Đi tìm mô hình kinh doanh Internet

Từ lúc ra đời cho đến nay, hầu như tất cả các mô hình kinh doanh dựa vào Internet đều xuất phát từ giả định người tiêu dùng được hưởng miễn phí mọi dịch vụ, nhà kinh doanh tìm cách thu tiền từ quảng cáo hay từ các nguồn khác.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đi tìm mô hình kinh doanh Internet Đi tìm mô hình kinh doanh InternetTừ lúc ra đời cho đến nay, hầu như tất cả các mô hình kinh doanh dựavào Internet đều xuất phát từ giả định người tiêu dùng được hưởng miễnphí mọi dịch vụ, nhà kinh doanh tìm cách thu tiền từ quảng cáo hay từcác nguồn khác. Nhiều công ty thay nhau ra đời và thay nhau lụi tàn -trong khi cộng đồng doanh nghiệp loại này vẫn loay hoay tìm lối ra.Cho đến nay, đã định hình một tâm lý: người ta vào Internet để hưởng cácsản phẩm và dịch vụ miễn phí, từ tin tức, e-mail, lưu trữ đến chia sẻ hìnhảnh, chia sẻ nội dung... Không ai nghĩ mình phải trả tiền để đọc tin trên cácbáo điện tử chẳng hạn. Vì thế, trong thời kỳ dot.com vào cuối những năm1990, các công ty đủ loại hình mọc lên như nấm, tiền đầu tư từ các quỹ mạohiểm rót vào, nhà kinh doanh không bận tâm lắm đến việc thu phí vì nghĩ cứthu hút người ta vào với mình trước đã, chuyện lời lỗ tính sau.Sự sụp đổ của phong trào công ty dot.com như thế vào đầu những năm 2000chỉ làm lắng dịu tham vọng của những người lắm ý tưởng nhưng thiếu óckinh doanh. Sau mấy năm, ý tưởng Web 2.0 lại trỗi lên, nhất là khi kết nốibăng thông rộng giúp người sử dụng truy cập Internet dễ dàng và thườngtrực. Tuy nhiên, tâm lý “của chùa” trên mạng vẫn ngự trị. Hiện nay, trừ mộtsố trường hợp hãn hữu như Google, hầu hết các công ty kinh doanh trênInternet vẫn không thể đưa ra một mô hình phát triển bền vững, không dựavào việc cân đối thu chi mà chỉ trông cậy vào các nguồn đầu tư rót tiền chohọ duy trì hoạt động.Sự thành công của Google và các loại hình dịch vụ miễn phí tương tự nhưFacebook, Twitter, YouTube, MySpace làm nhiều người lầm tưởng rằngdoanh thu quảng cáo trên các trang miễn phí như thế sẽ là động lực pháttriển lâu dài. Thật ra, chúng vẫn đang lỗ nặng nhưng nhờ bán lại cho cáchãng lớn (như MySpace bán cho News Corporation, YouTube bán choGoogle) nên vẫn tồn tại.Khó khăn nhất vẫn là các tờ báo. Trong khi doanh thu từ báo in giảm mạnhdo giảm lượng phát hành và quảng cáo, doanh thu từ báo mạng hầu nhưkhông đáng kể, nhiều tờ báo phải lâm vào cảnh phá sản, đóng cửa. Họ lạikhông thể tính tiền với người đọc qua mạng bởi tâm lý mọi thứ trên Internetđều phải miễn phí từ thời dot.com.Có lẽ sai lầm lớn nhất của mô hìnhnày là xem Internet chính là cứucánh chứ không phải là phươngtiện. Nếu nhìn lại những hoạt độngkinh doanh mà trong đó Internet làphương tiện thì thấy lợi ích nó đemlại là vô cùng lớn lao. Ngay cảtrong các khu vực phi kinh doanhnhư giáo dục, điều hành nhà nước,các tổ chức phi lợi nhuận, Internetđã giúp tiết kiệm rất nhiều chi phí.Từ chuyện nhỏ như phí tem thư, phíin ấn catalog, đến chuyện lớn nhưhiệu quả công việc tăng lên cả trăm lần.Bởi vậy, mô hình kinh doanh sắp tới là phải làm sao tận dụng ưu thế Internetnhư một phương tiện kinh doanh chứ không phải xem nó là nơi làm ra tiền.Ngành công nghệ âm nhạc, phim ảnh, sách đã đi theo hướng đó và đã dầndần định hình được thị trường như Apple với iStores, Amazon với chuyệnbán sách, cho thuê phim...Cứ hình dung thế giới không thể sống thiếu báo chí cho nên báo chí khôngbao giờ sụp tiệm. Vấn đề là phương thức đưa tin tức đến người sử dụng đầucuối. Nếu trước đây là báo in phát hành theo con đường cổ điển đến tayngười đọc thì nay Internet là phương tiện chuyển tin nhanh nhất, có hiệu quảnhất. Vấn đề còn lại là làm sao tính tiền nội dung được chuyển tải này, cònchuyển tải đến máy tính để bàn, máy tính xách tay hay điện thoại di động,thậm chí dụng cụ đọc chuyên biệt như Kindle, không phải là yếu tố cốt lõi.Ở khía cạnh này, có lẽ các nước châu Á như Việt Nam lại có thể đi nhanhhơn các nước phương Tây. Đã xuất hiện các loại hình kinh doanh dựa vàochiếc máy điện thoại di động làm phương tiện thanh toán dễ dàng tiện lợinhư tải nhạc chuông, tải hình ảnh.Sắp tới ắt sẽ có chuyện bán hàng trả tiền bằng điện thoại di động. Ví dụ vàotrang mua hoa giao tận nhà, người ta chọn hoa, chọn mã hàng, xong rồi điềnthông tin địa chỉ cần gửi, còn đến khâu thanh toán, họ sẽ dùng điện thoại diđộng bấm vào số mà chủ trang web cung cấp để được trừ tiền mua hoa. Môhình như thế có thể áp dụng cho mọi loại giao dịch thông thường như muasách, thuê DVD, mua pizza, đủ loại.Nếu ngày xưa thương mại điện tử không thể cất cánh ở những nước nhưViệt Nam vì hệ thống chi trả không bảo đảm, không phổ biến thì ngày nayhàng chục triệu chiếc điện thoại di động có thể đóng vai trò tài khoản chuyểndịch dễ dàng từ người mua đến người bán. Có lẽ sẽ đến cái ngày chúng tasẵn lòng bị trừ một khoản tiền rất nhỏ bằng một tin nhắn để được đọc mộttin nóng hổi, độc quyền của một tờ báo nào đó. ...