DƯỚI TÁC DỤNG CỦA ÁNH SÁNG MẶT TRỜI BẦU KHÍ QUYỂN THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO?

Chúng ta đều biết bầu khí quyển quanh Trái Đất có nhiều tầng, trong đó có tầng ozon. Trong các tầng của khí quyển giữa các tầng trên và tầng dưới có nhiệt độ khác nhau rõ rệt. Giữa các khu vực khác nhau, nhiệt độ và thành phần của khí quyển cũng khác nhau. Vì sao vậy? Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của các bức xạ Mặt Trời đối với bầu khí quyển quanh Trái Đất. Mặt Trời chiếu xuống Trái Đất một năng lượng bức xạ khổng lồ. Khi tía sáng Mặt Trời xuyên qua tầng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DƯỚI TÁC DỤNG CỦA ÁNH SÁNG MẶT TRỜI BẦU KHÍ QUYỂN THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO? DƯỚI TÁC DỤNG CỦA ÁNH SÁNG MẶT TRỜI BẦU KHÍ QUYỂN THAY ĐỔI NHƯ THẾ NÀO? Chúng ta đều biết bầu khí quyển quanh Trái Đất có nhiều tầng, trongđó có tầng ozon. Trong các tầng của khí quyển giữa các tầng trên vàtầng dưới có nhiệt độ khác nhau rõ rệt. Giữa các khu vực khác nhau,nhiệt độ và thành phần của khí quyển cũng khác nhau. Vì sao vậy?Nguyên nhân chính là do ảnh hưởng của các bức xạ Mặt Trời đối vớibầu khí quyển quanh Trái Đất. Mặt Trời chiếu xuống Trái Đất mộtnăng lượng bức xạ khổng lồ. Khi tía sáng Mặt Trời xuyên qua tầng khíquyển làm cho các chất khí xảy ra nhiều biến đổi vật lý và hoá học. Vídụ với tầng khí quyển cao hơn 50 km, do chịu tác dụng chiếu xạ mãnhliệt của các tia tử ngoại, nitơ và oxy sẽ xảy ra sự phân giải khác nhau. Ởđộ cao l00km trở lên, các phân tử oxy hầu hết biến thành trạng tháinguyên tử. Do hiện tượng khuếch tán, các nguyên tử oxy sẽ va chạmvới các phân tử ở tầng dưới, tạo thành phân tử ozon không màu nhưngcó mùi hắc. Nồng độ của ozon tuỳ theo độ cao của tầng khí quyển.Thông thường ở các lớp không khí gần mặt đất, lượng khí ozon tươngđối ít. Từ 10 kmtrởlên, lượng ozon tăng dần. Ở độ cao trong vòng 20 -25km, nồng độ ozon đạt giá trị cực đại, hình thành tầng ozon rõ rệt rồigiảm dần. Ở độ cao 60km trở lên nồng độ ozon sẽ hết sức bé. Ozon cókhả năng hấp thụ lượng lớn tia tử ngoại trong ánh sáng Mặt Tròi, giúpcho loài ngưòi và các sinh vật trên mặt đất khỏi bị tác dụng có hại củatia tử ngoại. Có thể nói tầng ozon đã bảo vệ sự sống trên mặt đất. Theo dự tínhcủa các nhà khoa học, khi lượng ozon giảm đi 10% thì ngưòi mắc bệnhung thư da sẽ tăng gấp đôi.Tầng ozon là do phần ánh sáng tử ngoại của Mặt Trời gây nên. Chínhtầng ozon lại lọc và giữ lại phần lớn tia tử ngoại chiếu xuống mặt đất.Có thể nói đây là kiệt tác hết sức lý thú của tự nhiên. Nhưng vào năm1985, các nhà khoa học đã phát hiện ở bầu trời Nam Cựccólỗ thủng rấtlớn trên tầng ozon, đây cũng lại là một “kiệt tác” của tia sáng Mặt Trời.Khi con người đã phát minh ra loại chất công tác tuyệt hảo cho các máylàm lạnh – hợp chất họ freon - đang rất vui mừng, thì các tia tử ngoạicủa ánh sáng Mặt Trời lại phân huỷ các phân tử freon vốn rất bền. Saukhi phân giải sẽ hình thành các nguyên tử clo là các sát thủ lợi hại củatầng ozon. Rất nhiều phân tử ozon sẽ bị lượng rất ít nguyên tử clo tạophản ứng dây chuyền dồn dập biến thành phân tử oxy, vì vậy tầng ozonbị khoét thành lỗ thủng to lớn.Ngoài việc phá thủng tầng ozon, tia sáng Mặt Trời còn gây nhiều tácdụng khác đối với các họp chất trong khí quyển như: Tác dụng oxy hoákhử, tác dụng phân huỷ, phản ứng tạo hợp chất mới...Ngoài ra với tầng khí quyển trong vòng 12km trở lại thuộc tầng đối lưu,do có các loại khí gây ô nhiễm xâm nhập vào tầng khí quyển như cáckhí thải của các nhà máy công nghiệp, khí thải ô tô, đã xảy ra các phảnứng hoá học phức tạp do tác dụng của ánh sáng Mặt Trời. Kết quả là đãsiKIM LOẠI NÀO NHẸ NHẤT? Nếu có người bảo có thể dùng dao cắt kim loại thành lát mỏng chắcbạn sẽ không tin. Thế nhưng sự thực lại có nhiều kim loại như vậy, litilà một trong các kim loại đó.Liti là kim loại nhẹ nhất, khối luợng riêng của liti chỉ là 0,543g cho mộtcentimet khối(ở 20°C), vì vậy liti có thể nổi trên mặt xăng, dầu. Liti cómàu trắng bạc lóe mắt, khi tiếp xúc với không khí thì bề mặt kim loạisẽ mất vẻ sáng loáng và sẫm lại. Liti tác dụng với nước và giải phónghydro. Liti có thể bốc cháy mãnh liệt như thuốc nổ. Một khi mà Liti không chịu được tác dụng của không khí, khôngchịu được tác dụng của nước thì liệu còn có thể dùng được vào việc gì?Trước đây đã có lúc người ta cho Liti là kim loại vô dụng, thế nhưngnhà phát minh vĩ đại Edixơn đã không bỏ qua Liti. Chính Edixơn đãdùng oxytLiti làm dung dịch điện giải cho pin, acquy, đã tăng cườngtính năng của pin lên rất nhiều. Chính loại pin này, trong đại chiến thếgiới lần thứ nhất là loại vật dụng không thể thiếu được trong các tàungầm. Ngày nay loại pin này được sử dụng rộng rãi trong máy kíchđộng nhịp đập của tim, dùng trong điện thoại di động. Liti có hai loại đồng vị Li - 6 và Li -7 có tính chất hóa học hầu nhưgiống nhau, nhưng phạm vi sử dụng của chúng lại khác nhau hoàn toàn.Li - 6 được dùng trong các ngành kỹ thuật mũi nhọn, còn Li - 7 chủ yếuphục vụ cho sản xuất công - nông nghiệp.Trong các ngòi nổ của bom nguyên tử hay bom khinh khí có lớp vỏ dàybằng Li - 6 để khống chế quá trình phản ứng. Ởcác máy móc cơ khí khi vận hành cần có dầu bôi trơn giúp cho bộmáy cơ khí vận hành linh hoạt, mặt khác giảm bớt sự mài mòn các chitiết do ma sát. Thế nhưng các dầu bôi trơn dưới tác dụng của nhiệt độquá cao hoặc quá thấp, dưới tác dụng của nước sẽ có nhiều biến đổixấu. Nếu dùng Li - 7 làm phụ gia trong chế tạo bôi trơn thì loại dầu sẽít chịu ảnh hưởng của điều kiện bên ngoài, ví dụ có thể làm việc tronggiối hạn -50°c đến 160°c. Trong đời sống ...