Bí ẩn chùa Võng La

Chùa Võng La, một ngôi chùa cổ vẫn còn giữ được nét cổ kính, nguyên sơ vốn có, cảnh vật chùa đẹp thơ mộng, hữu tình làm say đắm lòng người. Ngôi chùa này còn là nơi chứa đựng nhiều câu chuyện huyền bí khá độc đáo, trong đó có dấu tích người Chăm Pa cổ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bí ẩn chùa Võng La Bí ẩn chùa Võng LaChùa Võng La, một ngôi chùa cổ vẫn còn giữ được nét cổ kính, nguyên sơ vốn có,cảnh vật chùa đẹp thơ mộng, hữu tình làm say đắm lòng người.Ngôi chùa này còn là nơi chứa đựng nhiều câu chuyện huyền bí khá độc đáo, trong đó códấu tích người Chăm Pa cổ.Chùa Võng LaTừng là căn cứ kháng chiếnTrong không gian thanh tịnh của chốn cửa thiền, sư thầy Thích Đàm Hòa kể cho chúngtôi nghe về những truyền thuyết gắn liền với ngôi chùa. Chùa Võng La được nhân dânthuộc tổng Võng La xưa xây dựng vào khoảng thế kỷ 17, trên mảnh đất rộng gần 1000m2nằm ven sông Hồng với cảnh vật khá hữu tình. Tương truyền Đức Thánh Tổ của chùagiỏi y thuật, từng chữa khỏi bệnh cho mẹ Chúa Trịnh, nên được nhân dân tạc tượng bằngđá để thờ cúng trong chùa. Chùa chính được xây dựng theo lối kiến trúc thời Lê, nhưngqua chiến tranh đã bị tàn phá nhiều, sau đó được nhân dân tôn tạo lại.Chùa được xây dựng theo lối chữ đinh, với đầy đủ các hạng mục công trình như bảy giantiền đường, ba gian thiêu hương và thượng điện, hậu cung, thờ các bậc thần thánh, vuachúa như: Đức Ông, Thánh Tăng, A Di Đà, Quan Âm, Ngọc Hoàng…v.v. Phía sau chùachính còn có điện thờ Mẫu, thờ Tổ cùng các công trình phụ. Hiện nay trong khuôn viênchùa vẫn còn lưu giữ được 14 bia đá, phần lớn được tạc vào thời Nguyễn. Một số tạc vàothời Lê, chứa đựng nhiều tư liệu lịch sử quý, có giá trị. Những bia đá này có lối chạmkhắc đặc trưng của thế kỷ 17-18.Về nguồn gốc của chùa cổ Võng La, chúng tôi còn được nghe các cụ già trong làng kể,nó gắn liền với một truyền thuyết khá thú vị. Trước đây chùa từng có nhiều tên gọi như:Chùa Chài, chùa Ba, Bạch Sam Tự, rộng 100 gian, thời chiến tranh loạn lạc chùa đã bịphá hủy hoàn toàn, chỉ còn trơ lại một bãi đất trống cỏ dại mọc um tùm. Sau đó, ĐứcThánh Tổ bảo với nhân dân trong vùng, ở đâu muốn có chùa thì về san đất, Ngài sẽ dựngchùa cho. Sau một trận lũ, nước sông Hồng dâng lên, phù sa bỗng san bằng nền chùa cũtrước đây. Sau đó, Ngài sang làng Gạ phía bên sông, dùng phép thuật chuyển chùa từ bênđó về làng Võng La. Từ đó, làng Võng La có chùa để thờ cúng. Khi ngôi chùa xin từ bênlàng Gạ về đây vẫn y nguyên, không có gì thay đổi, rong rêu vẫn bao phủ khắp mái ngôichùa.Không chỉ là một địa chỉ tâm linh lý tưởng, trước Cách mạng tháng 8-1945 chùa Võng Lacòn được Đảng chọn là căn cứ kháng chiến quan trọng. Trong cuộc kháng chiến chốngPháp, chùa từng là nơi nuôi giấu cán bộ, trong chùa có căn hầm bí mật nằm dưới ngaybức tượng Đức Thánh Tổ.Hiện vật Chăm cần được giữ gìnỞ chùa Võng La, huyện Đông Anh, Hà Nội, hiện còn giữ được 2 bức tượng Chăm“nguyên chất”, đó là bức tượng Siva và Bà Mẹ xứ sở. Hai bức tượng này đã được các nhànghiên cứu phát hiện từ trước đó khá lâu, nhưng phải đợi đến năm 2004, hai nhà khảo cổhọc Nguyễn Tiến Đông và Nguyễn Hữu Thiết mới công bố. Tượng thần Siva được tạcdưới dạng phù điêu trên mặt phiến đá sa thạch có kích thước cao khoảng 50cm.Tượng ngồi trong tư thế bán kiết già (một tư thế trong giới nhà Phật) phần thân cởi trần,bụng phẳng để lộ rốn ngay trên cạp sampot (cạp quần). Mặt tượng được tạo vuông vứcgiao nhau nổi rõ, trên trán có 3 con mắt. Trên miệng tượng có hàng ria mép lớn vểnh lên,miệng rộng, môi dày như đang nở một nụ cười bí ẩn. Tai của tượng lớn, đeo đôi hoa taichảy dài. Đầu tượng đội mũ kirata mukata được chia làm tầng với các chuỗi hạt lớn vàcác đường xoắn móc khá cầu kỳ.Về bức tượng Bà Mẹ xứ sở còn ẩn chứa nhiều điều chưa được giải mã. Trong lòng bứctượng có khắc chữ Lê Văn Điều 1/1966. Theo khảo sát của thạc sĩ Đinh Đức Tiến (tác giảluận văn Văn hóa Chăm ở Hà Nội) thì đây chính là tên của người mang tác phẩm đi từnăm 1966 và trả lại chùa bức tượng phiên bản này. Ông Điều là một nhà điêu khắc đã mấtdo tai nạn sau khi mang bức tượng đi. Bức tượng phiên bản ở chùa được trang trí trên mộđồ án lá nhĩ lớn, khá cầu kỳ với nhiều hoa văn, điêu khắc mang đậm phong cách ChămPa.Nhìn tượng rất giống với tượng Pô Naga ở Tháp Bà, Nha Trang. Tượng có chiều caokhoảng 70cm, được tạc trong tư thế kiết già. Mặt tượng được tạc khá giống với khuônmặt người Việt, gần gũi với tượng Quan âm Bồ tát trong chùa. Phần trang trí nền tượng làmột mảng lớn cầu kỳ, với những hình chạm nổi lớn các linh vật có nguồn gốc từ ChămPa như rahu, kala và makara…Sự xuất hiện của 2 bức tượng Chăm nguyên chất ở chùa Bạch Sam cho đến nay vẫn làmột ẩn số. Theo thạc sĩ Đinh Đức Tiến, vùng đất này xưa kia có người Chăm sinh sốngnên 2 bức tượng được người dân mang theo về. Còn theo giải thích của ông Phan ThếKiên, Phó chủ tịch hội người cao tuổi xã Võng La, một người nghiên cứu lâu năm vềchùa và đình Võng La thì hai bức tượng này do một vị tướng của thời nhà Lý sau khiNam chinh, mang theo về và cung tiến vào chùa.Bên cạnh những pho tượng mang dấu tích Chăm Pa, có một pho tượng ẩn chứa nhiềuđiều bí ẩn, đó chính là pho tượng Đức Thánh Tổ, làm bằng đá. Theo sư thầy Thích ĐàmHòa, dù trời nắng hay trời ...