Ghẻ (B86)

Tài liệu "Ghẻ (B86)" nhằm cung cấp cho học viên những nội dung về định nghĩa, nguyên nhân, đường lây, chẩn đoán lâm sàng - cận lâm sàng, chẩn đoán phân biệt, nguyên tắc điều trị, thuốc điều trị ghẻ, điều trị biến chứng, theo dõi điều trị. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ghẻ (B86) GHẺ (B86)1. ĐỊNH NGHĨA Ghẻ là bệnh ở da do nhiễm ký sinh trùng.2. NGUYÊN NHÂN Do cái ghẻ Sarcoptex scabiei hominis.3. ĐƯỜNG LÂY Đường lây truyền: thường lây qua tiếp xúc trực tiếp vớida bệnh nhân hoặc qua tiếp xúc với vật mang ký sinh trùngnhư quần áo, đồ dùng, đồ nội thất.4. CHẨN ĐOÁN4.1. Dịch tễ: có nhiều người xung quanh cùng bệnh.4.2. Lâm sàng - Thời kỳ ủ bệnh: + 2-6 tuần nếu nhiễm lần đầu. + 1-3 ngày nếu tái nhiễm. - Triệu chứng: + Ngứa: ngứa nhiều về đêm, đặc biệt ngứa nhiều vùng da non. Xung quanh có nhiều người bị ngứa. + Rãnh ghẻ (có giá trị chẩn đoán): màu xám hoặc đen, dài 1-10 mm, hơi nhô cao so với mặt da. + Mụn nước: nằm rải rác màu trắng đục, càng có giá trị khi nằm ở vùng da non. 381 + Sẩn cục: màu nâu-đỏ ở bìu, dương vật, nách đường kính 3-5 mm, ngứa hoặc không. + Vị trí sang thương: khắp người, thường gặp ở vùng da non (kẽ ngón tay, mặt trước cổ tay, quanh rốn, da đùi, mặt trong da đùi, bộ phận sinh dục…). Trẻ em có cả ở mặt. + Ghẻ NaUy: không ngứa hoặc ngứa dữ dội thương tổn phủ lớp mày dày lan rộng toàn thân có cả ở mặt và da đầu, tóc rụng nhiều. Da tăng sừng, nứt nẻ nhất là vùng da tì đè, lòng bàn tay, lòng bàn chân. Vùng xung quanh và dưới móng dày lên làm móng bị méo mó.4.3. Cận lâm sàng: hiếm khi sử dụng. - Cạo da tìm trứng hoặc cái ghẻ. - Dùng kim tách cái ghẻ. - Sinh thiết thượng bì. - Thử nghiệm mực rãnh ghẻ.4.4. Chẩn đoán phân biệt - Tổ đỉa: mụn nước ở mặt bên ngoài các ngón, khôngcó sang thương ở thân mình. - Chí rận: ngứa ở lưng, sau ót, sang thương cào gãinhiều hơn. - Chàm thể tạng: phân biệt với ghẻ chàm hóa mạn tính.3825. ĐIỀU TRỊ5.1. Nguyên tắc điều trị - Bệnh nhân và những người tiếp xúc gần bệnh nhâncần được điều trị cùng một lúc, dù triệu chứng có xuất hiệnhay không. - Vệ sinh đồ dùng cá nhân: quần áo, khăn tắm, khăn trảigiường (giặt, sấy khô ở nhiệt độ ≥ 60⁰C hoặc luộc nước sôi,phơi nắng, ủi nóng 2 mặt) hoặc loại bỏ không tiếp xúc vớingười bệnh (cất vào tủ) ít nhất 4 ngày, để tránh lây lan chocộng đồng và tránh tái nhiễm. - Bôi thuốc đúng cách: bôi thuốc 1 lần vào buổi tối, bôisau khi tắm, bôi toàn thân kể cả mặt và đầu. Chú ý bôi kỹnhững vùng nếp gấp, sinh dục, quanh móng, sau tai.5.2. Thuốc điều trị ghẻ - Xà bông tắm ghẻ: vuốt xà bông cùng mình, nhấnmạnh ở các nếp rồi rửa sạch với thuốc tím pha loãng 1/4.000đến 1/10.000 ấm. - Chống ngứa: Chlopheramin, Loratadine… thườnguống vào buổi tối (mày đay cấp tính). - Gần đây có thuốc uống IVERMECTIN: dùng trongtrường hợp nặng hoặc không dùng được thuốc sớm, liều dùng200 µg/kg (1 liều duy nhất), đối với ghẻ Na Uy dùng 2 đến 3liều cách nhau 1 đến 2 tuần. Không sử dụng ở trẻ < 15 kg. - Ghẻ Na Uy: nâng tổng trạng bệnh nhân, thoa mỡSalicylee 2 đến 5% để tiêu sừng, sau đó bôi thuốc ghẻ, có thểdùng IVERMECTIN. 383 - Thuốc thoa da: + Permethrine 5%: thoa từ cổ đến chân, sau 8 đến 12 giờ tắm rửa thay quần áo, lặp lại sau 1 tuần. Sử dụng được cho trẻ ≥ 2 tháng. + Spregal (Esdepallethrin, Piperonyl butoxide): dạng phun sương phun từ cổ đến chân 1 lần/1 tuần. Sử dụng được cho phụ nữ có thai và trẻ nhỏ, thận trọng khi dùng ở vùng mặt và hen suyễn. + D.E.P (Diethylphtalate) thoa lên tổn thương mụn nước tối trước khi ngủ. + Nhũ dịch hoặc kem Benzyl benzoate 10%: bôi 24 giờ sau tắm sạch (12 giờ đối với phụ nữ mang thai và trẻ nhũ nhi), trong 3-5 ngày liên tiếp. Dùng cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi có thể gây MetHb. + Mỡ lưu huỳnh 2-10%: bôi 3 đêm liên tục, tắm sạch sau 24 giờ. An toàn cho trẻ dưới 2 tuổi.5.3. Điều trị biến chứng5.3.1. Ghẻ bội nhiễm - Khu trú: bôi dung dịch màu (Milian, Eosin 2%) vàothương tổn nhiễm trùng và điều trị ghẻ như ghẻ thông thường. - Lan tỏa, có dấu hiệu toàn thân: dùng thêm kháng sinhđường uống, khi thương tổn khô mới bôi thuốc trị ghẻ.5.3.2. Ghẻ chàm hóa - Tăng liều kháng Histamin 2-3 lần trong ngày. - Điều trị chàm trước rồi mới bôi thuốc trị ghẻ sau. - Điều trị như ghẻ bội nhiễm và ghẻ chàm hóa.3845.4. Theo dõi điều trị - Điều trị tốt: 3-5 ngày không nổi thương tổn mới, ngứacó thể tồn tại khoảng 2 tuần, nên bôi giữ ẩm để giảm ngứa. - Tiêu chuẩn điều trị lại: + Ngứa trên 2 tuần dù không có sang thương mới về mặt lâm sàng. + Nổi sang thương mới. + Điều trị không đúng phương pháp.5.5. Phòng bệnh - Vệ sinh cá nhân hàng ngày với xà phòng nhất là kẽtay, các nếp. - Tránh tiếp xúc với người bị ghẻ: không bắt tay, khôngdùng đồ chung, không giặt và phơi chung đồ. - Người bị ghẻ đi khám ngay điều trị sớm tránh biếnchứng, tránh lây cho cộng đồng. 385 ...