Cách chế biến và bảo quản tắc kè

Trong y học cổ truyền, tắc kè là một trong những vị thuốc quý. Trước đây chỉ có tắc kè hoang dã sống trong tự nhiên. Nhưng ngày nay do bị săn bắt quá nhiều nên đã trở nên khan hiếm. Vì vậy để có nguồn dược liệu, nhiều nơi đã nuôi tắc kè theo phương pháp bán dã sinh. Tuy nhiên, muốn đảm bảo chất lượng dược liệu cần phải biết cách chế biến và bảo quản.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách chế biến và bảo quản tắc kèCách chế biến và bảo quản tắc kè- Trong y học cổ truyền, tắc kè là một trong những vị thuốc quý. Trước đây chỉ cótắc kè hoang dã sống trong tự nhiên. Nhưng ngày nay do bị săn bắt quá nhiều nênđã trở nên khan hiếm. Vì vậy để có nguồn dược liệu, nhiều nơi đã nuôi tắc kè theophương pháp bán dã sinh. Tuy nhiên, muốn đảm bảo chất lượng dược liệu cần phảibiết cách chế biến và bảo quản.Cách chế biếnTắc kè còn sống, dùng vồ hay búa sắt nhỏ đập nhẹ vào đầu, chỗ có óc ở sau mắt làchết. Đóng một chiếc đinh nhỏ trên tấm gỗ. Tắc kè lật ngửa, ấn đầu ngập vào đinh,tay kéo hai chân ra sau. Dùng dao sắc và nhọn rạch thẳng một đường từ giữa bụngđến chỗ đùi nối với thân. Bỏ ruột và bóp bỏ máu ứ ở đầu, dùng vải gạc hay giấybản thấm sạch hết máu.Hai chân trước và hai chân sau vuốt duỗi thẳng ngang. Dùng nép tre đo ngang từđầu chân nọ đến đầu chân kia, chặt cho vừa rồi sâu nẹp. Kéo nhẹ hai chân trước,hai chân sau cho căng và thẳng với nẹp. Cách căng bụng có hai kiểu:Tắc kè.- Nẹp kiểu bắt chéo dấu nhân: Một nẹp căng từ chân phải phía trước chéo sangchân trái phái sau, một nẹp căng từ chân trái phía trước chéo sang chân phải phíasau.- Nẹp kiểu song song: Bụng chia làm hai phần. Phần trên ngực căng một nẹp rộngbản, hình chữ nhật, đặt gần dưới hai chân trước. Phần dưới bụng căng một nẹprộng bản, hình hơi bán nguyệt vì bụng thót dần, nẹp đặt gần trên hai chân sau.Dùng một nẹp dài, nhỏ và cứng hơn xuyên luồn dưới các nẹp dọc theo xương sống,suốt từ đầu đến hết đuôi. Lấy giấy bản cuộn chặt, bó cho thẳng với nẹp dọc xươngsống để khi sấy khô đuôi khỏi bị cong. Các nẹp phải bằng tre cật già đã ngâm vàsấy để tránh mối mọt. Căng xong, hơ than củi hay sấy toàn thân từ từ đến khô. Khitoàn thân đã khô thì chúc đầu xuống, đuôi chổng lên để chỉ sấy riêng đầu. Khi nàomắt khô, tay bóp thấy cứng là được.Cách bảo quảnTắc kè dễ bị hư hỏng do sâu mọt đục khoét. Chuột cũng rất thích ăn tắc kè, nhất làđuôi. Bởi vậy, tắc kè sấy xong phải cho vào hòm kín. Trong hòm có thể để lẫn longnão và tế tân. Nếu có điều kiện thì cho thêm chất hút ẩm như Silicagel, gạo rangvàng.Về mùa xuân và mùa hạ, cứ 20 ngày sấy lại một lần. Sấy bằng than củi hoặc trongtủ sấy ở nhiệt độ 60 – 70°C. Sấy toàn thân, đặc biệt phải sấy kỹ vùng đầu. Khi sấycần chú ý, đuôi phải chổng lên vì đuôi là bộ phận chủ yếu lại chứa nhiều chất béo.Nhiệt độ quá cao có thể làm chất béo chảy ra. Về mùa thu và mùa đông, cứ sau 15ngày lại sấy một lần. Mỗi lần sấy xong cần vuốt lại và sửa nẹp ngay ngắn.Điều cần lưu ý là, không nên sấy tắc kè bằng diêm sinh vì có thể làm biến chất,màu sắc bóng bị bạc và thân bị mốc. Nếu có ít và cần chế biến dùng ngay làmthuốc bồi dưỡng thì có thể chế đơn giản như sau:Một hay hai con tắc kè to còn cả đuôi, chặt bỏ bốn bàn chân và bỏ đầu từ hai u mắttrở lên, lột da, mổ bụng, bỏ ruột và rửa sạch. Sau khi làm xong, chặt từng miếng,nấu với gạo thành cháo với một chút gừng tươi. Hoặc có thể chế rượu thuốc đểchữa đau nhức xương khớp bằng cách: dùng 3 – 4 con tắc kè đã chế biến khô, chặtbỏ 4 bàn chân và bỏ từ hai u mắt đến miệng rồi cắt thành miếng nhỏ, tẩm nướcgừng và sao vàng. Sau đó, đem giã nhỏ hay để cả miếng, ngâm với 1.000ml rượutrắng cùng một chút với vỏ quýt khô (trần bì) trong 10 ngày là dùng được, mỗingày uống 1 – 2 lần, mỗi lần 20ml.