Dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân đội

Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân đội, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân đội giai đoạn hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dịch vụ thông tin - thư viện của các thư viện trong quân độiDỊCH VỤ THÔNG TIN - THƯ VIỆN CỦA CÁC THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘITrần Thị Bích HuệTrần Nữ Quế PhươngTóm tắt: Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng dịch vụ thông tin - thư viện của cácthư viện trong quân đội, bài viết đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển dịch vụ thông tin- thư viện của các thư viện trong quân đội giai đoạn hiện nay.1. DỊCH VỤ THÔNG TIN THƯ VIỆNCho đến nay, chưa có một khái niệm chính xác về dịch vụ thông tin - thư viện (DVTT-TV). Mỗi quốc gia, đặt trong từng bối cảnh nghiên cứu, có cách hiểu về dịch vụ TT –TV khác nhau.Trong khuôn khổ của bài viết này, DV TT-TV được nghiên cứu với tư cách là cáchình thức hoạt động thông tin, tư liệu của các cơ quan TT-TV nhằm thoả mãn nhu cầu vàtrao đổi thông tin của NDT.Theo đó, DVTT-TV chính là quá trình, phương thức để tạo ra các sản phẩm hayhoạt động phân phối sản phẩm TT-TV, với tư cách là một hoạt động dịch vụ khoa học, tácđộng vào các đối tượng nguồn tin thực để chúng được biến đổi và chuyển sang các dạngsản phẩm và dịch vụ thông tin khoa học (ấn phẩm, cơ sở dữ liệu, bảng tra, danh mục, tổngluận, phản biện TT, đánh giá TT,… ). Như vậy, các DVTT-TV được coi là một phươngthức để tạo lập tài nguyên TT và hàng hoá TT trong xã hội. Và hệ thống DV TT–TV là mộtphức thể bao gồm sự hoà hợp của nhiều yếu tố cấu thành (con người, sản phẩm TT-TV,nguồn lực thông tin (NLTT), trang thiết bị CNTT,..., ) là phương thức thiết yếu để các cơquan TT-TV thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình. Là cầu nối để NLTT và sản phẩmTT-TV đến với NDT. Chất lượng của DVTT-TV được xem là thước đo hiệu quả hoạt độngTT – TV, là yếu tố cụ thể hoá chức năng, nhiệm vụ của cơ quan TT – TV. Một cơ quan TT– TV hoạt động có chất lượng, hiệu quả hay không phụ thuộc vào chính khả năng tổ chứcvà cung cấp các DVTT-TV cùng với việc tạo ra các sản phẩm TT-TV có giá trị cao. Thôngqua hệ thống DVTT-TV có thể xác định được mức độ đóng góp của cơ quan TT-TV đótrong sứ mệnh phục vụ TT nói chung.Vì vậy, mỗi cơ quan TT – TV thường tổ chức nhiều DV TT-TV để phục vụ nhu cầuđa dạng của NDT như: DV cung cấp tài liệu, DV trao đổi TT, DV phổ biến TT, DV tra cứutin,...Hiệu quả của mỗi dịch vụ phụ thuộc vào năng lực về nguồn tin, trình độ của đội ngũcán bộ làm dịch vụ, hạ tầng kĩ thuật, kinh phí,...Đại tá, Thạc sĩ, Giám đốc Thư viện Quân độiThiếu tá, Thạc sĩ, Trưởng phòng Thông tin - Thư mục - Máy tính, Thư viện Quân đội2. SƠ LƯỢC VỀ HỆ THỐNG THƯ VIỆN TRONG QUÂN ĐỘIHệ thống thư viện trong quân đội (QĐ) là một hợp phần quan trọng của hệ thốngthư viện Việt Nam. Trong HTTVQĐ, Thư viện Quân đội (TVQĐ) là Thư viện chuyênngành cấp Nhà nước về quân sự, là cơ quan nghiệp vụ đầu ngành của hệ thống thư việntoàn quân, trực thuộc Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, có chức năng thammưu giúp Thủ trưởng Tổng cục Chính trị về công tác thư viện và hoạt động sách báo, vớinhững nhiệm vụ sau: Bổ sung, sưu tầm, thu thập, tàng trữ sách báo, tài liệu về quân sự,quốc phòng ở trong và ngoài nước; Tổ chức phục vụ công tác học tập, nghiên cứu, cungcấp thông tin, định hướng đọc và xây dựng phong trào đọc sách trong QĐ; Hướng dẫnnghiệp vụ, bồi dưỡng cán bộ, nhân viên thư viện cho hệ thống thư viện toàn quân; Bổ sungsách tập trung, bảo đảm đời sống văn hóa tinh thần cho bộ độiCùng với sự phát triển của QĐ, hệ thống TV trong QĐ không ngừng được củng cốvà phát triển, được tổ chức theo đơn vị hành chính của QĐ từ Trung ương đến các đơn vịcơ sở trong toàn quân. Đến nay, toàn quân có hàng trăm TV cơ sở và hơn 1000 tủ sáchphòng Hồ Chí Minh hoạt động có hiệu quả.Các thư viện cấp Tổng cục, Quân khu, Quân đoàn, Quân chủng, Binh chủng là TVkhoa học tổng hợp với vốn tài liệu phong phú và đa dạng. Riêng các thư viện cấp Sư đoàn,Trung đoàn, Lữ đoàn chủ yếu phục vụ công tác học tập và nâng cao đời sống văn hóa tinhthần cho bộ đội. Còn các TV thuộc các Học viện, Nhà trường, Viện nghiên cứu là các TVchuyên ngành. Các TV này được tổ chức nhằm phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, đàotạo, huấn luyện, tác chiến,...theo đặc thù của từng đơn vị. Vốn tài liệu của thư viện khoahọc là các sách, tạp chí chuyên ngành quân sự và các khoa học liên quan mang tính chuyênsâu, chuyên ngành hẹp của từng lĩnh vực nghiên cứu quân sự cụ thể.NLTT của các TV trong QĐ không chỉ tập trung chú trọng xây dựng NLTT chuyênngành khoa học quân sự, lịch sử chiến tranh, cách mạng,... đáp ứng chức năng, nhiệm vụcụ thể của mỗi TV, mà còn phải bảo đảm tính toàn diện của các lĩnh vực tri thức khác, đòihỏi các TV phải thường xuyên nghiên cứu nắm rõ thực trạng, đề ra các giải pháp xây dựngNLTT phù hợp, góp phần giải quyết những vấn đề cấp thiết của Quân đội và đất nước đặtra.Đối tượng NDT của các TV trong QĐ bao gồm lãnh đạo, chỉ huy; cán bộ nghiêncứu, giảng dạy; học viên, cán bộ, nhân viên, chiến sĩ trong QĐ. Riêng TVQĐ phục vụ cảđối tượng ngoài QĐ.Từ khi thành lập đến nay, các TV trong HTTVQĐ đã không ngừng ...