Chương 2: Thị Trường lao động

Thị truờng lao động là phạm trù kinh tế xã hội, bao gồm một cơ chế xã hội tiến triển riêng biệt thực hiện đồng bộ những quan hệ lao động xã hội xác định và thúc đẩy việc xác lập và tuân theo cân bằng các quyền lợi giữa nguời lao động, ngùơi sử dụng lao động và nhà nuớc.

Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 2: Thị Trường lao động Ch­¬ng II: thÞ tr­êng lao ®éng Néi dung c¬ b¶n 2.1.Kh¸i niÖm vÒ thÞ tr­êng lao ®éng 2.2.B¶n chÊt cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.3.§Æc tr­ng cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.4.ý nghÜa cña thÞ tr­êng lao ®éng 2.5.Ph©n lo¹i thÞ tr­êng lao ®éng 2.6.§Æc ®iÓm TT lao ®éng ViÖt Nam 1 • 2.1.Kh¸i niÖm vÒ thÞ tr­êng lao ®éng • ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ ph¹m trï kinh tÕ-x· héi, bao gåm mét c¬ chÕ x· héi tiÕn triÓn riªng biÖt thùc hiÖn ®ång bé nh÷ng quan hÖ lao ®éng x· héi x¸c ®Þnh vµ thóc ®Èy viÖc x¸c lËp vµ tu©n theo c©n b»ng c¸c quyÒn lîi gi÷a ng­êi lao ®éng, ng­êi sö dông lao ®éng vµ Nhµ n­íc. 2 • ThÞ tr­êng lao ®éng lµ mét phÇn cÊu thµnh phøc t¹p vµ kh«ng thÓ t¸ch rêi cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, tuy nhiªn, kh«ng cã mét sù thèng nhÊt trong viÖc x¸c ®Þnh b¶n chÊt cña thÞ tr­êng lao ®éng. 3 • ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña thÞ tr­êng hµng ho¸, mµ néi dung cña nã lµ thùc hiÖn vÊn ®Ò mua vµ b¸n lo¹i hµng ho¸ cã ý nghÜa ®Æc biÖt - søc lao ®éng, hay lµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi. • Nh­ mét ph¹m trï kinh tÕ thÞ tr­êng lao ®éng thÓ hiÖn quan hÖ kinh tÕ gi÷a, mét bªn, ng­êi lµm chñ hµng ho¸ nµy, së h÷u søc lao ®éng - ng­êi b¸n nã vµ bªn kia, víi ng­êi së h÷u vèn - mua søc lao ®éng”. 4 • Qu¸ tr×nh sö dông søc lao ®éng, lao ®éng sÏ ®­îc h×nh thµnh trong s¶n xuÊt chø kh«ng ph¶i trªn thÞ tr­êng. §èi víi ng­êi n¾m gi÷ søc lao ®éng sÏ ®­îc t¹o ra c¬ héi ®Ó nhËn chç lµm viÖc, n¬i mµ anh ta cã thÓ lµm viÖc, thÓ hiÖn kh¶ n¨ng, vµ nhËn thu nhËp ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cña m×nh. §èi víi ng­êi thuª lao ®éng sÏ cã c¬ héi t¨ng lîi nhuËn kinh tÕ. 5 • Hay nãi c¸ch kh¸c, thÞ tr­êng lao ®éng lµ tËp hîp nh÷ng quan hÖ kinh tÕ, ph¸p lý, xuÊt hiÖn gi÷a ng­êi së h÷u søc lao ®éng (ng­êi lao ®éng) vµ ng­êi sö dông nã (ng­êi thuª lao ®éng) vÒ vÊn ®Ò chç lµm viÖc cô thÓ, n¬i mµ hµng ho¸ vµ dÞch vô sÏ ®­îc lµm ra. 6 Theo Tæ chøc lao ®éng quèc tÕ (ILO) th×: “ThÞ tr­êng lao ®éng lµ thÞ tr­êng trong ®ã cã c¸c dÞch vô lao ®éng ®­îc mua vµ b¸n th«ng qua qu¸ tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é cã viÖc lµm cña ng­êi lao ®éng, còng nh­ møc ®é tiÒn c«ng”. 7 C¸c nhµ khoa häc Mü cho r»ng: • “.. ThÞ tr­êng, mµ ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ kÕt hîp gi¶i quyÕt trong lÜnh vùc viÖc lµm, th× ®­îc gäi lµ thÞ tr­êng lao ®éng”. HoÆc, “.. ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét c¬ chÕ, mµ víi sù trî gióp cña nã hÖ sè gi÷a ng­êi lao ®éng vµ sè l­îng chç lµm viÖc ®­îc ®iÒu tiÕt”.[1] Ronald Erenberg, Robert Smith. “Kinh tÕ lao ®éng ngµy nay. Lý thuyÕt vµ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc”. B¶n dÞch tõ tiÕng Anh sang tiÕng Nga, M. NXB MGU, 1996, tr.32 vµ 37. 8 C¸c nhµ khoa häc Nga cho r»ng: • “ThÞ tr­êng lao ®éng ®­îc hiÓu nh­ mét hÖ thèng quan hÖ x· héi, nh÷ng ®Þnh møc vµ thÓ chÕ x· héi (trong ®ã cã c¶ ph¸p luËt), ®¶m b¶o cho viÖc t¸i s¶n xuÊt, trao ®æi vµ sö dông lao ®éng”.[1] • HoÆc: “HÖ thèng nh÷ng quan hÖ, ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ gi÷a nh÷ng ng­êi sö dông lao ®éng (së h÷u t­ liÖu s¶n xuÊt) vµ nh÷ng ng­êi lµm thuª (së h÷u søc lao ®éng) vÒ vÊn ®Ò tr­íc nhÊt tho¶ m·n cÇu lao ®éng vµ vÊn ®Ò tiÕp theo lµ lµm thuª nh­ nguån ph­¬ng tiÖn ®Ó tån t¹i”.[2] [1] Xem: K.I.Mikylskovo. “ThÞ tr­êng lao ®éng ë Nga: vÊn ®Ò h×nh thµnh vµ ®iÒu tiÕt”. M.,1995, tr.13. [2] Xem: ThÞ tr­êng lao ®éng Nga. M. 1993. tr.5. 9 • “.. ThÞ tr­êng lao ®éng - ®ã lµ mét d¹ng ®Æc biÖt cña thÞ tr­êng hµng ho¸, mµ néi dung cña nã lµ thùc hiÖn vÊn ®Ò mua vµ b¸n lo¹i hµng ho¸ cã ý nghÜa ®Æc biÖt - søc lao ®éng, hay lµ kh¶ n¨ng lao ®éng cña con ng­êi. Nh­ mét ph¹m trï kinh tÕ thÞ tr­êng søc lao ®éng thÓ hiÖn quan hÖ kinh tÕ gi÷a, mét bªn, ng­êi lµm chñ hµng ho¸ nµy, së h÷u søc lao ®éng - ng­êi b¸n nã vµ bªn kia, víi ng­êi së h÷u vèn - mua søc lao ®éng”.[3] [3]V.I.Plakxia. ThÞ tr­êng lao ®éng vµ thÊt nghiÖp: vÊn ®Ò lý thuyÕt, ph­¬ng ph¸p luËn, ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. B¶n tiÕng Nga, M., 1996, tr.16. 10 • C¸c nhµ khoa häc ViÖt Nam cho r»ng: • “ThÞ tr­êng lao ®éng lµ toµn bé c¸c quan hÖ lao ®éng ®­îc x¸c lËp trong lÜnh vùc thuª m­ín lao ®éng (nã bao gåm c¸c quan hÖ lao ®éng c¬ b¶n nhÊt nh­ thuª m­ín vµ sa th¶i lao ®éng, tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng, b¶o hiÓm x· héi, tranh chÊp lao ®éng ..), ë ®ã diÔn ra sù trao ®æi, tho¶ thuËn gi÷a mét bªn lµ ng­êi lao ®éng tù do vµ mét bªn lµ ng­êi sö dông lao ®éng”.[1] • [1] Xem: NguyÔn H÷u Dòng vµ TrÇn H÷u Trung. VÒ chÝnh s¸ch gi¶i ...