Giáo án Vật lý 10 cơ bản: Bài 15 - GV. Ngô Văn Tân

Mục tiêu giáo án này nhằm giúp người học: viết được các phương trình của hai chuyển động thành phần của chuyển động ném ngang; chọn hệ tọa độ thích hợp nhất cho việc phân tích chuyển động ném ngang thành hai chuyển động thành phần; áp dụng định luật II Newton để lập các phương trình cho hai chuyển động thành phần của chuyển động của vật ném ngang; tổng hợp 2 chuyển động thành phần để được chuyển động tổng hợp (chuyển động thực); vẽ được (một cách định tính) quỹ đạo parabol của một vật bị ném ngang.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Vật lý 10 cơ bản: Bài 15 - GV. Ngô Văn Tân Giáoánvậtlý10cơbản Gv:NgôVănTânTiết 24 BÀI 15 BÀI TOÁN VỀ CHUYỂN ĐỘNG NÉM NGANG Ngày soạn:I. MỤC TIÊU1. Kiến thức : - Viết được các phương trình của hai chuyển động thành phần của chuyển động ném ngang 2. Kỹ năng : - Chọn hệ tọa độ thích hợp nhất cho việc phân tích chuyển động ném ngang thành hai chuyển đ ộng thànhphần. - Ap dụng định luật II Newton để lập các phương trình cho hai chuyển đ ộng thành ph ần c ủa chuy ển đ ộngcủa vật ném ngang. - Tổng hợp 2 chuyển động thành phần để được chuyển động tổng hợp (chuyển động thực). - Vẽ được (một cách định tính) quỹ đạo parabol của một vật bị ném ngang.II. CHUẨN BỊGiáo viên : Thí nghiệm kiểm chứng hình 15.2 SGK ( nếu cĩ )Học sinh : Các công thức của chuyển động thẳng biến đổi đều và của sự rơi t ự do, định luật II Niu-t ơn, hệtọa độIII. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC • Ổn định trật tự, kiểm tra sĩ số và kiểm tra kiến thức cũ 1- Viết các pt chuyển động của chuyển động thẳng đều và rơi tự do. • Đặt vấn đề vào bài: Chuyển động ném là chuyển động thường gặp trong đời sống và trong kĩ thuật. Ví dụ:- Người lái máy bay phải thả hàng cứu trợ từ vị trí nào để hàng rơi trúng mục tiêu?- Pháo thủ phải hướng nịng sng đại bác chếch một góc bằng bao nhiêu để bắn đạn trúng địch?- Vận động viên phải chọn góc ném bằng bao nhiêu để ném tạ, ném lao được xa nhất? Trong bài này ta chỉ khảo sát chuyển động ném đơn giản nhất là chuyển động ném ngang.Hoạt động1 khảo sát chuyển động ném ngang Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học tṛ Nội dung cơ bản I. Khảo sát chuyển động của vật Nêu bài toán Hs nghe, suy nghĩ và đưa ra ném ngang. Khi rơi vật chịu tác dụng của phương án trả lời 1. Chọn hệ trục toạ độ và gốc những lực nào? Khi rơi vật chịu tác dụng của thời gian. Chọn hệ trục toạ độ Đề-các xOy, Cđ đó có phải là cđ rơi tự do trọng lực trục Ox hướng theo véc tơ vận tốc không? Vì sao? Không phải là cđ rơi tự do vì → Gv: NX=> kđ qũy đạo là đường cong v o , trục Oy hướng theo véc tơ Như vậy, với bài toán này ta → trọng lực P chọn hệ tọa độ như thế nào làthích hợp ( vẽ hình hoặc trn my Chọn hệ tọa độ đề các Chọn gốc thời gian lúc bắt đầu chiếu ) ném. 2. Phân tích chuyển động némKhi M cđ thì hình chiếu của nĩ l ngang. Mx v My cũng cđ. Do vậy Chuyển động của các hình chiếunghiên cứu cđ của Mx, My ta sẽ Mx và My trên các trục Ox và Oybiết được cđ của vật M. cđ của gọi là các chuyển động thành phần Mx, My gọi là các cđ thành của vật M. phần + Trên trục Ox ta có : Gv: trong hệ tọa độ đề các: cđ Cđ theo trục 0x là Mx ax = 0 ; vx = vo ; x = vot của M được phân tichs thành 2 Cđ theo trục 0y là My cđ nào? + Trên trục Oy ta có :Khi nghiên cứu 1 cđ ném ngang, 1- Hệ tọa độ x0y, gốc 0 gắn 1 2 ay = g ; vy = gt ; y = gtta cần xđ được quỹ đạo cđ, thời với vị trí ném, trục 0x 2gian roi, tầm ném xa,.. vấn đề là hướng theo chiều ném, trục làm thế nào để xđ được những oy hướng theo vec tơ trọngyếu tố đó? Bằng cách tổng hợp lực Giáoánvậtlý10cơbản Gv:NgôVănTân 2 cđ thành phần ta sẽ được cđ thực của vật. tổng hợp bằng 2- 2 chuyển động thành phần cách nào? • Trên trục 0x là chuyển động Gv: từ pt tọa độ của 2 cđ thành thẳng đều phần hy xd pt quỹ đạo của cđ • Trên trục 0y là chuyển động thực? rơi tự do(cđ thẳng nhanhGợi ý: pt quỹ đạo la fpt nu ln sự dần đểu) phụt thuộc y vo x Gv: hy xđ dạng quỹ đạo của 3- Phương trnh chuyển động ́ vật từ pt quỹ đạo? • Trên trục 0x Khi vật M chạm đất và dừng ax = 0 ; vx = vo ; x = votlại, nghĩa là các hình chiếu Mx, • Trên trục 0y My cũng dừng lại, do đó thời 1gian cđ của vật ném ngang bằng ay = g ; vy = gt ; y = gt2 2 thời gian cđ thành phần. Trong bài toán này, thời gian cđ của vật bằng thời gian rơi tự do từ cùng độ cao. Gv: hãy xđ thời gian rơi của vật?Gợi ý: khi vật chạm đất thì vật đ đi hết độ cao h ( y = h ) Gv: trong cđ ném ngang, thời gian rơi của vật có phụ thuộcvào vận tốc ném ngang ban đầu không? Gv: vậy vận tốc nm ngang cĩ vai trị gì đối với cđ của vật? Gv: hãy xđ tầm ném xa của cđ? Gợi ý: Tại thời điểm tiếp đấtt ...