Giáo trình Lịch sử thế giới hiện đại (1945 - 1995): Phần 2 - Ths Nguyễn Văn Chiến

Giáo trình lịch sử thế giới hiện đại (1945 - 1995) viết về các vấn đề của lịch sử thế giới thời kỳ hiện đại. Phần 2 bắt đầu từ chương IV: Quan hệ quốc tế. Chương này nói về sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ 2, vấn đề đấu tranh trong quan hệ quốc tế nhằm thực hiện những nguyên tắc đã cam kết sau chiến tranh. Ngoài ra chương này còn đề cập đến chiến tranh lạnh và học thuyết NichXơn. Chương V nói về bối cảnh, nội dung, đặc điểm, những thành tựu, ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng Khoa học Kỹ thuật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Lịch sử thế giới hiện đại (1945 - 1995): Phần 2 - Ths Nguyễn Văn ChiếnLòch söû theá giôùi hieän ñaïi – Phaàn 2 - 59 - CHÖÔNG IV QUAN HEÄ QUOÁC TEÁ (1945 - 1995)I. SÖÏ HÌNH THAØNH TRAÄT TÖÏ THEÁ GIÔÙI MÔÙI SAU CHIEÁNTRANH THEÁ GIÔÙI THÖÙ HAI 1. Hoäi nghò Ian ta vaø vieäc hình thaønh “Traät töï hai cöïc Ianta” Ñaàu naêm 1945, cuïc dieän Chieán tranh Theá giôùi Thöù hai böôùc vaøo giai ñoaïn choùt.Nhieàu maâu thuaãn, nhieàu tranh chaáp trong noäi boä phe Ñoàng minh choáng phaùt xít noåileân gay gaét, trong ñoù noåi baät leân ba vaán ñeà böùc xuùc phaûi giaûi quyeát: + Vieäc nhanh choùng keát thuùc chieán tranh ôû chaâu AÂu vaø chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông. + Vieäc toå chöùc laïi traät töï theá giôùi sau chieán tranh. + Vieäc phaân chia khu vöïc ñoùng quaân theo cheá ñoä töï quaûn ôû caùc nöôùc phaùt xítchieán baïi vaø phaân chia phaïm vi theá löïc giöõa caùc nöôùc tham gia chieán tranh choángphaùt xít. Trong boái caûnh ñoù, Hoäi nghò tam cöôøng Lieân Xoâ, Mó, Anh ñaõ hoïp ôû Ianta ( LieânXoâ) töø ngaøy 4 ñeán 12 – 2 – 1945. Hoäi nghò ñaõ dieãn ra gay go, quyeát lieät, vì thöïc chaát noäi dung cuûa hoäi nghò laøcuoäc tranh giaønh vaø phaân chia thaønh quûa thaéng lôïi chieán tranh giöõa caùc löïc löôõngtham chieán, coù lieân quan tôùi hoaø bình, an ninh vaø traät töï theá giôùi sau naøy, maø tröôùcheát laø lôïi ích rieâng cuûa moãi moät nöôùc tham chieán. Cuoái cuøng, hoäi nghò ñaõ ñi ñeánnhöng quyeát ñònh sau ñaây: - Keát thuùc chieán tranh ôû chaâu AÂu vaø chaâu AÙ – Thaùi Bình. - Thaønh laäp toå chöùc Lieân Hôïp Quoác.- Hoäi nghò ñaõ ñi ñeán thoûa thuaän vieäc ñoùng quaân taïi caùc nöôùc nhaèm giaûi giaùp quaânñoäi phaùt xít vaø phaân chia phaïm vi aûnh höôûng ôû chaâu AÂu vaø chaâu AÙ. ÔÛ chaâu AÂu,quaân ñoäi Lieân Xoâ seõ chieám ñoùng mieàn Ñoâng Ñöùc, ñoâng Beùclin vaø caùc nöôùc ÑoângAÂu do Hoàng quaân Lieân Xoâ giaûi phoùng; coøn quaân ñoäi Mó, Anh, Phaùp chieám ñoùngmieàn Taây Ñöùc, Taây Beùclin, Italia vaø moät soá nöôùc Taây AÂu khaùc. Vuøng Ñoâng AÂuthuoäc phaïm vi aûnh höôûng cuûa Mó, trong ñoù AÙo, Phaàn Lan trôû thaønh hai nöôùc trunglaäp. ÔÛ chaâu AÙ, hoäi nghò chaáp nhaän nhöõng ñieàu kieän ñeå ñaùp öùng vieäc Lieân Xoâtham gia chieán tranh choáng Phaùt xít Nhaät, bao goàm: 1- Baûo veä nguyeân traïng vaøcoâng nhaän quyeàn ñoäc laäp cuûa Moâng Coå; 2 – Traû laïi Lieân Xoâ nhöõng quyeàn lôïi cuûañeá quoác Nga ôû vieãn Ñoâng tröôùc chieán tranh Nga – Nhaät 1904, cuï theå nhö sau: traûlaïi Lieân Xoâ mieàn nam ñaûo Xakhalin vaø taát caû caùc ñaûo nhoû thuoäc ñaûo naøy; quoác teáhoaù thöông caûng Ñaïi Lieân (Trung Quoác) vaø khoâi phuïc vieäc Lieân Xoâ thueâ caûng LöõThuaän (Trung Quoác) laøm caên cöù haûi quaân; traû laïi Lieân Xoâ ñöôøng saét Xibia –Tröôøng Xuaân, cuøng söû duïng ñöôøng saét Xuaân Maõ – Ñaïi Lieân; 3 – Lieân Xoâ chieámboán ñaûo Curin; ngoaøi ra, ba cöôøng quoác cuõng ñaõ thoaû thuaän ñeå quaân ñoäi Mó chieámñoùng Nhaät Baûn, quaân ñoäi Lieân Xoâ chieám ñoùng mieàn Baéc Trieàu Tieân vaø quaân ñoäiMó chieám ñoùng mieàn Nam Trieàu Tieân, laáy vó tuyeán 38 laøm ranh giôùi; Nhaät Baûn___________________________________________________________Th.S. Leâ Minh Chieán Khoa Lòch söûLòch söû theá giôùi hieän ñaïi – Phaàn 2 - 60 -thuoäc phaïm vi aûnh höôûng cuûa Mó; Trung Quoác tieán tôùi thaønh laäp chính phuû Lieânhieäp bao goàm Ñaûng Coäng saûn Trung Quoác vaø Mó vôùi Lieân Xoâ cuøng coù quyeàn lôïi ôûTrung Quoác; caùc vuøng coøn laïi ôû chaâu AÙ (Ñoâng Nam AÙ, Taây AÙ, Nam AÙ …) vaãnthuoäc phaïm vi aûnh höôûng truyeàn thoáng cuûa caùc nöôùc phöông Taây. Nhöõng quyeát ñònh cuûa Hoäi nghò cao caáp Ianta thaùng 2 – 1945 ñaõ trôû thaønhnhöõng khuoân khoå cuûa traät töï theá giôùi môùi, töøng böôùc ñöôïc thieát laäp trong nhöõngnaêm 1945 – 47 sau khi chieán tranh theá giôùi keát thuùc, thöôøng ñöôïc goïi laø “Traät töï haicöïc Ianta” 2. Hoäi nghò cao caáp Poátxñam (töø 17-7-1945 ñeán 2-8-1945) Sau khi chieán tranh keát thuùc ôû chaâu Aâu, nhieàu maâu thuaãn môùi vaø nhieàu vaán ñeàquoác teá môùi laïi noåi leân, trong ñoù quan troïng nhaát laø vaán ñeà Ñöùc vaø vaán ñeà keát thuùcchieán tranh ôû Vieãn Ñoâng. Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà naøy, töø ngaøy 17-7 ñeán 2-8-1945,nhöõng ngöôøi caàm ñaàu ba cöôøng quoác laø Lieân Xoâ, Mó vaø Anh (Xtalin, Tôruman,Sôcsin, sau ñoù laø Atli thay Sôcsin) ñaõ hoïp ôû hoäi nghò Poátxñam (Ñöùc). Trong hoäi nghò caáp cao Poâtxñam ñaõ dieãn ra cuoäc ñaáu tranh gay gaét, phöùc taïpgiöõa Lieân Xoâ, Mó vaø Anh treân taát caû caùc vaán ñeà quoác teá ñaõ ñöôïc neâu leân, cuoái cuønghoäi nghò ñaõ thoaû thuaän thoâng qua nhöõng nghò quyeát quan troïng coù lôïi cho hoaø bìnhvaø caùch maïng theá giôùi. Veà vaán ñeà ...