Đề cương bài giảng Triết học dành cho cao học và sau đại học không chuyên ngành Triết học

Bài giảng này cung cấp cho người học các kiến thức cơ bản về Triết học và lịch sử Triết học phương Tây, về chủ nghĩa duy vật biện chứng, triết học Mác - Lênin,... Thông qua việc học triết học Mác-Lênin là cơ sở để cho học viên tiếp nhận một thế giới quan khoa học và xác định một phương pháp luận đúng đắn. Trang bị cho người học những nguyên lý cơ bản của triết học Mác-Lênin để từ đó có thế giới quan khoa học và phương pháp luận biện chứng để nhận thức các môn khoa học khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương bài giảng Triết học dành cho cao học và sau đại học không chuyên ngành Triết học §Ò c−¬ng bµi gi¶ng triÕt häc T.s Vò Minh Tuyªn §Ò c−¬ng bμi gi¶ng triÕt häc dμnh cho cao häc vμ sau ®¹i häc kh«ng chuyªn ngμnh triÕt häc (Sè §VHT: 5 tÝn chØ) Môc tiªu m«n häc: §©y lµ m«n häc c¬ b¶n dµnh cho häc viªn cao häc vµ nghiªn cøu sinh kh«ng thuéc chuyªn ngµnh triÕt häc. Trong triÕt häc M¸c-Lªnin, lý luËn vµ ph−¬ng ph¸p thèng nhÊt h÷u c¬ víi nhau; chñ nghÜa nghÜa duy vËt thèng nhÊt víi phÐp biÖn chøng lµm cho triÕt häc M¸c trë thµnh lý luËn khoa häc, cã kh¶ n¨ng nhËn thøc ®óng ®¾n giíi tù nhiªn, ®êi sèng x· héi vµ c¶ t− duy con ng−êi. Th«ng qua viÖc häc triÕt häc M¸c-Lªnin lµ c¬ së ®Ó cho häc viªn tiÕp nhËn mét thÕ giíi quan khoa häc vµ x¸c ®Þnh mét ph−¬ng ph¸p luËn ®óng ®¾n. Trang bÞ cho ng−êi häc nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n cña triÕt häc M¸c-Lªnin ®Ó tõ ®ã cã thÕ giíi quan khoa häc vµ ph−¬ng ph¸p luËn biÖn chøng ®Ó nhËn thøc c¸c m«n khoa häc kh¸c. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ m«n häc: KiÓm tra: 1 bµi - hÖ sè 0,1 TiÓu luËn: 2 bµi - hÖ sè 0,3 Thi hÕt m«n: 1 bµi - hÖ sè 0,6 1 §Ò c−¬ng bµi gi¶ng triÕt häc T.s Vò Minh Tuyªn Ch−¬ng I TriÕt häc vμ vai trß cña triÕt häc trong ®êi sèng x∙ héi (2 tiÕt lý thuyÕt 1 tiÕt th¶o luËn) 1.1 - kh¸i niÖm triÕt häc vμ ®èi t−îng nghiªn cøu cña triÕt häc 1.1.1. Kh¸i niÖm triÕt häc TriÕt häc ra ®êi kho¶ng tõ TKVIII - VI Tr.CN ë ph−¬ng T©y, kh¸i niÖm triÕt häc cã nguån gèc tõ triÕt häc Hy L¹p cæ ®¹i. Theo tiÕng Hy L¹p cæ ®¹i, kh¸i niÖm triÕt häc lµ Philosophia cã nghÜa lµ yªu mÕn sù th«ng th¸i. ë ph−¬ng §«ng, kh¸i niÖm triÕt häc b¾t nguån tõ ch÷ triÕt trong tiÕng Trung Quèc cã nghÜa lµ trÝ, lµ sù hiÓu biÕt s©u s¾c cña con ng−êi vÒ thÕ giíi. Cßn trong triÕt häc Ên ®é, kh¸i niÖm triÕt häc lµ darshana cã nghÜa lµ con ®−êng suy ngÉm ®Ó dÉn d¾t con ng−êi kiÕm t×m ch©n lý. Nh− vËy cho dï ë Ph−¬ng §«ng hay Ph−¬ng T©y, ngay tõ ®Çu triÕt häc häc ®· lµ ho¹t ®éng tinh thÇn biÓu hiÖn kh¶ n¨ng nhËn thøc, ®¸nh gi¸ cña con ng−êi, nã tån t¹i víi t− c¸ch mét h×nh th¸i ý thøc x· héi. Kh¸i qu¸t l¹i: TriÕt häc lµ hÖ thèng tri thøc lý luËn chung nhÊt cña con ng−êi vÒ thÕ giíi, vÒ b¶n th©n con ng−êi vµ vÞ trÝ cña con ng−êi trong thÕ giíi ®ã. Víi t− c¸ch lµ mét hÖ thèng tri thøc lý luËn chung nhÊt, triÕt häc kh«ng xuÊt hiÖn cïng víi sù xuÊt hiÖn cña x· héi loµi ng−êi, nã chØ ra ®êi khi cã nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: Nguån gèc nhËn thøc: TriÕt häc chØ xuÊt hiÖn khi nhËn thøc cña con ng−êi ®¹t tíi tr×nh ®é trõu t−îng ho¸, kh¸i qu¸t ho¸, hÖ thèng ho¸ trong qu¸ tr×nh ph¶n ¸nh thÕ giíi kh¸ch quan, ®Ó tõ ®ã x©y dùng nªn c¸c häc thuyÕt, lý luËn khoa häc. 2 §Ò c−¬ng bµi gi¶ng triÕt häc T.s Vò Minh Tuyªn Nguån gèc x· héi: TriÕt häc chØ xuÊt hiÖn khi tr×nh ®é ph©n c«ng lao ®éng x· héi ph¸t triÓn ®Õn møc cã sù ph©n c«ng lao ®éng thµnh lao ®éng trÝ ãc vµ lao ®éng ch©n tay, tøc lµ vµo thêi kú x· héi cã giai cÊp ®Çu tiªn trong lÞch sö - x· héi chiÕm h÷u n« lÖ. Nh− vËy, tõ khi míi ra ®êi, tù b¶n th©n triÕt häc ®· mang tÝnh giai cÊp, phôc vô lîi Ých cho nh÷ng giai cÊp nhÊt ®Þnh. Hai nguån gèc trªn cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, sù ph©n chia chóng chØ cã tÝnh chÊt t−¬ng ®èi 1.1.2- §èi t−îng cña triÕt häc. Khi míi ra ®êi (kho¶ng tõ TK VIII - TKVI Tr.CN) triÕt häc cæ ®¹i ®−îc gäi lµ triÕt häc tù nhiªn. TriÕt häc ®−îc coi lµ m«n khoa häc bao gåm tri thøc cña mäi khoa häc. §©y chÝnh lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn quan niÖm coi “triÕt häc lµ khoa häc cña mäi khoa häc”. §Õn thêi kú trung cæ ë T©y ¢u, kho¶ng tõ thÕ kû V ®Õn thÕ kû XV, t«n gi¸o chiÕm ®Þa vÞ thèng trÞ trong ®êi sèng tinh thÇn x· héi, triÕt häc trë thµnh n« lÖ cña thÇn häc. TriÕt häc tù nhiªn cæ ®¹i bÞ thay thÕ bëi triÕt häc kinh viÖn chØ tËp trung vµo nhiÖm vô chøng minh cho sù tån t¹i cña Th−îng §Õ vµ tÝnh ®óng ®¾n cña nh÷ng néi dung trong Kinh th¸nh Sù h×nh thµnh ph−¬ng thøc s¶n xuÊt t− b¶n chñ nghÜa cïng víi sù kh«i phôc vµ ph¸t triÓn m¹nh cña KHTN ®· t¹o ra c¬ së x· héi vµ c¬ së tri thøc v÷ng ch¾c cho sù phôc h−ng vµ ph¸t triÓn cña triÕt häc, nhÊt lµ triÕt häc duy vËt, mµ ®Ønh cao lµ CNDV TK XVII - XVIII ë Anh, Ph¸p, Hµ Lan. MÆt kh¸c t− t−ëng triÕt häc còng ®−îc ph¸t triÓn trong c¸c häc thuyÕt triÕt häc duy t©m mµ ®Ønh cao lµ triÕt häc Heghen, ®¹i biÓu cña triÕt häc cæ ®iÓn §øc. Do nhu cÇu cña thùc tiÔn x· héi, c¸c m«n khoa häc chuyªn ngµnh dÇn dÇn t¸ch ra thµnh nh÷ng m«n khoa häc ®éc lËp, cã ®èi t−îng vµ ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu riªng ®· tõng b−íc ph¸ vì tham väng cña triÕt häc muèn lµ khoa häc cña mäi khoa häc. Hªghen ...