Chương 6: Các giao dịch chứng khoán

Hệ thống giao dịch đấu giá theo giá là hệ thống giao dịch có sự xuất hiện của những nhà tạo lập thị trường cho một số loại chứng khoán nào đó. Những nhà tạo lập thị trường có nghĩa vụ chào các mức giá mua và bán tốt nhất. Giao dịch trong thị trường khớp giá được thực hiện giữa một bên là người đầu tư và một bệnh là nhà tạo lập thị trường.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương 6: Các giao dịch chứng khoán Gi¸o tr×nh ThÞ tr−êng chøng kho¸n Ch−¬ng 6 c¸c Giao dÞch chøng kho¸n 6.1. HÖ thèng giao dÞch chøng kho¸n 6.1.1. HÖ thèng giao dÞch ®Êu gi¸ theo lÖnh vµ ®Êu gi¸ theo gi¸∗ HÖ thèng giao dÞch ®Êu gi¸ theo gi¸ (Price-driven system) lµ hÖ thèng giao dÞch cã sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng (market markers/dealers) cho mét sè lo¹i chøng kho¸n nµo ®ã. Nh÷ng nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng cã nghÜa vô chµo c¸c møc gi¸ mua vµ b¸n tèt nhÊt. Giao dÞch trong thÞ tr−êng khíp gi¸ ®−îc thùc hiÖn gi÷a mét bªn lµ ng−êi ®Çu t− vµ mét bªn lµ nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng. Gi¸ thùc hiÖn ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng−êi t¹o thÞ tr−êng, ng−êi ®Çu t− chØ cÇn lùa chän møc gi¸ phï hîp (thay v× ®Æt lÖnh giao dÞch). Nh÷ng ng−êi t¹o thÞ tr−êng ®−îc h−ëng phÇn chªnh lÖch (spread) gi÷a gi¸ mua vµ gi¸ b¸n trong c¸c giao dÞch. HÖ thèng giao dÞch ®Êu gi¸ theo gi¸ (khíp gi¸) cã nh÷ng −u ®iÓm vµ h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. ¦u ®iÓm cña hÖ thèng giao dÞch khíp gi¸ lµ cã tÝnh thanh kho¶n vµ æn ®Þnh cao. Tuy nhiªn, hÖ thèng nh÷ng ng−êi t¹o thÞ tr−êng ®ãng vai trß t¨ng c−êng tÝnh thanh kho¶n cña thÞ tr−êng, song còng cã thÓ bãp mÐo c¬ chÕ x¸c lËp gi¸ trªn thÞ tr−êng vµ t¨ng chi phÝ giao dÞch cña ng−êi ®Çu t−. ViÖc sö dông hÖ thèng khíp gi¸ ®ßi hái ph¶i cã nh÷ng ®Þnh chÕ tµi chÝnh ®ñ m¹nh vÒ vèn còng nh− kü n¨ng ®Çu t− chuyªn nghiÖp ®¶m nhiÖm vai trß cña nh÷ng ng−êi t¹o thÞ tr−êng. Nh×n chung, thÞ tr−êng khíp gi¸ vËn hµnh rÊt phøc t¹p, v× vËy, kh«ng ®−îc ¸p dông ë c¸c thÞ tr−êng míi h×nh thµnh. Bªn c¹nh ®ã, trong hÖ thèng nµy lu«n tiÒm Èn hµnh vi giao dÞch kh«ng c«ng b»ng cña nh÷ng ng−êi t¹o thÞ tr−êng do hä cã ®−îc nh÷ng ®Æc ∗ Tham kh¶o Gi¸o tr×nh nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ chøng kho¸n vµ TTCK cña UBCKNN vµ c¸c s¸ch dÞch. 140 Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n Ch−¬ng 6: C¸c giao dÞch chøng kho¸n quyÒn vÒ th«ng tin thÞ tr−êng. VÊn ®Ò qu¶n lý ®èi víi thÞ tr−êng khíp gi¸ lµ mét trong nh÷ng lý do khiÕn cho c¸c SGDCK thiªn vÒ lùa chän hÖ thèng khíp lÖnh cho hÖ thèng giao dÞch. HÖ thèng giao dÞch ®Êu gi¸ theo lÖnh (order-driven system): lµ hÖ thèng giao dÞch trong ®ã lÖnh giao dÞch cña ng−êi ®Çu t− ®−îc khíp trùc tiÕp víi nhau kh«ng cã sù tham gia cña ng−êi t¹o lËp thÞ tr−êng. Møc gi¸ thùc hiÖn lµ møc gi¸ tho¶ m·n c¶ bªn mua vµ bªn b¸n. Gi¸ thùc hiÖn ®−îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së c¹nh tranh (®Êu gi¸) gi÷a nh÷ng ng−êi ®Çu t−. Ng−êi ®Çu t− ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ m«i giíi cho c«ng ty chøng kho¸n (theo tû lÖ quy ®Þnh hoÆc tho¶ thuËn). Kho¶n phÝ m«i giíi nµy nh×n chung thÊp h¬n so víi phÝ trªn thÞ tr−êng khíp gi¸. HÖ thèng giao dÞch khíp lÖnh hiÖn nay ®−îc c¸c SGDCK trªn thÕ giíi ¸p dông réng r·i do cã nh÷ng −u viÖt h¬n so víi hÖ thèng ®Êu gi¸ theo gi¸. Tr−íc hÕt, qu¸ tr×nh x¸c lËp gi¸ ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch hiÖu qu¶. TÊt c¶ c¸c lÖnh mua vµ b¸n c¹nh tranh víi nhau, qua ®ã ng−êi ®Çu t− cã thÓ giao dÞch t¹i møc gi¸ tèt nhÊt. Thªm vµo ®ã, do kh«ng cã sù hiÖn diÖn cña nh÷ng nhµ t¹o lËp thÞ tr−êng nªn hÖ thèng ®¶m b¶o tÝnh minh b¹ch cña thÞ tr−êng do lÖnh giao dÞch cña nhµ ®Çu t− ®−îc thùc hiÖn theo nh÷ng quy t¾c ghÐp lÖnh. §ång thêi, b»ng c¸ch theo dâi th«ng tin ®−îc c«ng bè, ng−êi ®Çu t− cã thÓ ®−a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh kÞp thêi tr−íc t×nh h×nh diÔn biÕn cña thÞ tr−êng. Cuèi cïng, mét trong nh÷ng −u ®iÓm kh¸c cña hÖ thèng khíp lÖnh lµ chi phÝ giao dÞch thÊp, kü thuËt giao dÞch ®¬n gi¶n, dÔ theo dâi vµ kiÓm tra vµ gi¸m s¸t. Tuy nhiªn, hÖ thèng giao dÞch ®Êu gi¸ theo lÖnh cã nh−îc ®iÓm lµ gi¸ c¶ dÔ biÕn ®éng khi cã sù mÊt cÊn ®èi cung cÇu, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ linh ho¹t kh«ng cao. 6.1.2. Khíp lÖnh ®Þnh kú vµ khíp lÖnh liªn tôc Cã hai ph−¬ng thøc ghÐp lÖnh trªn hÖ thèng ®Êu gi¸ theo lÖnh, ®ã lµ khíp lÖnh liªn tôc vµ khíp lÖnh ®Þnh k×. Tr−êng §¹i häc Kinh tÕ Quèc d©n 141 Gi¸o tr×nh ThÞ tr−êng chøng kho¸n Khíp lÖnh liªn tôc (continuous auction) lµ ph−¬ng thøc giao dÞch ®−îc thùc hiÖn liªn tôc khi cã c¸c lÖnh ®èi øng ®−îc nhËp vµo hÖ thèng. ¦u ®iÓm cña h×nh thøc khíp lÖnh liªn tôc: - Gi¸ c¶ ph¶n ¸nh tøc thêi c¸c th«ng tin trªn thÞ tr−êng. HÖ thèng cung cÊp møc gi¸ liªn tôc cña chøng kho¸n, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ ®Çu t− tham gia thÞ tr−êng mét c¸ch n¨ng ®éng vµ th−êng xuyªn v× nhµ ®Çu t− cã thÓ ngay lËp tøc thùc hiÖn ®−îc lÖnh hoÆc nÕu kh«ng còng sÏ nhËn ®−îc ph¶n håi tõ thÞ tr−êng mét c¸ch nhanh nhÊt ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh c¸c quyÕt ®Þnh ®Çu t− tiÕp sau. - Khèi l−îng giao dÞch lín, tèc ®é giao dÞch nhanh, v× vËy, h×nh thøc khíp lÖnh nµy phï hîp víi c¸c thÞ tr−êng cã khèi l−îng giao dÞch lín vµ s«i ®éng. - H¹n chÕ ®−îc chªnh lÖch gi÷a gi¸ lÖnh mua vµ lÖnh b¸n, tõ ®ã thóc ®Èy c¸c giao dÞch x¶y ra th−êng xuyªn vµ liªn tôc. Nh−îc ®iÓm cña h×nh thøc khíp lÖnh liªn tôc: ...