CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG BIỆN PHÁP THỦY LỢI PHỤC VỤ SẢN XUẤT RAU AN TOÀN Ở PHƯỜNG LĨNH NAM QUẬN HOÀNG MAI – HÀ NỘI

Cuối năm 2002 hệ thống thủy lợi cấp nước tưới có áp đếntận mặt ruộng cho 10 ha vùng rau Thúy Lĩnh thuộc phường Lĩnh Nam do Trungtâm Khoa học và triển khai kỹ thuật thủy lợi thiết kế đã bàn giao cho địa phươngquản lý. Sơ đồ cấp nước tưới gồm máy bơm hút nước ngầm, hệ thống lọc và làmsạch nước, bơm đẩy nước sạch vào hệ thống ống ngầm, van và các họng chờ phânbố đều trên cánh đồng. Biện pháp thủy lợi này đã làm thay đổi phương thức sảnxuất của người nông dân là chuyển...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG BIỆN PHÁP THỦY LỢI PHỤC VỤ SẢN XUẤT RAU AN TOÀN Ở PHƯỜNG LĨNH NAM QUẬN HOÀNG MAI – HÀ NỘI CƠ SỞ KHOA HỌC VÀ KHẢ NĂNG NHÂN RỘNG BIỆN PHÁP THỦY LỢI PHỤC VỤ SẢN XUẤT RAU AN TOÀN Ở PHƯỜNG LĨNH NAM QUẬN HOÀNG MAI – HÀ NỘI SCIENTIFIC BASIC AND POSSIBILITIES IN WIDE SPREADE OF WATER SUPPLY METHOD TO SUPPORT THE PRODUCTION OF SAFE VEGETABLE IN LINH NAM COMMUNEE, HOANG MAI DIST. HANOI PGS. TS. Lê Quang Vinh Trường Đại học Thủy lợi (Bài đã được tác giả báo cáo trong “Hội nghị khoa học công nghệ Nông nhiệp 2006-2007 các tỉnh phía Bắc” tổ chức tại Hà Nội cuối năm 2007“) Lời giới thiệu: Cuối năm 2002 hệ thống thủy lợi cấp nước tưới có áp đếntận mặt ruộng cho 10 ha vùng rau Thúy Lĩnh thuộc phường Lĩnh Nam do Trungtâm Khoa học và triển khai kỹ thuật thủy lợi thiết kế đã bàn giao cho địa phươngquản lý. Sơ đồ cấp nước tưới gồm máy bơm hút nước ngầm, hệ thống lọc và làmsạch nước, bơm đẩy nước sạch vào hệ thống ống ngầm, van và các họng chờ phânbố đều trên cánh đồng. Biện pháp thủy lợi này đã làm thay đổi phương thức sảnxuất của người nông dân là chuyển từ sản xuất rau thông thường thành rau sạchvà rau an toàn, góp phần hình thành mô hình sản xuất nông nghiệp Lĩnh Nam kháđiển hình ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Bài báo này giới thiệu các cơ sở khoa học vàkhả năng nhân rộng biện pháp thủy lợi nói trên ra các địa phương khác đáp ứngyêu cầu công nghiệp hoá và hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn. Summary: By the end of 2002, a pressurized water supply pipe system for10 ha of vegetable field in Linh Nam Communee which was designed by theCenter for Water Research and Engineering Application have been comple ted.The system include a ground water pumping station, an water treatment systemand the pipe system with valves and outlet which distributed eventlly to the field.This water supply method has changed way of production of vegetable to the safeand clean manner forming the new model of agricultural production in Red RiverDelta. This paper introduce the scientific basic and possibilities in wide spread ofwater supply method to support the production of safe vegetable to other areas forthe need of industrilization and modernization of Agricultural and Rural Area.1 . KHÁI QUÁT VỀ BIỆN PHÁP THỦY LỢI ÁP DỤNG CHO VÙNGNGHIÊN CỨU1.1. Hệ thống cấp nước tưới Gồm nhà trạm bơm lắp 3 tổ máy trong đó có 1máy bơm chìm loại V6F70-9và 2 máy bơm đẩy loại VMN65-200B. Nước ngầm ở độ sâu trên 70 m được máybơm chìm hút lên hệ thống giàn tạo mưa, bể lọc, bể lắng sau đó được dẫn vào bểchứa có dung tích 200 m3. Từ bể chứa, nước được máy bơm đẩy bơm trực tiếp vàohệ thống đường ống kẽm chôn ngầm phân bố đều trên vùng rau.1.2. Hệ thống tiêu nước Kênh tiêu chính nằm cạnh đường giao thông bao bọc xung quanh tạo thànhhệ thống kênh cách ly giữa vùng sản xuất rau với khu dân cư và đường giao thông.Nước từ các khu vực dân cư hoặc nước ngoại lai khác chảy đến đều bị hệ thốngkênh này ngăn lại sau đó tiêu thoát ra sông Hồng. Các kênh tiêu nhánh nằm cạnhđường quản lý chia vùng nghiên cứu thành nhiều lô nhỏ. Nước thừa do mưa hoặcsau khi tưới đều tập trung vào các rãnh luống rau, chảy vào kênh để tiêu ra ngoài.Do biện pháp tưới chủ yếu là phun mưa hoặc thủ công nên nước thừa trong quátrình sản xuất là không đáng kể.1.3. Phương pháp tưới Nước tưới cho rau được lấy ra khỏi đường ống áp lực qua hệ thống van vàcác họng chờ cách nhau 12 m phân bố đều trên đồng ruộng. Khi tưới người nôngdân có thể áp dụng các biện pháp sau: 1. Tưới bằng vòi phun mưa. Tuỳ thuộc vào từng loại rau, từng thời kỳ sinhtrưởng, phạm vi phân bố của rau mà người nông dân có thể chọn loại vòi phun cókích thước hạt và cường độ mưa phù hợp. Sau khi tưới vòi phun có thể được tháora khỏi họng chờ để bảo quản. 2. Lấy nước vào thùng hoặc ô doa để tưới trực tiếp bằng thủ công. Cónhiều loại rau trong giai đoạn đầu sinh trưởng nếu tưới bằng vòi phun mưa sẽ rấtlãng phí nước. Người nông dân có thể lấy nước ngay trên mặt ruộng, dùng gáo hayô doa tưới trực tiếp vào từng gốc rau, luống rau. Phương pháp tưới này phù hợpvới các khu ruộng trồng đồng thời nhiều loại rau và đang ở trong các giai đoạnsinh trưởng khác nhau.1.4. Quản lý tưới và quy trình tưới Khi bàn giao cho địa phương sử dụng, hệ thống đường ống ngầm cấp nướcmặt ruộng mới phủ kín được 10 ha nên mỗi ngày trạm bơm chỉ hoạt động 3 giờ vàchia làm 2 đợt tưới: sáng từ 9 giờ đến 10 h30’, chiều từ 14 giờ đến 15h30’. Khidiện tích tưới mở rộng, thời gian bơm sẽ dài hơn. Quản lý vận hành trạm bơm dohai cán bộ kỹ thuật của hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp Lĩnh Nam phụ trách. Đếngiờ bơm, tất cả các hộ sản xuất đều có mặt tại ruộng, lấy nước trực tiếp từ họngchờ để tưới theo phương thức do họ chọn. Ngày có mưa thì tuỳ theo lượng mưalớn hay nhỏ người sản xuất có thể chỉ tưới một phần hay ngừng hẳn. Theo quyđịnh của hợp tác xã, các gia đình đóng thủy lợi phí từ 25.000 đến 30.000đ/sào/tháng.2. MỘT SỐ NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ 2.1. Phương pháp cấp nước tưới ở Lĩnh Nam rất phù hợp với đặc điểm sảnxuất, tập quán canh tác của nông dân các vùng chuyên canh rau ở đồng bằng BắcBộ và Hà Nội. Trình độ thâm canh của người nông dân ở khu vực này rất cao.Trên một cánh đồng, một khu vực chuyên canh người sản xuất thường trồng nhiềuloại rau quả có thời gian sinh trưởng, chu kỳ quay vòng và chế độ chăm sóc rấtkhác nhau. Có loại chu kỳ sản xuất chỉ khoảng 15 - 20 ngày như rau gia vị, có loạitừ 75 - 85 ngày như bắp cải…. Tạo nguồn nước áp lực có chất lượng tốt và đồngđều đưa đến tận mặt ruộng mà không bắt buộc áp dụng cách thức tưới cụ thể nàogiúp người nông dân phát huy cao nhất tiềm năng trí tuệ và kinh nghiệm sản xuấtcủa mình. Họ hoàn toàn chủ động lựa chọn cách thức tưới phù hợp như bằng vòiphun mưa, ô doa hoặc bằng ...