ư c coi là doanhcác th i kì khác nhau. nghi p (n u ch th kinh doanh ó không có V m t ng v ng, doanh nghi p (ti ng tr s giao d ch n nh ch ng h n). CáchAnh là Enterprise) có nghĩa là công vi c kinh hi u này có ph n l thu c vào các quy nhdoanh.(1) Tuy nhiên, trên th c t khái ni m c a lu t th c nh hi n hành Vi t Nam khidoanh nghi p thư ng ư c dùng v i nghĩa là xác nh khái ni m doanh nghi p.hình th c t ch c các ho t ng kinh doanh. Bên c nh ó cũng có quan i m cho r ngTrong gi i nghiên c u, có quan i m hi u doanh nghi p c n ư c hi u theo hai nghĩa:khái ni m doanh nghi p v i n i hàm r t r ng, nghĩa r ng và nghĩa h p. Theo nghĩa r ng,bao g m t t c nh ng ch th hành ngh kinh doanh nghi p là t t c các “cơ s s n xu tdoanh (không phân bi t ch th ó là pháp kinh doanh”; theo nghĩa h p, doanh nghi pnhân hay th nhân): “Doanh nghi p ư c ch bao g m các cơ s kinh doanh thu c khuhi u là ơn v kinh doanh ư c thành l p v c chính th c (có ăng kí tư cách theo quynh m m c ích ch y u là th c hi n các ho t nh c a pháp lu t), không tính các cơ s ng kinh doanh”;(2) “doanh nghi p là m t thu c khu v c phi k t c u (non-structure).(5) ơn v kinh doanh ư c thành l p h p pháp,nh m m c ích th c hi n các ho t ng kinh * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh tdoanh và l y ho t ng kinh doanh làm ngh Trư ng i h c lu t Hà N iT¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 9 nghiªn cøu - trao ®æiQuan i m này cũng cho r ng vi c hi u th y a s các nư c không ch nh kháidoanh nghi p theo nghĩa r ng và theo nghĩa ni m chung v doanh nghi p trong pháp lu th p có ý nghĩa quan tr ng trong vi c ho ch mà ch ưa ra nh nghĩa pháp lí v t ng lo i nh và th c hi n các ch qu n lí c a Nhà hình doanh nghi p; n i hàm c a khái ni mnư c i v i các cơ s kinh t . doanh nghi p ư c gi i nghĩa thông qua vi c giác khác, l i có quan i m cho r ng ch nh c i m pháp lí c a nh ng hìnhdoanh nghi p ch là hi n tư ng riêng có c a th c t ch c kinh doanh c th (cá nhân kinhn n kinh t v n hành theo cơ ch th trư ng. doanh, h p danh, công ti...). Th c ti n pháp i di n cho quan i m này là Gutenberg. lu t các nư c ph n ánh m t quan i m phTheo Gutenberg, xí nghi p thì có c trong n n bi n coi doanh nghi p là t t c các ơn vkinh t k ho ch hoá t p trung và n n kinh t kinh doanh h p pháp; khái ni m doanhth trư ng nhưng doanh nghi p là m t hi n nghi p dư ng như ng nghĩa v i khái ni mtư ng c bi t c a kinh t th trư ng vì ch ch th kinh doanh (Business Entity), theo ó m i có các c i m cơ b n c a các doanh ó doanh nghi p là các ch th pháp lu t (cánghi p. Các c i m ó là: (i) Nguyên t c t nhân ho c t ch c), ư c xác l p tư cáchch ; (ii) Nguyên t c thu nh p kinh t ; (iii) theo quy nh c a pháp lu t ho t ngNguyên t c s h u tư nhân và t ó phát sinh kinh doanh.quy n t quy t nh.(6) Guttenberg ã xu t Khác v i nhi u nư c trên th gi i, ...