CON CHUỘT TRÊN GỐM CỔ

Hàng năm, cứ vào dịp đón chào năm mới, tôi lại cố tìm con vật là tượng trưng cho 12 con giáp để giới thiệu đến các bạn đọc, là những con vật được minh họa trên đồ gốm cổ hoặc chí ít cũng là trên tranh cổ. Trong số đó hình ảnh con chuột xuất hiện khá hiếm hoi... Sự kiện các cổ vật được thu vớt từ những con tàu đắm tại vùng biển Cù Lao Chàm, Hội An, Quảng Nam (1997-2000) được các nhà chuyên môn đánh giá có số lượng gốm cổ xuất khẩu khổng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CON CHUỘT TRÊN GỐM CỔ CON CHUỘT TRÊN GỐM CỔ Hàng năm, cứ vào dịp đón chào năm mới, tôi lại cố tìm con vật là tượng trưng cho 12 con giáp để giới thiệu đến các bạn đọc, là những con vật được minh họa trên đồ gốm cổ hoặc chí ít cũng là trên tranh cổ. Trong số đó hình ảnh con chuột xuất hiện khá hiếm hoi... Sự kiện các cổ vật được thu vớt từ những con tàu đắm tại vùng biển Cù Lao Chàm, Hội An, Quảng Nam (1997-2000) được các nhà chuyên môn đánh giá có số lượng gốm cổ xuất khẩu khổng lồ với trên 240.000 cổ vật. Con số đồ gốm là: chén, bát, đĩa, bình, lọ, âu... tiếp tục tăng lên những năm sau đó khi được sự cho phép của Bộ VHTT và UBND tỉnh, sở VHTT tỉnh phối hợp với công ty TNHH trục vớt, cứu hộ Đoàn ánh Dương tiếp tục tiến hành “khai quật vét” với 15.934 cổ vật cũng là đồ gốm tráng men (nhiều màu) và đất nung. Tôi thật ngạc nhiên bởi khó bắt gặp được hình ảnh con chuột được người xưa vẽ trên gốm; còn bức tranh cổ, khắc gỗ in màu trên giấy Dó như “Đám cưới chuột” của làng tranh Đông Hồ thì ai cũng biết. Cũng nhắc lại rằng đa số các cổ vật được tìm thấy tại con tàu cổ đắm tại vùng biển Cù Lao Chàm đều có xuất xứ nguồn gốc từ trung tâm sản xuất hàng gốm Chu Đậu (Mỹ Xá, Hải Dương) thời Lê sơ, là loại gốm sản xuất theo đơn đặt hàng với số lượng lớn nhưng mang đậm nét hình ảnh quê hương, đất nước Đại Việt với các kiểu dáng như: Bình, ấm, đồ đựng hình con gà, con chó, con nai, con cóc, con cua, con chim két... với các hoa văn mô tả các con thú như: hổ, voi, trâu, ngựa, dê, gà, chim (đa số là Chích Chòe), mèo... Các con thú này xuất hiện ít nhất từ 4-5 tiêu bản trở lên nhưng với con chuột thì quá ít. Với tiêu bản là chiếc đĩa có đường kính 32,7cm (được xếp loại lớn) vẽ hình một con chuột nhiều râu nằm ẩn mình trong bụi cỏ, phía trên là đám mây cách điệu quả cầu lửa, vành đĩa là dải hoa văn hoa lá nối tiếp nhau, các vòng tròn đồng tâm bao quanh lòng đĩa còn khá nguyên vẹn. Có thể xem đây là một chiếc đĩa duy nhất (hiện vật độc bản) trong số hàng ngàn cổ vật được nói ở trên về hình ảnh con chuột. Hy vọng với chiếc đĩa này có thể giúp cho các bạn yêu mỹ thuật cổ thấy được sự phản ảnh phong phú hình ảnh quê hương cũng như một ý nghĩa nào đó còn đang ẩn dấu mà người xưa muốn gửi gắm. Nguyễn Thượng Hỷ. Mùa xuân, năm Mậu Tý 2008.