Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Ngữ văn lớp 12 năm học 2012-2013 – Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Dương

"Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Ngữ văn lớp 12 năm học 2012-2013 – Sở Giáo dục và Đào tạo Hải Dương" được biên soạn có kèm theo hướng dẫn giải giúp học sinh tự ôn luyện, đánh giá năng lực của bản thân ngay tại nhà.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh môn Ngữ văn lớp 12 năm học 2012-2013 – Sở Giáo dục và Đào tạo Hải DươngSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH HẢI DƯƠNG LỚP 12 THPT NĂM HỌC 2012-2013 MÔN THI: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài:180 phút Đề thi gồm: 01 trang Câu 1 (3,0 điểm) Suy nghĩ của anh (chị) về quan niệm sống sau đây của Ra-bin-đra-nát Ta-go: “Cõi đời hôn lên hồn tôi nỗi đau thương Và đòi hỏi tôi đáp lại bằng lời ca tiếng hát”. Câu 2 (7,0 điểm) Bàn về tác phẩm văn chương, có ý kiến cho rằng: “Chi tiết nhỏ làm nên nhà văn lớn”. Anh (chị) hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy chọn và phân tích một tác phẩm văn học đã học ở chương trình Ngữ văn THPT để làm rõ. …………..Hết…………. Họ và tên thí sinh:……………………………………Số báo danh:………………… Chữ ký giám thị 1:………………………..Chữ ký giám thị 2:……………………… SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI TỈNH HẢI DƯƠNG LỚP 12 THPT NĂM HỌC 2012-2013 HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN A. YÊU CẦU CHUNG - Giám khảo phải nắm được nội dung trình bày trong bài làm của thí sinh, tránh đếm ýcho điểm. Vận dụng linh hoạt Hướng dẫn chấm, sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí,khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo. - Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách nhưng nếu đáp ứng những yêu cầu cơ bảncủa đề, diễn đạt tốt vẫn cho đủ điểm. - Điểm bài thi có thể cho lẻ đến 0,25 điểm và không làm tròn. B. YÊU CẦU CỤ THỂCâu 1 (3,0 điểm) a. Về kĩ năng: - Biết cách làm bài văn nghị luận về một tư tưởng đạo lí, bố cục rõ ràng, lập luận chặtchẽ, vận dụng tốt các thao tác lập luận, dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc. - Bài viết trong sáng, mạch lạc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. - Học sinh có thể trình bày bài viết dưới nhiều hình thức: bài văn nghị luận, bức thư,nhật kí... b.Về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bảnsau: Ý Nội dung Điểm 1. Giới thiệu câu nói của Tagore và thái độ sống, cách sống để đối mặt 0,25 với “nỗi đau thương”. 2. Giải thích câu nói 0,75 - Cuộc đời không phải chỉ có hoa hồng, thảm nhung, ánh sáng nó còn 0,25 có những vực sâu, bóng tối. Cho nên, trong cuộc sống, mỗi người đều phải đối mặt với nỗi đau thương mà cõi đời đem đến cho tâm hồn, trái tim mình; đó có thể là sự thất vọng, nỗi buồn thương,...Cuộc sống mang đến cho ta rất nhiều áp lực: công việc, sự nghiệp, gia đình, mối quan hệ đồng nghiệp, họ hàng...“đôi khi cuộc sống trở nên không chịu đựng nổi”. - Muốn sống có ý nghĩa, ta phải đáp lại những “nỗi đau thương” mà 0,25 đời đem đến bằng “lời ca tiếng hát” tức là phải có thái độ sống lạc quan; yêu đời, sống bằng cả trái tim, tấm lòng. --> Trước những đau buồn, bất hạnh mà cuộc đời mang lại, ta cần sống 0,25 lạc quan, yêu đời, sống chân thành và hết mình để sự sống thêm ý nghĩa, đẹp tươi. 3 Lí giải vì sao “cõi đời hôn lên hồn ta nỗi đau thương” mà ta phải 1,00 “đáp lại bằng lời ca tiếng hát”? - Nếu con người nhanh chóng gục ngã trước những nỗi đau thương thì 0,50 con người sẽ không tồn tại được, không thể sống một cách có ý nghĩa; khi đó ta chỉ như một kẻ hèn nhát, yếu đuối, bị động, buông xuôi trên dòng đời và tất yếu bị huỷ diệt. (dẫn chứng minh họa) - Khi ta đáp lại bằng “lời ca tiếng hát”, ta sẽ có đủ tự tin, ý chí, nghị 0,50 lực để vượt qua sóng gió cuộc đời, bởi tinh thần lạc quan, tình yêu cuộc sống là những năng lượng tinh thần vô giá, có sức mạnh diệu kì giúp con người thoát khỏi những bế tắc, khủng hoảng trong cuộc sống. (dẫn chứng minh họa) 4. Bàn luận, mở rộng vấn đề 0,75 - Đây là một quan niệm sống tích cực, một thái độ sống khỏe khoắn, 0,25 một cách sống đúng đắn đem lại cho chúng ta nhiều bài học sâu sắc. - Phê phán những người bi quan, yếu đuối, thiếu bản lĩnh đã nhanh 0,25 chóng bị sóng gió cuộc đời quật ngã, không thể đứng dậy sau thất bại, đau khổ. - Lạc quan song không nên huyễn hoặc, ảo tưởng. 0,25 5. Liên hệ bản thân, rút ra bài học nhận thức và hành động. 0,25Câu 2 (7,0 điểm) a. Về kĩ năng: - Biết cách làm bài văn nghị luận về một vấn đề lí luận văn học, bố cục rõ ràng, vậndụng tốt các thao tác lập luận. - Biết cách chọn và phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề nghị luận. - Bài viết mạch lạc, trong sáng, có cảm xúc, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. b. Về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bảnsau: Ý Nội dung Điểm 1. Giới thiệu được vấn đề nghị luận 0,50 2. Giải thích ý kiến 1,00 - Chi tiết (ở đây là chi tiết nghệ thuật) -> những hiện thực đời sống 0,50 được nhà văn tái hiện trong tác phẩm, là đơn vị cấu tạo nên tác phẩm, mang sức chứa lớn về nội dung và nghệ thuật. Tuỳ theo sự thể hiện cụ thể mà chi tiết có khả năng giải thích, tái hiện, biểu hiện…khiến hình tượng nghệ thuật trở nên cụ thể, gợi cảm và sống động, khiến ý đồ tư tưởng của nhà văn hiện hình rõ rệt, trở thành ...