Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân tràn dịch màng phổi điều trị tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai năm 2001

Trμn dịch mμng phổi (TDMP) lμ sự tíchtụ dịch trong khoang mμng phổi, bệnh dorất nhiều nguyên nhân gây ra. Để chẩnđoán nguyên nhân gây TDMP nhiều khi rấtkhó khăn vì nguyên nhân gây TDMP cóthể tại phổi hoặc ngoμi phổi.Tại khoa Hô hấp Bệnh viện Bạch Maihμng năm có tỷ lệ không nhỏ bệnh nhân(BN) TDMP nằm điều trị nội trú nh−ngch−a có nghiên cứu chi tiết về nguyênnhân gây TDMP [2]. Vì vậy chúng tôi tiếnhμnh nghiên cứu đề tμi nμy nhằm nhữngmục tiêu sau:1. Góp phần tìm hiểu tỷ lệ các nguyênnhân gây TDMP điều trị nội...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân tràn dịch màng phổi điều trị tại khoa hô hấp bệnh viện Bạch Mai năm 2001 TCNCYH 26 (6) - 2003 §Æc ®iÓm l©m sµng, cËn l©m sµng cña bÖnh nh©n trµn dÞch mµng phæi ®iÒu trÞ t¹i khoa h« hÊp bÖnh viÖn B¹ch Mai n¨m 2001 Ng« Quý Ch©u vµ céng sù Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi Qua håi cøu 284 BN TDMP ®iÒu trÞ néi tró t¹i khoa H« hÊp bÖnh viÖn B¹ch Mai n¨m2001, chóng t«i thÊy TDMP do lao: 32,7%; TDMP do ung th−: 23,9%; TDMP do viªm phæi:8,1%; TDMP do suy tim 7,0%; x¬ gan 3,5%; nguyªn nh©n kh¸c 6,7%. 77,9% BN TDMPdo ung th− trªn 50 tuæi, 66,7% BN TDMP do lao d−íi 50 tuæi. C¸c dÊu hiÖu triÖu chøngth−êng gÆp lµ: §au ngùc 76,7%; khã thë 78,2% ho khan 46,8%; ho kh¹c ®êm 27,8%. Sèt50,4%, gÇy sót c©n 29,9%. HC ba gi¶m 87%, ®−êng kÝnh lång ngùc phång 6,3%; xÑp2.5%. Xquang phæi: gÆp h×nh ¶nh ®−êng cong Damoiseau ®iÓn h×nh ë 78,6%, TDMP khutró 14,4% BN. 82,8% TDMP víi møc ®é võa vµ Ýt. Siªu ©m mµng phæi thÊy TDMP tù do63,7%; khu tró 13,1%, TDMP cã v¸ch ng¨n 20,2 %. Rivalta (+) 83,2%. Rivalta (-) 16,8%. TÕbµo häc DMP ph¸t hiÖn tÕ bµo ung th− 23,8% trong DMP do ung th−. Vi sinh vËt DMP: cÊyvi khuÈn d−¬ng tÝnh 8,1%, kh«ng gÆp BK d−¬ng tÝnh, PCR BK dÞch mµng phæi d−¬ng tÝnh ë34,4% c¸c tr−êng hîp TDMP do lao. M« bÖnh häc sinh thiÕt mµng phæi: Ung th− 23,4%trong ®ã ung th− trung biÓu m« mµng phæi 10,6%, h×nh ¶nh lao 34,1%, viªm mµng phæim¹n tÝnh ë 42,5% c¸c tr−êng hîp.i. §Æt vÊn ®Ò 2. NhËn xÐt ®Æc ®iÓm l©m sµng vµ cËn Trµn dÞch mµng phæi (TDMP) lµ sù tÝch l©m sµng cña mét sè c¨n nguyªn hay gÆptô dÞch trong khoang mµng phæi, bÖnh do cña TDMP.rÊt nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra. §Ó chÈn ii. §èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p®o¸n nguyªn nh©n g©y TDMP nhiÒu khi rÊt nghiªn cøukhã kh¨n v× nguyªn nh©n g©y TDMP cã 1. §èi t−îng nghiªn cøuthÓ t¹i phæi hoÆc ngoµi phæi. Bao gåm tÊt c¶ c¸c bÖnh nh©n (BN) T¹i khoa H« hÊp BÖnh viÖn B¹ch Mai TDMP ®−îc ®iÒu trÞ t¹i khoa H« hÊp bÖnhhµng n¨m cã tû lÖ kh«ng nhá bÖnh nh©n viÖn B¹ch Mai tõ 01/ 01/ 2001 ®Õn 31/12 /(BN) TDMP n»m ®iÒu trÞ néi tró nh−ng 2001.ch−a cã nghiªn cøu chi tiÕt vÒ nguyªn Tiªu chuÈn chän BN: BN cã chäc dßnh©n g©y TDMP [2]. V× vËy chóng t«i tiÕn mµng phæi cã dÞch, hoÆc cã h×nh ¶nhhµnh nghiªn cøu ®Ò tµi nµy nh»m nh÷ng TDMP trªn phim X quang, hoÆc siªu ©mmôc tiªu sau: ph¸t hiÖn cã TDMP, hoÆc chôp CT Scan 1. Gãp phÇn t×m hiÓu tû lÖ c¸c nguyªn cã dÞch mµng phæi.nh©n g©y TDMP ®iÒu trÞ néi tró t¹i khoaH« hÊp BÖnh viÖn B¹ch Mai.56 TCNCYH 26 (6) - 2003 2. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Trong n¨m 2001 cã 284 BN ®−îc chÈn ®o¸n lµ TDMP n»m ®iÒu trÞ t¹i khoa H« M« t¶ håi cøu. Khai th¸c c¸c dÊu hiÖu hÊp bÖnh viÖn B¹ch Mai. Trong ®ã cã 177triÖu chøng l©m sµng vµ cËn l©m sµng theo bÖnh nh©n nam chiÕm 62,3%, 107 bÖnhmÉu bÖnh ¸n. TÊt c¶ c¸c ®Æc ®iÓm l©m nh©n n÷ chiÕm 37,7%. §é tuæi trªn 40 cãsµng vµ cËn l©m sµng ®−îc khai th¸c trong 189 bÖnh nh©n (chiÕm 66,5%).bÖnh ¸n lµm khi vµo viÖn, bÖnh lÞch vµtheo dâi diÕn biÕn hµng ngµy. 1. C¸c nguyªn nh©n g©y trµn dÞch mµng phæi 3. Xö lý sè liÖu: C¸c nguyªn nh©n g©y TDMP ®−îc tr×nh Sè liÖu xö lý b»ng phÇn mÒm SPSS bµy ë b¶ng 1.10.05 víi c¸c thuËt to¸n tÝnh tÇn suÊt,trung b×nh, ph−¬ng sai, so s¸nh cÆp, vµtÝnh p.iii. KÕt qu¶ B¶ng 1: C¸c nguyªn nh©n g©y trµn dÞch mµng phæi Nguyªn nh©n n % Ung th− phæi nguyªn ph¸t 45 15,8 Ung th− phæi thø ph¸t 7 2,5 U trung thÊt 2 0,7 Ung th− trung biÓu m« mµng phæi 14 4,9 Lao 90 32,7 Viªm phæi 23 8,1 ¸p xe phæi 5 1,8 Trµn mñ mµng phæi 13 4,6 TDMP kh«ng râ c¨n nguyªn 36 12,7 X¬ gan 10 3,5 Suy tim 20 7,0 BÖnh kh¸c 19 6,7 Tæng 284 100% NhËn xÐt: BN (7,0%), x¬ gan 10 BN (3,5%). TDMP kh«ng râ c¨n nguyªn 36 BN (12,7%). Trong c¸c nguyªn nh©n g©y TDMP th×hµng ®Çu lµ do lao víi 90 BN (32,7%), thø 2. §Æc ®iÓm l©m sµng2 lµ do ung th−: 68 BN (23,9%) gåm 45 BN 2.1. Ph©n bè c¸c nhãm c¨n nguyªnung th− phæi nguyªn ph¸t, 7 BN ung th− theo tuæiphæi thø ph¸t, 2 BN u trung thÊt vµ 14 BN Trong nhãm nguyªn nh©n do ung th−ung th− trung biÓu m« mµng phæi (4,9%). ®é tuæi > ...