Đề thi học sinh giỏi cấp trường môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Bình Chiểu, TP. HCM

Hi vọng "Đề thi học sinh giỏi cấp trường môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Bình Chiểu, TP. HCM" chia sẻ dưới đây sẽ cung cấp những kiến thức bổ ích cho các bạn trong quá trình học tập nâng cao kiến thức trước khi bước vào kì thi của mình. Chúc các bạn thi tốt!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề thi học sinh giỏi cấp trường môn Ngữ văn lớp 10 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THPT Bình Chiểu, TP. HCMSỞ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNGTHÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM HỌC 2022 - 2023TRƯỜNG THPT BÌNH CHIỂU MÔN: NGỮ VĂN – KHỐI 10 THỜI GIAN LÀM BÀI: 120 PHÚT (không tính thời gian phát đề) ĐỀ CHÍNH THỨCCâu 1. ( 8,0 điểm): Nghị luận xã hội Trong bức thư đạt giải UPU lần thứ 51, học sinh Nguyễn Bình Nguyên đã hoáthân thành ngọn gió nhỏ và gửi thư cho nhạc sĩ Đặng Thái Sơn, bức thư có đoạn:“Cháu băn khoăn: Một con mèo chết gục trước cửa ngôi nhà, mươi phút sau, nó đượchất gọn sang cửa nhà đối diện – Có một ranh giới con người giữ sạch sẽ riêng mình.Cháu lo lắng: Cũng con phố ấy, ngày hè oi ả, trong khi ai đó nằm điều hòa mát lạnh, thìdưới gầm cầu, góc chợ tạm… còn bao người thở nghẹn trong lồng ngực - Có một ranhgiới con người giữ tiện nghi riêng mình.Cháu hoang mang: Dòng sông phía thượng nguồn đắp đập làm thủy điện, tiện dụng triệtđể sức nước; thì dưới hạ lưu, tập quán của một dân tộc bị tước đi, hoặc cảnh quan củamột vùng bị biến đổi - Có một ranh giới con người giữ lợi ích cho riêng mình.” Theo anh (chị) thông điệp của đoạn thư trên là gì? Hãy viết một bài văn nghị luậntrình bày suy nghĩ của mình về thông điệp đó!Câu 2. (12,0 điểm): Nghị luận văn học Bàn về Văn học dân gian, chủ tịch Hồ Chí Minh có nhận xét: “Những sáng tácấy là những hòn ngọc quý”. Bằng hiểu biết của mình trong quá trình đọc tác phẩm vănhọc, anh chị hãy viết bài văn để làm sáng tỏ ý kiến trên. ------------- HẾT ------------- Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị coi thi không giải thích gì thêm. Họ, tên thí sinh………………………………. Số báo danh………………………….SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNGTHÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH NĂM HỌC 2022 - 2023TRƯỜNG THPT BÌNH CHIỂU MÔN NGỮ VĂN –KHỐI 10 THỜI GIAN LÀM BÀI: 120 PHÚT (không tính thời gian phát đề) HƯỚNG DẪN CHẤM Câu 1 (8,0 điểm) a. Về kĩ năng Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội, lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục, văn viết mạch lạc, trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ hoặc đặt câu. b. Về kiến thức Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các nội dung cơ bản sau: HƯỚNG DẪN CHẤM Câu Nội dung Điểm 1 I. Yêu cầu về kĩ năng trình bày: Đảm bảo một bài văn nghị luận xã hội có bố cục rõ ràng, hợp lí, tổ chức sắp xếp ý một cách logic, chặt chẽ, hành văn trôi chảy, chữ viết rõ ràng,… II. Yêu cầu về kiến thức Trên cơ sở hiểu đúng nội dung, thông điệp: ranh giới giữa lợi ích cá nhân và cộng đồng, sự ích kỉ, vô tâm: cần biết sống sẻ chia, nghĩ đến lợi ích chung bên cạnh lợi ích riêng. Bài làm của học sinh có thể làm theo nhiều cách, nhiều hướng lí giải khác nhau, dưới đây chỉ là một số gợi ý cơ bản. 1. Đảm bảo đúng cấu trúc bài nghị luận 0,5 Xác định đúng vấn đề nghị luận: lợi ích, tiện nghi, những điều có lợi 0,5 của cá nhân và cộng đồng. Các luận điểm trình bày rõ ràng, bài viết vận dụng tốt các thao tác lập 0,5 luận 2. Giải thích vấn đề 3,0 - Giữ sạch sẽ cho riêng mình: hành động chỉ chăm chăm vào sự sạch sẽ của bản thân mình, nhà mình quên đi sự sạch sẽ chung của cộng đồng. - Giữ tiện nghi cho riêng mình: chăm chăm hưởng thụ cho bản thân, gia đình, quên đi những điều tiện ích cho người khác. - Giữ lợi ích cho riêng mình: hành động chỉ vì lợi ích của mình mà không nghĩ đến người khác.  Ý cả đoạn thư như lời nhắc nhở, thức tỉnh về ranh giới giữa cái chung và riêng, giữa lợi ích cá nhân và cộng đồng, sự ích kỉ vô tâm chỉ biết nghĩ cho bản thân. 3. Bình luận 3,0 - Việc nghĩ đến lợi ích của bản thân, làm cho bản thân trở nên tốt đẹp là nhu cầu chính đáng và cần thiết. Nhưng chỉ chăm chăm vào cá nhân mình mà quên đi lợi ích của cộng đồng đôi khi sẽ gây ra nhiều tổn hại cho người khác. - Có những việc nghĩ rằng có lợi ích cho cộng đồng, tập thể nhưng lại ảnh hưởng đến lợi ích của một cộng đồng nhỏ khác, những người còn yếu thế hơn. - Trong hành động, lời nói cần có cái nhìn đa diện, nhiều chiều. Tránh chỉ phiến diện bản thân. - Phê phán lối sống vị kỉ, thờ ơ, vô cảm. (Học sinh nêu các dẫn chứng cụ thể để bàn luận, chứng minh) 4. Liên hệ bản thân, bài học nhận thức và hành động 0,5Câu 2: 12 Điểm 1.Yêu cầu về hình thức và kĩ năng: Học sinh có thể giải thích xong 1,0 nhận định, sau đó phân tích bài thơ, so sánh đối chiếu,... để làm rõ nét riêng độc đáo của tác phẩm; hoặc kết hợp các thao tác nghị luận trên cùng một lúc. Kết cấu chặt chẽ, văn viết lưu loát, có hình ảnh và cảm xúc; hạn chế tối đa việc mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. 2.Yêu cầu về nội dung: Trên cơ sở những hiểu biết cơ bản về lí luận văn học và những kiến thức thuộc phạm vi đề bài, học sinh có thể trình bày vấn đề theo nhiều cách khác nhau, miễn là làm rõ được các ý chính sau: 1. Giải thích ý kiến: ...