CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG

QUAN HỆ GIỮA MÔI TRƯỜNG VÀ PHÁT TRIỂN 1.1.1 Các khái niệm cơ bản Môi trường – - Định nghĩa về môi trường lần đầu tiên được thảo luận trong Hội nghị Liên Hợp Quốc về môi trường nhân văn (UNCHE) tại Stockholm, 6.1972. Một số đại biểu cho rằng “môi trường là không gian vật chất nơi con người sinh sống”. trưởng và phát triển của một cá thể hay một cộng đồng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁC VẤN ĐỀ CHUNG VỀ ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG MÔI TRƯỜNG 1 CAÙC VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ ÑAÙNH GIAÙ TAÙC ÑOÄNG MOÂI TRÖÔØNG 1.1 QUAN HEÄ GIÖÕA MOÂI TRÖÔØNG VAØ PHAÙT TRIEÅN 1.1.1 Caùc khaùi nieäm cô baûnMoâi tröôøng– - Ñònh nghóa veà moâi tröôøng laàn ñaàu tieân ñöôïc thaûo luaän trong Hoäi nghò Lieân Hôïp Quoác veà moâi tröôøng nhaân vaên (UNCHE) taïi Stockholm, 6.1972. Moät soá ñaïi bieåu cho raèng “moâi tröôøng laø khoâng gian vaät chaát nôi con ngöôøi sinh soáng”. tröôûng vaø phaùt trieån cuûa moät caù theå hay moät coäng ñoàng.Nhö vaäy, moâi tröôøng bao goàm caùc yeáu toá khoâng soáng (abiotic: ñaát, nöôùc,khoâng khí, khí haäu, aâm thanh, muøi vò) caùc yeáu toá soáng (biotic: con ngöôøi, ñoängthöïc vaät, sinh thaùi, vi truøng, sieâu vi truøng) taát caû caùc yeáu toá xaõ hoäi taïo thaønh“chaát löôïng soáng”.- Theo ñònh nghóa trong Luaät baûo veä moâi tröôøng cuûa Vieät Nam (1994) “moâitröôøng bao goàm caùc yeáu toá töï nhieân vaø yeáu toá vaät chaát nhaân taïo quan heä maätthieát vôùi nhau, bao quanh con ngöôøi, coù aûnh höôûng tôùi ñôøi soáng, saûn xuaát, söïtoàn taïi, phaùt trieån cuûa con ngöôøi vaø thieân nhieân”.Taøi nguyeânTaøi nguyeân laø nhöõng thaønh phaàn cuûa moâi tröôøng maø con ngöôøi coù theå tröïc tieápsöû duïng cho söï toàn taïi vaø phaùt trieån. Ñaát, nöôùc, khoâng khí, khoaùng saûn, röøng,sinh vaät treân caïn, sinh vaät döôùi nöôùc... laø caùc daïng taøi nguyeân thieân nhieân.Phaùt trieån beàn vöõng“phaùt trieån beàn vöõng laø söï phaùt trieån laøm thoûa maõn caùc nhu caàu hieän taïi nhöngkhoâng haïn cheá tieàm naêng ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu cuûa caùc theá heä trong töônglai”.Phaùt trieån beàn vöõng döïa theo hai quan ñieåm chính:– Söï nhaän thöùc veà nhu caàu, ñaëc bieät laø caùc nhu caàu thieát yeáu cuûa ngöôøi ngheøo ñeå ñöa ra caùc öu tieân phaùt trieån.– Söï hieän thöïc hoùa khaû naêng cuûa con ngöôøi ñeå ñaùp öùng caùc nhu caàu trong khi taøi nguyeân moâi tröôøng laø haïn cheá. 1.1.2.Maâu thuaãn giöõa phaùt trieån vôùi baûo veä moâi tröôøngMoái quan heä caân baèng giöõa phaùt trieån vaø moâi tröôøng coù theå ñöôïc theå hieän treânHình 1.1. - 129 - SÖÏ TÖÔNG TAÙC GIÖÕA CON NGÖÔØI VAØ MOÂI TRÖÔØNG Moâi tröôøng Taøi Chaát Xem xeùt nguyeân thaûi veà moâi tröôøng Hoaït ñoäng Con ngöôøi Khoa hoïc, Nhaän thöùc coâng chuùng. Coâng Hoaït ñoäng ngheä Nhaø nöôùc phaùt trieån kinh teá Hình 1.1 – Caân baèng giöõa phaùt trieån vaø moâi tröôøngPhaùt trieån coâng nghieäp- Vieäc söû duïng caùc loaïi nhieân lieäu hoùa thaïch (than ñaù, daàu moû...) trong coângnghieäp vaø giao thoâng ñaõ taïo ra moät khoái löôïng khoång loà caùc chaát oâ nhieãmkhoâng khí nhö buïi, SOx, NOx, CO, CO2 vaø hydrocacbon (THC). - 130 -- Ngoaøi ra khí thaûi nhieàu ngaønh coâng nghieäp coøn chöùa haøm löôïng cao caùc chaátñoäc khaùc nhö HF, Pb, Hg, H2S... Caùc chaát gaây oâ nhieãm khoâng khí naøy coù ñoäctính, tính oxy hoùa, tính aên moøn hoaëc muøi khoù chòu.- OÂ nhieãm khoâng khí ñaõ taïo ra caùc vaán ñeà moâi tröôøng coù tính toaøn caàu ngaøycaøng nghieâm troïng.- Chaát thaûi coâng nghieäp coøn gaây oâ nhieãm nguoàn nöôùc (nöôùc soâng, hoà, nöôùcngaàm vaø nöôùc bieån).- Chaát thaûi raén coâng nghieäp cuõng laø nguoàn quan troïng gaây oâ nhieãm moâitröôøng.Phaùt trieån noâng nghieäpCuoäc caùch maïng xanh trong coâng nghieäp ñaõ mang ñeán cho nhaân loaïi nguoànnoâng phaåm coù saûn löôïng vaø naêng suaát ngaøy caøng cao.Tuy vaäy, neàn noâng nghieäp hieän ñaïi cuõng taïo ra caùc taùc ñoäng tieâu cöïc nghieâmtroïng ñeán moâi tröôøng töï nhieân.Gia taêng daân soáGia taêng nhanh choùng daân soá cuõng gaây taùc ñoäng tieâu cöïc ñeán moâi tröôøng. Vaøonaêm 1810 soá daân treân theá giôùi chæ ñaït 1,0 tæ, ñeán 1927 môùi ñaït 2,0 tæ nhöng ñeán1974 ñaõ ñaït ñeán 4,0 tæ vaø naêm 2000 leân treân 6,0 tæ ngöôøi. Ngaøy 26/2/2006: 6,5tyû ngöôøiCaùc vaán ñeà moâi tröôøng toaøn caàuToùm laïi vôùi caùc hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi nhaèm taêng tröôûng coâng, noângnghieäp, giao thoâng vaø dòch vuï, theá giôùi ñang ñöùng tröôùc caùc vaán ñeà moâi tröôøngtoaøn caàu nhö sau:– OÂ nhieãm moâi tröôøng, suy thoaùi chaát löôïng moâi tröôøng ñaëc bieät laø oâ nhieãm caùc nguoàn nöôùc soâng hoà, ñaïi döông nöôùc ngaàm; khoâng khí vaø ñaát ñai.– Bieán ñoåi khí haäu do hieän töôïng traùi ñaát noùng leân vì hieäu öùng nhaø kính vaø caùc nguyeân nhaân khaùc.– Möa axit, do oâ nhieãm khoâng khí.– Suy giaûm taàng ozon, do oâ nhieãm khoâng khí.– Suy giaûm röøng vaø taøi nguyeân sinh vaät, ña daïng sinh vaät ñaëc bieät laø vuøng nhieät ñôùi. - 131 -– Sa maïc hoùa do maát thaûm thöïc vaät vaø suy giaûm taàng nöôùc ngaàm.Do vaäy, “ñaùnh giaù taùc ñoäng moâi tröôøng” (ÑTM) ñöôïc yeâu caàu chính thöùctrong caùc vaên baûn phaùp lyù cuûa nhieàu quoác gia v ...