CÁC LOẠI DỊCH CỦA CƠ THỂ

CÁC DỊCH CỦACƠTHỂ1. DỊCH NỘI BÀO VÀ DỊCH GIAN BÀOMột cơ thể trưởng thành, bình thường có khoảng 25 lít dịch nằm trong các tế bào (chiếm 45% trọng lượng cơ thể), gọi là dịch nội bào, có khoảng 9 lít dịch nằm xung quanh các tế bào, thuộc tổ chức gian bào (chiếm 15% trọng lượng cơ thể), gọi là dịch gian bào. Dịch gian bào là môi trường sống của tế bào nên còn được gọi là ngoại môi của tế bào....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC LOẠI DỊCH CỦA CƠ THỂ CÁC DỊCH CỦACƠTHỂ1. DỊCH NỘI BÀO VÀ DỊCH GIAN BÀOMột cơ thể trưởng thành, bình thường có khoảng 25 lít dịch nằm trong các tế bào (chiếm45% trọng lượng cơ thể), gọi là dịch nội bào, có khoảng 9 lít dịch nằm xung quanh các tếbào, thuộc tổ chức gian bào (chiếm 15% trọng lượng cơ thể), gọi là dịch gian bào. Dịchgian bào là môi trường sống của tế bào nên còn được gọi là ngoại môi của tế bào.Thành phần các chất của dịch nội bào và gian bào là:Các chất và chỉ số Dịch nội bào Dịch gian bàoNa + 10 mEq/l 142 mEq/lK+ 140 mEq/l 4 mEq/lCa++ 0,0001 mEq/l 2,4 mEq/lMg++ 58 mEq/l 1,2 mEq/lCl- 4 mEq/l 103 mEq/lHCO3- 10 mEq/l 28 mEq/lPO4 3 - 75 mEq/l 4 mEq/lSO4 2 - 2 mEq/l 1 mEq/lGlucose 0-20 mg/dl 90 mg/dlAcid amin 200 mg/dl 30 mg/dlLipid (Cholesterol , 2-95 g/dl 0,5 g/dlPhospholipid , triglycerid)pO 2 20 mmHg 35mmHgpC O 2 50mmHg 46mmHgProtein 16g/dl 2g/dlpH 7,0 7,4 Dịch gian bào chứa khá đầy đủ thành phần các chất dinh dưỡng để nuôi tế bào. Dịch nội bào duy trì hoạt động sống, phát triển và thực hiện các chức năng của tế bào. Nhìn chung có nhiều chất có thành phần tương tự nhau giữa dịch nội bào và dịch gian bào. Song cũng có một số chất khác nhau cơ bản về hàm lượng giữa dịch nội bào và dịch gian bào. Ví dụ như dịch nội bào chứa một lượng protein, K+, Mg+, phosphat, sulphat lớn hơn nhiều so với dịch gian bào. Có sự khác nhau về hàm lượng các chất giữa hai bên màng tế bào (trong và ngoài màng tế bào) là do có sự vận chuyển (thụ động và chủ động, đặc biệt là chủ động) các chất qua màng. Dịch gian bào còn chứa các chất sau chuyển hoá do tế bào đào thải, rồi từ dịch gian bào, các chất này vào máu và được chuyển tới các cơ quan đào thải ra ngoài. Rõ ràng là d ịch gian bào làm nhiệm vụ trunggian vô cùng quan trọng giữa dịch nội bào và huyết tương.1.1. Sự trao đổi nước giữa huyết tương và dịch gian bào. Sự trao đổi nước và các chất hoà tan trong nước giữa huyết tương và gian bào phụ thuộcvào: áp lực keo và áp lực thuỷ tĩnh giữa hai khu vực này. Thành mao mạch là một màng bánthấm ngăn cách huyết tương và gian bào - Tại mao động mạch: Áp lực máu mao mạch( áp lực thuỷ tĩnh) : 30 mmg Hg Áp lực keo của huyết tương : 28 mmg Hg Áp lực thuỷ tĩnh dịch gian bào :-3 mmg Hg Áp lục keo của dịch gian bào : 8 mmg Hg Áp lực lọc là : ( 30-28 ) +( 3+ 8 ) = 13 mmg Hg -Tại giữa mao động mạch và mao tĩnh mạch: Áp lực thuỷ tĩnh máu mao mạch : 17 mmg Hg Áp lực keo của huyết tương : 28 mmg Hg Áp lực thuỷ tĩnh dịch gian bào : -3 mmg Hg Áp lực keo của dịch gian bào : 8 mmg Hg Áp lực lọc là : (17 - 28 ) + ( 3 = 8 ) = 0 mmg Hg - Tại mao tĩnh mạch: Áp lực thuỷ tĩnh máu mao mạch : 10mmg Hg Áp lực keo của huyết tương : 28mmg Hg Áp lực thuỷ tĩnh dịch gian bào : -3 mmg Hg Áp lực keo của dịch gian bào : 8 mmg Hg Áp lực lọc là : (10 - 28 ) + ( 3 + 8 ) = -7 mmg Hgtrong nước bị lọc sang dịch gian bào với 1 lực là 13 Qua đây ta nhận thấy rằng tại mao độngmạch: nước và các chất hoà tan mmHg, tại vùng giữa mao mạch gần như không có hiệntượng lọc, còn tại mao tĩnh mạch: nước và các chất hoà tan trong nước bị tái hấp thu trở lạimáu với một lực lọc là - 7mmHg. Áp lực tái hấp thu nhỏ hơn nhiều so với áp lực lọc nhưngvẫn có khả năng đưa 9/10 lượng dịch bị lọc ra trở lại mạch vì số lượng mao tĩnh mạch baogiờ cũng nhiều hơn và có tính thấm cao hơn mao động mạch. 1/10 lượng dịch còn lại sẽ đitheo mao mạch bạch huyết.1.2. Compliance dịch gian bào.Tổ chức dịch gian bào có hai thành phần cơ bản: dịch gian bào và mạng lưới acid hyaluronic.Để đánh giá chức năng dịch gian bào, người ta đã đưa ra khái niệm Compliance dịch gian bào.Compliance dịch gian bào là tỷ số giữa sự biến thiên thể tích dịch gian bào( DV) và sự biếnthiên áp suất dịch gian bào(DP) :Compliance dịch gian bào = DV dịch gian bào/DP dịch gian bàoBình thường nếu sự biến thiên DP là 1 mmHg thì sự biến thiên DV là 300 ml. Dịch gian bào cóáp suất -7mmHg khi V dịch gian bào tăng, p d ịch gian bào cũng tăng. Nhưng nếu V dịch gianbàotăng dưới 30% thì p dịch gian bào tăng không đáng kể nên Compliance vẫn tăng cao. Khi Vdịch gian bào tăng trên 30% thì p dịch gian bào tăng lên một cách đột ngột làm choCompliance dịch gian bào giảm. Sự tăng đột ngột p dịch gian bào đóng vai trò quan trọng làngăn cản nước từ huyết tương không tràn vào d ịch gian bào (chống phù nề).Mạng lưới acid hyaluronic khoảng gian bào cùng với các chất khác tạo nên hỗn hợp gel (gelgian bào). Gel gian bào có khả năng hấp thu nước và trương lên tạo ra áp suất trương(Welling pressure). ÁP lực trương ( hay áp lực gel gian bào ) bằng +7mmHg. Như vậy áp lựcgel gian bào đối lập với áp suất dịch gian bào. Áp suất dịch gian bào luôn luôn làm cho khoảnggian bào xẹp lại, còn áp lực gel gian bào lại làm cho khoảng gian bào giãn ra. Thể tích gel gianbào tăng lên là do hydrat hoá ...