Giã Biệt

Trên đê sông Đuống. Một chiều mùa đông năm 1948. Có hai người đang ngồi dưới dệ đê, nhìn lên thấy con đê cao vút chạy dài như bức trường thành. Hai người, hai anh em ruột.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giã BiệtGiã Biệt Sưu Tầm Giã Biệt Tác giả: Sưu Tầm Thể loại: Truyện Ngắn Website: http://motsach.info Date: 20-October-2012Trên đê sông Đuống. Một chiều mùa đông năm 1948.Có hai người đang ngồi dưới dệ đê, nhìn lên thấy con đê cao vút chạy dài như bức trường thành.Hai người, hai anh em ruột. Người anh cao lớn và trắng trẻo, mặc bộ đồ vải nâu nhưng thêm cáiáo len xanh cao cổ và chiếc áo vét-tông dạ cũ sờn, đầu đội mũ dạ méo. Người em nhỏ hơn, mặtkhắc khổ, đen sạm cũng mặc quần áo nâu và phong phanh chiếc áo trấn thủ cộc tay, đội mũ bê-rê rách.Bên kia là nam phần Bắc Ninh, nơi quân Pháp chiếm đóng, thấp thoáng những xóm làng xanhòe nhoẹt trong sương chiều. Thỉnh thoảng nơi ấy lại vọng đến tiếng súng “tắc bọp” tiếng nổbị nghẹn lại trong hơi nước.Người anh sốc lại bị quần áo và hỏi:- Thế là chú nhất quyết lên Việt Bắc?- Còn anh thi nhất quyết “dinh tê” vào thành?Người em hỏi lại, mắt lủ đừ nhìn. Người anh cúi xuống nhặt những bông hoa cỏ may bám ở ốngquần, tránh luồng mắt vàng vọt nhưng nghiêm khắc của em mình. Giây lâu, anh ngẩng lên phânbua:- Thì tôi đã nói hết với chú rồi, sức tôi không thể đi theo kháng chiến được nữa. Với lại tôi cầnphải học tiếp, đi thì phải bỏ học dở dang, phí lắm. Công lao bao nhiêu năm đèn sách...- Thôi được, anh đã nhất quyết thì cứ vào thành... nhưng phải cẩn thận đấy.- Chú đừng lo nhiều cho tôi, bao nhiêu người “dinh tê” rồi có sao đâu. Chỉ có điều tôi mong chúphải hiểu cho tôi, tôi đâu có phải là kẻ phản bội. Nếu có về thành, tôi cũng cốt để tiếp tục việchọc... mà sau này nước nhà độc lập, chinh phủ cũng cần những người có học chứ?- Thôi, anh về đi...Người em đứng lên. Người anh cũng vội vã đứng lên. Họ chỉ nhìn nhau, không ôm nhau, khôngbắt tay từ biệt. Người anh rất muốn có cử chỉ gì âu yếm đối với em nhưng ngó gương mặt nhưsắt lại kia thì anh lại đâm sợ. Anh cứ đứng sững, đầu cúi xuống như người chịu tội. Đến khi anhngẩng lên, người em đã đi được một quãng dài, bóng anh ta thấp thoáng hiện trên nền cỏ ướtTrang 1/4 http://motsach.infoGiã Biệt Sưu Tầmđẫm sương chiều và mưa bay, thập thõm nghiêng nghiêng với những bước chân dứt khoát tự tin.Ngườì anh đứng mãi nhìn theo như muốn nuốt lấy hình ảnh cuối cùng của em trai mình, chưabiết bao giờ mới gặp lại nhau...Lại có tiếng “tắc bọp” bên kia sông Đuống...Mười năm sau tại thủ đô Hà Nội. Gian nhà của người em vừa chật vừa thấp, nằm lọt giữa khutập thể của cơ quan vợ anh. Gian nhà chẳng có gì khác ngoài hai chiếc giường cá nhân kê sátnhau thành giường đôi, trên có khay chén cáu bẩn vàng khè vì nước chè, cái giường cũi trẻ conlà nơi trút bỏ chăn màn, quần áo. Ngoài hiên, thau chậu lỉnh kỉnh và cái xô chứa nước... Ngườiem ngồi bệt trên nửa chiếc chiếu trải trên nền xi-măng và hí hoáy viết trên tấm cánh cửa hạxuống kê làm bàn, vẫn dáng người ấy, khắc khổ, xương xấu và nhỏ nhoi trong bộ quân phục cũsờn. Đôi giày vải bộ đội cũng cũ rách, dùng thay dép bị bẹp dí ở gót.Đột nhiên người anh bước vào, dáng người vẫn như xưa nhưng trắng hồng hơn, béo và bệ vệhơn, ăn mặc tuy đã cố làm vẻ giản dị, khiêm tốn vẫn sang trọng hơn. Người anh lẳng lặng đứngnhìn em trai đang cúi đầu say mê viết, mái tóc rũ xuống đã điểm nhiễu sợi bạc. Người em chọtcảm thấy ánh sáng bì che lấp, ngẩng lên nhận ra và bỏ bút:- Anh... mời anh ngồi tạm trên giường.- Chú cứ mặc tôi... Thế nào? Chú không chịu dọn về nhà mình hay sao? Cứ chịu ở nhà nát nàysao?Người em nhún vai không trả lời. Mãi sau anh nói- Thì em đã nói rồi, chúng em ở đây cũng được. Hai vợ chồng với cháu nhỏ ở thế này đủ chán.Với lại ở đây tiện bếp ăn tập thể, đỡ công chợ búa, nấu nướng...- Hừ... tập thể... chú thì lúc nào cũng nghĩ đến hai chữ tập thể? Mà tôi cũng chịu chú, khi trướcđi kháng chiến thì ăn ở thế nào xong thôi. Bây giờ về Hà Nội mấy năm rồi mà chú vẫn khôngbỏ được lối sống ở chiến khu... Thôi, tuỳ chú! Cái nhà của ông bà để lại và thành phố người tacũng đồng ý trả cho anh em mình. Nếu bây giờ chú chưa cần ở thì tôi sẽ trông nom tất cả, khinào chú cần cứ bảo tôi...- Vâng...Hai anh em, người ngồi dưới đất, người đứng giữa nhà nói chuyện với nhau. Người anh nhìnquanh quẩn gian nhà tự hỏi không hiểu sao thằng em mình cứ nhất định làm khổ mình, làm khổvợ con mình mà chui rúc mãi ở đây? Thốt nhiên anh quay nhìn xuống và hỏi:- Này, chú có nhớ buổi chiều chúng mình chia tay nhau bên đê sông Đuống không?- Em chẳng nhớ nữa, lâu quá rồi...- Phải lâu quá rồi, mười năm... Ngày ấy tôi về thành, cậy cục xin đầy đủ giấy tờ là tôi phóng luônsang Pháp, những năm sống ở Paris, tôi cứ ân hận mãi về việc đã bỏ lại chủ ngoài kháng chiếnvà lúc nào tôi cũng mặc cảm mình là người có lỗi với thầy mẹ. Nói thật lòng là tôi rất ít hy vọngchú còn sống cho đến ngày thắng lợi. Vậy mà tốt nghiệp xong, nhận được bằng thạc sĩ là tôinghĩ ngay đến chuyện về nước. Năm 56, bên ấy nhiều người xin về lắm, về để giúp cụ Hồ vàTrang 2/4 http://motsach.infoGiã Biệt Sưu Tầmchính phủ xây dựng, kiến thiết Tổ quốc... Mà ngày ấy chắc chú giận tôi lắm?- Không... em nghĩ rằng trước sau thì anh cũng vào thành. Có muốn giữ anh lại với kháng chiếncũng chẳng được.- Cũng không hẳn thế đâu. Giá ngày ấy tôi đã học thành tài như bây giờ thì dứt khoát là tôi...Chú hút thuốc?Anh chìa bao thuốc lá ra mời người em lắc đầu:- Cảm ơn anh em hút thuốc lào quen rồi.Người anh châm thuốc hút rồi lại nói:- Này, ở bên Pháp tôi ...