Chứng chỉ lưu ký - kênh huy động vốn cho các doanh nghiệp ở thị trường nước ngoài

Quá trình hội nhập đã tạo điều kiện cho các công ty huy động vốn và niêm yết chứng khoán của mình tại các thị trường nước ngoài. Nhà đầu tư có nhiều cách khác nhau để đầu tư vào cổ phiếu của các công ty bên ngoài thị trường nội địa, cách đầu tiên là nhà đầu tư có thể trực tiếp tiến hành mua bán các chứng khoán trên thị trường nước ngoài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chứng chỉ lưu ký - kênh huy động vốn cho các doanh nghiệp ở thị trường nước ngoài TẠP CHÍ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ SỐ 02/2014 CH2NG CHC LƯU KÝ - KÊNH HUY ðNG V>N CHO CÁC DOANH NGHIP E TH* TRƯNG NƯ;C NGOÀI HUNH THn HƯrNG TH{O Khoa Tài chính K' toán – Trng ðHCN Thc phm Tp.HCM TÓM TT Quá trình hộ i nhập đã tạo điều kiện cho các công ty huy động vốn và niêm yết chứng khoán của mình tại các thị trường nước ngoài. Nhà đầu tư có nhiều cách khác nhau để đầu tư vào cổ phiếu của các công ty bên ngoài thị trường nộ i địa, cách đầu tiên là nhà đầu tư có thể trực tiếp tiến hành mua bán các chứng khoán trên thị trường nước ngoài. Theo cách này, tất cả các khoản giao dịch mua, bán, cổ tức, chênh lệch giá đều được định bằng đơn vị tiền tệ quốc gia của công ty phát hành chứ không phải bằng đồng nộ i tệ của nhà đầu tư. Hơn nữa, nhà đầu tư còn phải làm quen với các quy trình và thủ tục liên quan đến việc giao dịch, bù trừ, thanh toán… tại các thị trường này. Ngoài cách đầu tư trực tiếp, nhà đầu tư có thể sử dụng hình thức đầu tư thông qua chứng chỉ lưu ký (Depositary Receipts – DR). Mục tiêu bài viết nêu lên quy trình phát hành DR, lợi ích và thách thức khi phát hành DR, ưu điểm và nhược điểm của một số thị trường trên thế giới để lựa chọn thị trường phát hành DR và một số gợi ý chính sách nhằm đẩy mạnh kênh huy động vốn này. DEPOSITARY RECEIPTS – CAPITAL MOBILIZATION CHANNEL FOR ENTERPRISES IN FOREIGN MARKETS ABSTRACT The process of integration has created an opportunity for companies raising capital and listing of its securities in foreign markets. Investors have many different ways to invest in stocks of companies outside the domestic market, the first is investors can directly trade securities on foreign markets. In this way, all transactions to buy, sell, dividend, price differences are specified in the national currency of the issuer not by the local currency of the investor. Furthermore, investors should also be familiar with the processes and procedures involved in trading, clearing and settlement... in these markets. In addition to direct investment, the investor can use forms of investment through Depositary Receipts (DR). Article’s target discusses the release of DR, benefits and challenges when issuing DR, advantages and disadvantages of a number of markets around the world to select the DR markets and some policy implications to strengthen capital mobilization channel. 1. Chng ch‘ lưu lý - cơ hi và thách thc khi phát hành Chứng chỉ lưu ký là loại chứng khoán được giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán trong nước, bằng đồng nộ i tệ và đại diện cho cổ phiếu của các công ty nước ngoài. Chứng chỉ lưu ký được khởi tạo khi cổ phiếu của một công ty nước ngoài được ký gửi vào ngân hàng lưu ký tại quốc gia có Sở giao dịch chứng khoán mà cổ phiếu này dự kiến sẽ giao dịch. Ngân hàng lưu ký sau đó sẽ phát hành các chứng chỉ đại diện cho số cổ phiếu đã 75 KHOA HỌC QUẢN LÝ được ký gửi. Số lượng DR phát hành và mức giá của mỗ i DR phụ thuộc vào tỷ lệ so sánh giữa DR dự kiến phát hành với số lượng cổ phiếu cơ sở. Do đó, 1 DR có thể đại diện cho một cổ phiếu cơ sở, nhiều cổ phiếu cơ sở hoặc một phần của cổ phiếu cơ sở. Giá của các DR cũng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố giống như các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu, trường hợp có sự chênh lệch giữa giá của DR và giá của các cổ phiếu cơ sở tại các thị trường giao dịch khác nhau có thể tạo ra cơ hộ i tìm kiếm lợi nhuận cho các giao dịch kinh doanh chênh lệch giá. Ngân hàng lưu ký chịu trách nhiệm phát hành các chứng chỉ lưu ký đồng thời cũng đóng vai trò đăng ký và lưu ký bao gồm các nhiệm vụ xử lý các công việc như thanh toán cổ tức, thực hiện các nghĩa vụ thuế, chia tách cổ phiếu… Các ngân hàng như The bank of NewYork Mellon, Deutsche Bank, JP Morgan, Citibank… được biết đến như những ngân hàng cung cấp dịch vụ lưu ký lớn nhất. Có hai loại chứng chỉ lưu ký là chứng chỉ lưu ký toàn cầu (Global Depositary Receipt – GDR) và chứng chỉ lưu ký tại Mỹ (American Depositary Receipt – ADR). Chứng chỉ lưu ký toàn cầu là loại chứng chỉ lưu ký được phát hành bên ngoài quốc gia của công ty có cổ phiếu cơ sở và bên ngoài Hoa Kỳ. Ngân hàng lưu ký phát hành GDR thường có trụ sở hoặc chi nhánh tại quốc gia nơi có Sở giao dịch chứng khoán mà chứng chỉ lưu ký được giao dịch. Lợi thế của GDR là nó không bị lệ thuộc bởi các quy định liên quan đế n tỷ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài hay các quy định về kiểm soát dòng vốn của các quốc gia nơi các công ty phát hành cổ phiếu đóng trụ sở bởi nó được phát hành ở nước ngoài. Chứng chỉ lưu ký tại Mỹ (ADR) là chứng chỉ lưu ký được định bằng USD và được giao dịch trên các Sở giao dịch chứng khoán của Mỹ như những cổ phiếu thường. Được tạo ra đầu tiên vào năm 1927, ADR là loại chứng chỉ lưu ký lâu đời nhất và hiện tại cũng là loại chứng chỉ lưu ký được giao dịch phổ biến nhất. ADR tạo điều kiện cho các công ty nước ngoài có thể huy động vốn từ các nhà đầu tư Mỹ. * Lợi ích về phía công ty phát hành - Hội nhập vào nền kinh tế thế giớ i: Để niêm yết chứng khoán thành công trên thị trường quốc tế, doanh nghiệp phải được các định chế tài chính lớn thẩm định, theo đó, hình ảnh và thương hiệu của doanh nghiệp trên thị trường quốc tế cũng được chứng minh và khẳng định. Ngoài ra, thương hiệu mạnh cũng giúp cho việc mở rộng thị trường, mạng lướ i phân phố i và đố i tác của doanh nghiệp thêm thuận lợi. - Nâng cao tính thanh khoản cho cổ phiếu: Số lượng nhà đầu tư trong và ngoài nước tăng lên do tin tưởng vào tiềm năng phát triển dài hạn của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp Việt Nam có thể dùng chứng chỉ cổ phiếu niêm yết tại thị trường quốc tế làm phương tiện thanh toán cho các cuộc mua bán, sáp nhập, mở rộng phạm vi hoạt động trên thị trường quốc tế. - Nâng cao hiệu quả quản trị doanh nghiệp theo chuẩn quốc tế: Việc tham gia vào thị trường quốc tế khiến doanh nghiệp phải không ngừng nâng cao hệ thống quản trị doanh nghiệp, tiếp thu các tập quán thông lệ quản lý kinh doanh tiên tiến trên thế giới ...