Các quy luật địa lí chung của trái đất

Tài liệu tham khảo về Các quy luật địa lí chung của trái đất
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các quy luật địa lí chung của trái đất III.CÁCQUYLUẬTĐỊALÍCHUNGCỦATRÁIĐẤT 1.TínhthốngnhấtvàhoànchỉnhcủaVỏcảnhquan * Khái niệm: Đây là quy luật về mối quan hệ quy định lẫn nhau giữa các thànhphầnvàmỗibộphậnlãnhthổcủacáclớpvỏđịalí. Vỏcảnhquanlàthểthốngnhấtvàhoànchỉnhvềcấutrúcthànhphần, khôngđồngnhấtvềlãnhthổ,phândịthànhcácđịatổngthểvớiquimôkhác nhau. Mỗiđịatổngthểcóđặcđiểm: Gồmnhiềuthànhphầnvàcómốiquanhệvềvậtchấtvànănglượng.Từng thành phần không tồn tại và phát triển cô lập mà chịu ảnh hưởng của các thànhphầnkháct Khi1thànhphầnnàothayđổisẽdẫnđếnnhữngthayđổi củacácthànhphầnkháccThayđổicảnhquan. Cómốiliênhệvớibênngoài,nólàbộphậncủa1hệthốnglớnhơn Sựthốngnhấtnộihệthốngchỉtươngđốivìmỗiđịatổngthểcóthểphân hóathànhnhữngđịatổngthểnhỏhơnhđặctínhcấutrúcbậccủahệthống.10/30/10 1 III.CÁCQUYLUẬTĐỊALÍCHUNGCỦATRÁIĐẤT 1. TínhthốngnhấtvàhoànchỉnhcủaVỏcảnhquan * Nguyên nhân: Tất cả những thành phần của lớp vỏ địa lí đều đồng thời chịu tác động trực tiếp hoặc gián tiếp của ngoại lực và nội lực t chúngkhôngtồntạivàpháttriểnmộtcáchcôlập.Nhữngthànhphần nàyluônxâmnhậpvàonhau,traođổivậtchấtvànănglượngvớinhau khiếnchúngcósựgắnbómậtthiếtđểtạonênmộtthểthốngnhấtvà hoànchỉnh. *Biểuhiện:Trongtựnhiên,bấtcứlãnhthổnàocũnggồmnhiềuthành phầnảnhhưởngqualạiphụthuộcnhau.Nếumộtthànhphầnthayđổi sẽdẫntớisựbiếnđổicủacácthànhphầncònlạivàtoànbộlãnhthổ.10/30/10 2 III.CÁCQUYLUẬTĐỊALÍCHUNGCỦATRÁIĐẤT • Ví dụ 1: Đầm lầy là vùng có địa hình trũng, nông, nước ngập hầu như quanh năm,thựcvậtchỉcócácloàiưanướcnhưsậy,súng,rongrêu…cònđộngvật cótôm,cá,nhuyễnthể…Theothờigian,thựcvậttrongđầmlầyngàycàngmọc rậmrạp;saukhichếtđi,xáccủachúngbịphânhuỷtạichỗngàycàngnhiều, kếthợpvớicácvậtliệudonướcmưamangtừcácvùngxungquanhđếnlàm chođầmlầybịlấpđầydần.Khikhôngcònngậpnướcnữathìđầmlầytrởnên khôcạn.Cácđộngvậtsốngởdướinướcvàphầnlớncácthựcvậtưanướcbị chết,đấtrắnlạivàbiếnđổitínhchất. • Vídụ2:Sựbiếnđổicủakhíhậutừkhôhạnsangẩmướtsẽlàmchếđộdòng chảy thay đổi, làm tăng quá trình xói mòn, mặt khác làm thực vật phát triển mạnh,quátrìnhpháhuỷđávàhìnhthànhđấtnhanhhơn. • Ví dụ 3: Rừng bị phá huỷ dẫn đến khí hậu bị biến đổi, dòng chảy không ổn định,lũlụt,hạnhánxảyrathườngxuyênhơn,đấtđaibịthoáihoá,sinhvậtbị suygiảmdầndần.10/30/10 3 III.CÁCQUYLUẬTĐỊALÍCHUNGCỦATRÁIĐẤT • Ýnghĩathựctiễn: Hoạtđộngsốngvàsảnxuấtcủaconngười tácđộngvàoquátrình pháttriểntựnhiêncủavởcảnhquanpTheothờigian,cóthểcónhững kếtquảbấtngờ,trongđócócảnhữngkếtquảkhôngmongmuốn.Như vậy,tácđộngcủaconngườivớitựnhiênvchuỗiphảnứngdâychuyền độcđáovớihàngloạtnhữngthayđổitựđộng. QuyluậtbáotrướcsựcầnthiếtphảiĐTMmộtcáchtỉmỉtrướckhisử dụng1lãnhthổchomụcđíchnàođó.10/30/10 4 III.CÁCQUYLUẬTĐỊALÍCHUNGCỦATRÁIĐẤT 2.SựtuầnhoànvậtchấtvànănglượngcủaVỏcảnhquan *Kháiniệm: Mỗiđốitượngvậtchấtđềuchứanănglượng–đólàkhảnăng sinhcôngtrongquátrìnhvậnđộngs Nănglượnglàđộnglựccủa mọiquátrình,làmbiếnđổivậtchấttừdạngnàysangdạngkhác. Nănglượngđivàocảnhquantừ2nguồn: Nănglượngbêntronglòngđất Năng lượng Mặt trời (nguồn năng lượng chính của mọiquá trình)t cungcấpnhiệtchovậtchấtcủacácthànhphần độnglực thúcđẩysựtraođổinhiệtkhíquyển–thủyquyểnt cânbằngnhiệt trên ...