Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Tất Thành, Đắk Lắk

Luyện tập với "Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Tất Thành, Đắk Lắk" nhằm đánh giá sự hiểu biết và năng lực tiếp thu kiến thức của học sinh thông qua các câu hỏi đề thi. Để củng cố kiến thức và rèn luyện khả năng giải đề thi chính xác, mời quý thầy cô và các bạn cùng tham khảo tại đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề thi giữa học kì 2 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Nguyễn Tất Thành, Đắk Lắk SỞ GD&ĐT ĐẮK LẮK ĐỀ KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ GIỮA KỲ II TRƯỜNG THPT NGUYỄN TẤT THÀNH NĂM HỌC 2022 - 2023 MÔN NGỮ VĂN– KHỐI LỚP 10 Thời gian làm bài : 90 phút (Đề thi có 01 trang) (không kể thời gian phát đề)Họ và tên học sinh :..................................................... Số báo danh : .............................................I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Tôi dẫu nông cạn vụng về, nhưng đâu dám từ chối, xin kính cẩn chắp tay cúi đầu mà làm bài kírằng: “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia”, nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh, rồi lên cao, nguyênkhí suy thì thế nước yếu, rồi xuống thấp. Vì vậy các đấng thánh đế minh vương chẳng ai không lấy việcbồi dưỡng nhân tài, kén chọn kẻ sĩ, vun trồng nguyên khí làm việc đầu tiên. Kẻ sĩ quan hệ với quốc giatrọng đại như thế, cho nên quý chuộng kẻ sĩ không biết thế nào là cùng. Đã yêu mến cho khoa danh, lạiđề cao bằng tước trật. Ban ân rất lớn mà vẫn cho là chưa đủ. Lại nêu tên ở tháp Nhạn, ban cho danhhiệu Long hổ, bày tiệc Văn hỉ. Triều đình mừng được người tài, không có việc gì không làm đến mứccao nhất. Nay thánh minh lại cho rằng, chuyện hay việc tốt tuy có một thời lừng lẫy, nhưng lời khen tiếngthơm chưa đủ lưu vẻ sáng lâu dài, cho nên lại dựng đá để đặt ở cửa Hiền Quan, khiến cho kẻ sĩ trông vàomà phấn chấn hâm mộ, rèn luyện danh tiết, gắng sức giúp vua. Há chỉ là chuộng văn suông, ham tiếnghão mà thôi đâu. Ôi, kẻ sĩ chốn trường ốc lều tranh, phận thật nhỏ mọn mà được triều đình đề cao rất mực như thế,thì họ phải làm thế nào để tự trọng tấm thân mà ra sức báo đáp ?”(Trích Hiền tài là nguyên khí của quốc gia – Thân Nhân Trung, Ngữ văn 10, tập 2, NXB Giáo dục, 2010,tr.31,32)Thực hiện các yêu cầu:Câu 1. Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?Câu 2. Nêu ngắn gọn nội dung của đoạn trích.Câu 3. Em hiểu từ “hiền tài” trong đoạn trích trên nghĩa là gì?Câu 4. Hãy tìm trong đoạn trích và ghi lại câu văn chỉ ra nguyên nhân nhà nước phong kiến triều Lê tiếnhành cho khắc bia ghi tên tiến sĩ.Câu 5. Chỉ rõ biệp pháp tu từ nổi bật được sử dụng trong những câu văn in đậm ở đoạn trích trên.Câu 6. Nêu suy nghị của Anh/ chị về vai trò của hiền tài đối với đất nước?II. LÀM VĂN (6,0 điểm) Cảm nhận về bài thơ sau: Gương báu khuyên răn (bài 43) (Bảo kính cảnh giới) - Nguyễn Trãi - Rồi (1) hóng mát thuở ngày trường (2) , Hoè (3) lục đùn đùn tán rợp giương (4) . Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ (5) , Hồng liên (6) trì (7) đã tiễn (8) mùi hương. Lao xao chợ cá làng ngư phủ (9) , Dắng dỏi (10) cầm ve (11) lầu tịch dương (12) . Lẽ có (13) Ngu cầm (14) đàn một tiếng, Dân giàu đủ khắp đòi (15) phương.(Theo Nguyễn Trãi – Quốc âm thi tập, PHẠM LUẬN, phiên âm và chú giải, NXB Giáo dụcViệt Nam,2012) __________________(1) Rồi: nhàn, rỗi.(2) Thuở ngày trường: thuở ngày dài(3) Hòe: một loại cây mùa hè ra hoa có màu vàng tươi. Hình tượng cây hòe xum xuê, tươi tốt là biểu tượng cho sự thanh bình, phát đạt, sum họp.(4) Tán rợp giương: tán cây tỏa rộng, che rợp mặt đất.(5) Cây thạch lựu nở hoa đỏ thắm vào mùa hè (thức: màu)(6) Hồng liên: sen hồng(7) Trì: ao(8) Tiễn: đầy, thừa; nghĩa trong câu là ngát hoặc nức. Tiễn mùi hương: ngát mùi hương.(9) Làng ngư phủ: làng nghề chài lưới đánh bắt cá.(10) Dắng dỏi: tiếng kêu liên tục không dứt.(11) Cầm ve: tiếng ve kêu như tiếng đàn.(12) Tịch dương: nắng chiều.(13) Lẽ có: mong có được.(14) Ngu cầm: đàn của vua Ngu Thuấn. Ngu là tên một triều đại huyền thoại do vua Thuấn lập nên, nơi đây xã hội thanh bình, người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Vua Thuấn gảy đàn ca khúc Nam Phong, có câu: “Gió nam mát mẻ/ Làm cho dân ta bớt ưu phiền/ Gió nam thổi đúng lúc/ Khiến cho dân ta thêm sung túc”.(15) Đòi: nhiều, muôn. ------------------Hết----------------TRƯỜNG THPT NGUYỄN TẤT THÀNH ĐỀ KIỂM TRA GIỮA KÌ I NĂM HỌC 2022 – 2023 TỔ VĂN ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN 10Phần Câu Nội dung Điểm I ĐỌC HIỂU 4,0 1 Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận. 0,5 Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm. - Học sinh trả lời không đúng Đáp án: không cho điểm. 2 Nội dung: 0,5 - Vai trò của hiền tài đối với đất nước, - Chính sách đãi ngộ người tài của nhà vua. - Lí do ghi tên tiến sĩ trên bia đá. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời như Đáp án hoặc có cách diễn đạt tương đương: 0,75 điểm. - Học sinh nêu được 1 ý: 0,25 - Học sinh không nêu đ ...