Dùng corticoid trong bệnh lý tai mũi họng: Làm gì để ngừa tác hại của thuốc

Dùng corticoid trong bệnh lý tai mũi họng: Làm gì để ngừa tác hại của thuốcThuốc corticoid thuộc nhóm thuốc chống viêm steroid, có thể được sử dụng cả hai đường là tiêm và uống trong các bệnh lý của tai mũi họng. Nếu dùng đúng, thuốc cho hiệu quả tốt và hạn chế được những tác dụng không mong muốn của thuốc gây ra... Do hiệu quả chống viêm, làm giảm triệu chứng rất tốt và nhanh chóng nên điều nguy hiểm là bệnh nhân thường tự mách nhau điều trị hoặc sau khi đi khám một lần thấy...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dùng corticoid trong bệnh lý tai mũi họng: Làm gì để ngừa tác hại của thuốc Dùng corticoid trong bệnh lý tai mũi họng: Làm gì để ngừa tác hại của thuốcThuốc corticoid thuộc nhóm thuốc chốngviêm steroid, có thể được sử dụng cả haiđường là tiêm và uống trong các bệnh lý củatai mũi họng. Nếu dùng đúng, thuốc cho hiệuquả tốt và hạn chế được những tác dụngkhông mong muốn của thuốc gây ra...Do hiệu quả chống viêm, làm giảm triệu Thuốc corticoid dạng xịt trong điều trịchứng rất tốt và nhanh chóng nên điều nguy viêm mũi, xoang.hiểm là bệnh nhân thường tự mách nhau điềutrị hoặc sau khi đi khám một lần thấy khỏi, họ lại tự tìm mua thuốc đó hoặc thậm chíphoto đơn để đưa cho người khác có triệu chứng giống mình và sử dụng kéo dài, thườngxuyên với mong muốn không bao giờ bị lại - cho đến khi xảy ra các biến chứng củathuốc, nhất là tổn thương tuyến thượng thận gây sạm da, giữ nước, teo cơ... mới quay trởlại bệnh viện.Với phụ nữ có thai và cho con bú, phải sử dụng corticoid cẩn trọng, chỉ dùng khi thật sựcần như viêm xoang có biến chứng viêm phế quản, viêm thanh quản phù nề hạ thanhmôn. Người bệnh có tiền sử quá mẫn với thành phần của thuốc, những người đang nhiễmnấm, siêu vi đường hô hấp dưới, đặc biệt là lao phổi. Với các thuốc chống viêm cócoricoid dạng nhỏ như polydexa, collydexa... được chỉ định cho dùng dưới 7 ngày.Do liệu trình điều trị viêm mũi xoang dị ứng cần kéo dài nên thuốc chống viêm cócorticoid dạng xịt được bào chế dưới dạng phun sương (budenase - thành phần chính làbudesonide), chỉ hấp thu tối đa vào máu là 2%, có thể được sử dụng với thời gian kéo dàinhưng phải có sự theo dõi chặt chẽ và hiệu chỉnh liều sử dụng theo tiến triển hoặc suythoái bệnh của các thầy thuốc chuyên khoa đến khi mũi xoang trở lại bình thường đểtránh tình trạng quen thuốc do điều trị dở dang và kết quả là không khỏi được bệnh.Thuốc dạng này thường có chỉ định cho bệnh nhân trên 6 tuổi, tuy nhiên một vài trườnghợp đặc biệt có sự theo dõi biến chuyển của niêm mạc mũi thường xuyên có thể dùngđược cho bệnh nhi trên 1 tuổi.Thuốc corticoid điều trị tại chỗ trong các bệnh viêm mũi dị ứng không quanh năm vàviêm mũi dị ứng theo mùa. Điều trị polyp mũi, dự phòng tái phát sau phẫu thuật nội soimũi xoang có polyp mũi. Tuy nhiên, thuốc cũng đem lại những tác dụng không mongmuốn như kích ứng họng nhẹ, ho hay khàn giọng. Nhiễm nấm Candida vùng miệng họng,thậm chí co thắt phế quản nếu bệnh nhân bị phản ứng với thuốc. Tuy chúng chỉ được hấpthu vào máu khoảng 2% nhưng nếu không được điều trị đúng cách cũng sẽ gây một sốbiến chứng của corticoid nói chung, nhất là trẻ em dưới 2 tuổi như không kích thích vỏthượng thận tiết hormon làm tuyến vỏ thượng thận bị teo, gây hội chứng biến dưỡng hậuquả từ việc tăng giữ muối, nước gây hiện tượng béo giả, ứ đọng mỡ ở một số bộ phậnnhư mặt, gây tăng đường huyết - nguy cơ của đái tháo đường, bên cạnh đó làm tănghuyết áp, giảm kali máu kết hợp rối loạn cân bằng muối - nước gây nhiều bất lợi chongười bị bệnh tim mạch, người glucom...Ngoài ra, chúng còn làm rối loạn quá trình tái tạo xương, biến dưỡng cơ dẫn đến loãngxương và teo cơ. Giảm sức đề kháng chung của cơ thể nên rất dễ bị nhiễm trùng, nhiễmnấm, đặc biệt là ở hệ thống mũi xoang. Một số trường hợp xuất hiện rối loạn kinh nguyệthoặc chảy máu mũi.Vì thế khi bị các bệnh lý về tai mũi họng, không nên tự ý dùng nhóm thuốc này để tránhnhững tai biến gây ra, vì những tác động có hại của loại thuốc này đến cơ thể thườngnặng nề và khó điều trị. ThS. Phạm Bích Đào