Chuyên đề 5: Thị trường vốn trong hệ thống tài chính - Dr. Nguyễn Thị Lan

Chuyên đề 5: Thị trường vốn trong hệ thống tài chính nhằm giới thiệu về thị trường vốn, sự khác biệt giữa các hình thức tổ chức thị trường chứng khoán. Cơ chế giao dịch của thị trường chứng khoán, thất bại của thị trường và quản lý thị trường chứng khoán.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chuyên đề 5: Thị trường vốn trong hệ thống tài chính - Dr. Nguyễn Thị Lan Chuyên đề 5: THỊ TRƯỜNG VỐN TRONG HỆ THÔNG TÀI CHÍNH Dr. Nguyễn Thị Lan NỘI DUNG: 1- Giới thiệu về thị trường vốn 2- Sự khác biệt giữa các hình thức tổ chức thị trường chứng khoán 3- Cơ chế giao dịch của thị trường chứng khoán 4- Thất bại của thị trường và quản lý thị trường chứng khoán 1- GIỚI THIỆU VỀ THỊ TRƯỜNG VỐN  Thị trường vốn là nơi diễn ra giao dịch mua bán các loại tài sản tài chính hoặc công cụ nợ trung hoặc dài hạn.  Kết cấu của thị trường vốn: 1) Thị trường chứng khoán (Securities) 2) Thị trường cho vay thế chấp (mortgage market) 3) Thị trường tín dụng thuê mua (leasing market), Đặc điểm của thị trường vốn 1) TT vốn diễn ra quá trình chuyển dịch từ tư bản sở hữu sang tư bản kinh doanh. 2) Đối tượng của TT vốn là quyền SD các nguồn TC dài hạn đầu tư dài hạn vào SXKD. 3) Công cụ của TT vốn là các khoản vay hay các chứng khoán có thời hạn từ một năm tính thanh khoản thấp hơn, nhiều rủi ro. 1.1 Thị trường chứng khoán  Thị trường chứng khoán là nơi diễn ra các giao dịch mua bán, trao đổi các loại chứng khoán.  Chứng khoán được hiểu là các giấy tờ có giá, xác nhận quyền và lợi ích hợp pháp của người sở hữu đối với nhà phát hành. Bao gồm: o Cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ o Quyền mua cổ phần (option), chứng quyền, quyền chọn mua, quyền chọn bán, hợp đồng tương lai (future), đặc quyền mua cổ phiếu/ đảm bảo (warranty), chứng khoán phái sinh (derivatives) Phân loại thị trường chứng khoán Dựa vào cách phát hành:  Thị trường sơ cấp:  Thị trường thứ cấp Dựa vào các hình thức tổ chức thị trường:  Thị trường tập trung: còn gọi là SGDCK  Thị trường phi tập trung: OTC Dựa vào hàng hóa trên thị trường: - Thị trường cổ phiếu - Thị trường trái phiếu - Thị trường chứng khoán phái sinh Nguyên tắc hoạt động của TTCK  Nguyên tắc công khai: –Xây dựng trên hệ thống công bố thông tin tốt và công khai. – Thông tin trên TTCK phải: (1)Chính xác; (2)Kịp thời;(3)Dễ tiếp cận  Nguyên tắc trung gian - Thị trường thứ cấp: Các giao dịch thực hiện thông qua tổ chức trung gian – các công ty CK. - Thị trường sơ cấp: NĐT mua từ các nhà bảo lãnh phát hành, không phải trực tiếp từ công ty niêm yết.  Nguyên tắc đấu giá: - Mọi mua bán đều theo nguyên tắc đấu giá => thể hiện mối quan hệ cung – cầu trên thị trường. - Hình thức đấu giá: (1) Đấu giá trực tiếp; (2) Đấu giá gián tiếp; (3) Đấu giá tự động: 1.2 Thị trường cho vay thế chấp (mortgage market)  Cho vay thế chấp là gì? Vay thế chấp là khoản vay dài hạn được bảo đảm bằng bất động sản.  Đặc điểm của khoan vay thế chấp:  Lãi suất của khoản vay được quyết định bởi 3 yếu tố: (1) lãi suất dài hạn trên thị trường, (2) kỳ hạn của khoản vay, và (3) số điểm chiết khấu đã trả.  Kỳ hạn vay dài  Yêu cầu tài sản bảo đảm, thường là bất động sản được hình thành từ tiền vay.  Thanh toán trước một phần (down payments) để nhận được một khoản vay thế chấp Thị trường cho vay thế chấp thứ cấp  Sau cuộc Đại suy thoái: chính phủ Mỹ cho thành lập một vài tổ chức để mua các khoản vay thế chấp.  Hiệp hội vay thế chấp liên bang quốc gia (Fannie Mae) được thành lập để mua các khoản vay thế chấp của các quỹ tiết kiệm để các quỹ này không cho vay thêm nữa.  Tổ chức này sẽ tài trợ của các vụ mua bán đó bằng cách bán trái phiếu ra ngoài công chúng thị trường cho vay thế chấp thứ cấp ra đời. Chứng khoán hóa các khoản cho vay thế chấp  Là gì? Đó là việc phát hành các trái phiếu được đảm bảo bằng các khoản vay thế chấp.  Nguyên nhân? - Các khoản vay thế chấp thường quá nhỏ để là công cụ bán buôn. - Việc bán khoản vay thế chấp trên thị trường thứ cấp đó là không chuẩn hóa. - Khoản vay thế chấp thường có dịch vụ tốn kém. - Khoản vay thế chấp không biết về rủi ro thanh toán 2- CÁC HÌNH THỨC TỔ CHỨC CỦA THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN 1) Thị trường tập trung (Sở giao dịch chứng khoán) 2) Thị trường chứng khoán phi tập trung (OTC) 3) Thị trường tự do 2.1 Thị trường tập trung (Sở giao dịch chứng khoán)  Khái niệm: Thị trường tập trung hay SGDCK là một địa điểm nhất định để người mua, người bán (hoặc đại lý, người môi giới của họ) tiến hành các giao dịch mua, bán, trao đổi chứng khoán  Đặc điểm: 1) Thị trường tập trung có một địa điểm nhất định 2) Ghép lệnh tập trung để hình thành giá giao dịch 3) SGDCK thường là nơi mua bán các chứng khoán của các công ty lớn, hoạt động có hiệu quả. Hình thức sở hữu của SGDCK  Hình thức sở hữu thành viên SGDCK do các thành viên là các c.ty chứng khoán sở hữu, được tổ chức dưới hình thức công ty TNHH, có Hội đồng quản trị do các c.ty CK thành viên bầu ra theo từng nhiệm kỳ. Ví dụ: SGDCK Hàn Quốc, New York, Tokyo, Thái Lan  Hình thức công ty cổ phần SGDCK được tổ chức dưới hình thức một công ty cổ phần do các c.ty CK, ngân hàng, và các tổ chức tài chính khác tham gia với tư cách là cổ đông. Ví dụ: SGDCK Đức, Anh và Hồng Kông.  Hình thức sở hữu Nhà nước Chính phủ đứng ra thành lập, quản lý và sở hữu một phần hay toàn bộ vốn của SGDCK. Ví dụ: SGDCK Việt nam và một số nước khác. Chức năng của SGDCK  Thị trường giao dịch liên tục SGDCK phải đảm bảo cho thị trường giao dịch liên tục. Đó là thị trường có thời gian giao dịch nhiều trong một ngày, trong một tuần. Số lần khớp giá và doanh số giao dịch lớn trong mỗi phiên giao dịch.  Thị trường công bằng về giá Giá cả không do SGDCK hay thành viên SGDCK áp đặt mà được hình thành trên cơ sở khớp các lệnh mua và bán chứng khoán - đó là giá công bằng nhất.  Thị trường công khai SGDCK có chức năng cung cấp thông tin cho công chúng đầu tư: thông tin về tình hình hoạt động của các công ty niêm yết, tì ...