Chương I: Tăng trưởng và phát triển kinh tế (tiếp)

Phát triển kinh tế là gì? Sự khác biệt giữa tăng trưởng và phát triển kinh tế? Phát triển kinh tế bao gồm những nội dung cơ bản gì? Tài liệu sau đây sẽ giúp bạn trả lời được các câu hỏi trên. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chương I: Tăng trưởng và phát triển kinh tế (tiếp) ChươngI:TĂNGTRƯỞNGVÀPHÁTTRIỂNKINHTẾ(TIẾP)I. TĂNGTRƯỞNGKINHTẾII. PHÁTTRIỂNKINHTẾ Ởbuổihọctrướcchúngtađãcùngtìmhiểuvềtăngtrưởngkinhtế.Tăngtrưởngkinhtếlàsựgiatăngvềlượngkếtquảđầuracủanềnkinhtếtrongmộtthờikỳ(thườnglà1năm)nhấtđịnhsovớikỳgốc(nămgốc). Nghĩalà,sựgiatăngthêmgiátrịsảnlượngcủanềnkinhtếtrongmộtthời kỳđượcgọilàcótăngtrưởngkinhtế.Kếtquảđầuracủanềnkinhtếhaygiátrịsảnlượngcủanềnkinhtếtăngthêmmanglạirấtnhiềulợiíchchomộtquốcgianhư đólàcơ sở để cảithiệnvànângcaochấtlượngcuộcsốngcủadâncư,làtiềnđềpháttriểncácmặtkháccủaxãhộinhưgiáodục,ytế,vănhóa,thểthao... Tuynhiên, tăngtrưởngkinhtế cótínhhaimặt,nóđemlạinhiềulợiíchnhưngcũngcómặttrái.Mặttráicủatăngtrưởngkinhtếlànguycơgâyônhiễmmôitrường,cạnkiệtnguồntàinguyên,nảysinhcácvấnđềxãhộinhưphânhóa giàunghèo,bấtcôngbằngxãhội,tệnạnxãhội...cònđượcgọilàchiphíxãhội gánhchịudotăngtrưởngcao. Chonên,tăngtrưởngkinhtếcàngcaothìmặttráicànglớnvàphụ thuộcvàosự điềuhànhcủaNhànước.Thựctế chothấy,có nhữngquốcgiatăng trưởngkinhtế rấtcaonhưTrungQuốcnhưngmặttráicủatăngtrưởngkinhtếđể lạirấtlớn.Ngượclại,cácquốcgiaĐôngÁnhư HànQuốc,Singapore,Đài Loan,HôngKông...lànhữngquốcgiađạtđượctăngtrưởngkinhtếcaonhưngchi phíbỏchoquátrìnhtăngtrưởngkinhtếíthơnhaymặttráităngtrưởngđượchạnchếvà“BốnconrồngchâuÁ”đãvươnlêntrởthànhnhữngnướcpháttriểnkinhtế. Nhưvậy,tăngtrưởngkinhtếlàmụctiêuhàngđầucủatấtcảcácquốcgia trênthế giới,nhưngthế giớikhôngchỉ hướngtớităngtrưởngkinhtế màcòn hướngtớimụctiêulớnlaohơnrấtnhiều,đólàpháttriểnkinhtế. W.ArthurLewistừngphátbiểu:“Thậtkhóđểđặtsựgiàusangvàmứcđộhạnhphúcvàomộtmốitươngquan.Chúngtakhôngthể nóichắcchắnsự giàusangcóthể sẽ làmchoconngườitahạnhphúchơnvàngượclại”.Nhữngbăn khoăncủaLewisđãkháiquáthóaphầnnàotínhchấtphứctạpcủaphạmtrù“pháttriển” Vậy,pháttriểnkinhtếlàgì?Sự khácbiệtgiữatăngtrưởngvàpháttriển kinhtế?Pháttriểnkinhtế baogồmnhữngnộidungcơbảngì?Chúngtacùng nhautìmhiểutrongtiếthọcnày.II.1. KháiniệmvànộidungpháttriểnkinhtếĐầutiên,chúngtatìmhiểukháiniệmpháttriểnkinhtế.Pháttriểnkinhtếlàgì?II.1.1. Kháiniệm Pháttriểnkinhtếlàquátrìnhthayđổitheohướngtiếnbộvềmọimặtcủa nềnkinhtế,baogồmsựthayđổicảvềlượngvàvềchất,làquátrìnhhoànthiệncảvềkinhtếvàxãhộicủamỗiquốcgia. Nhưvậy,pháttriểnkinhtếđềcậpđếnsựthayđổitheohướngtiếnbộvềmọimặtcủanềnkinhtế,khôngchỉthayđổivềmặtlượngmàcả về mặtchất, khôngchỉhoànthiệnvềkinhtếmàcòncảvềxãhộicủamỗiquốcgia. Thuậtngữ‘‘tăngtrưởngkinhtế’’và‘‘pháttriểnkinhtếđôilúcdùnglẫnlộnvớinhau,cònnhầmlẫnvớinhau,tuynhiênchúngkhácbiệtnhauvề bản chất.Pháttriểnkinhtế cónộihàmrộnghơnrấtnhiềusovớităngtrưởngkinhtế.Nếunhư,tăngtrưởngkinhtếchỉlàsự ratăngvề lượngkếtquảđầuracủanềnkinhtế,tứclàsựthayđổitheohướngtiếnbộnhưngchỉvềmặtlượng;thì pháttriểnkinhtếlàsựthayđổitheohướngtiếnbộvềmọimặtcủanềnkinhtế, khôngchỉvềlượngmàcòncảvềchất,khôngchỉhoànthiệnvề kinhtếmàcònhoànthiệncảvềxãhộicủamỗiquốcgia.2.1.2.Nộidungcủapháttriểnkinhtế Pháttriểnkinhtếbaogồm3nộidungcơbảnhaymỗiquốcgiađượccoilà cópháttriểnkinhtếkhiđảmbảo3nộidungsau: Thứnhất,tăngtrưởngkinhtếổnđịnhvàdàihạn Thứhai,cơcấukinhtếxãhộichuyểndịchtheohướngtiếnbộ. Thứba,chấtlượngcuộcsốngcủamọingườidânđượccáithiệnvànâng cao.Nóicáchkhác,mộtquốcgiakhiđạtđượccả3yêucầunàythìquốcgiađóđượccoilàcópháttriểnkinhtế.Bảnchấtcácnộidungtrênlàgì?Chúngtađivàotìmhiểutừngnộidungcụthể.Nộidungthứnhất,tăngtrưởngkinhtếổnđịnhvàdàihạn. Khisosánhgiữatăngtrưởngvàpháttriểnkinhtế,chúngtathấytăngtrưởngkinhtế chỉ làmộtnộidungcủapháttriểnkinhtế.Pháttriểnkinhtếkhôngchỉđòihỏităngtrưởngkinhtếmộtcáchđơnthuầnmàđòihỏităngtrưởngkinhtếphảiổnđịnhvàdàihạn.Vậy,tạisaophảităngtrưởngkinhtếổnđịnhvà dàihạn? Pháttriểnkinhtếlàsự thayđổitheohướngtiếnbộvềmọimặtcủanền kinhtế,làquátrìnhhoànthiệncả về kinhtế vàxãhộicủamỗiquốcgia,thì trướchếtphảicótăngtrưởngkinhtế.QuốcgiacótăngtrưởngkinhtếthìGDPtăng,GNPtăng,tàisảnquốcgiagiatăng, ...