Giáo trình Lý thuyết hàn cơ bản hàn I - Nghề: Hàn - Trình độ: Cao đẳng nghề - CĐ Nghề Giao Thông Vận Tải Trung Ương II

(NB) Giáo trình Lý thuyết hàn cơ bản hàn I cung cấp cho người học các kiến thức về hàn, sự tạo thành mối hàn và tổ chức kim loại mối hàn hồ quang hàn, dụng cụ và thiết bị dùng để hàn hồ quang tay;...Mời các bạn cùng tham khảo giáo trình sau đây.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Lý thuyết hàn cơ bản hàn I - Nghề: Hàn - Trình độ: Cao đẳng nghề - CĐ Nghề Giao Thông Vận Tải Trung Ương II BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢITRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ GTVT TRUNG ƯƠNG II ..............*&*.............. GIÁO TRÌNH Tên môn học: Lý thuyết hàn cơ bản hàn I NGHỀ: HÀNTRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP NGHỀ/CAO ĐẲNG NGHỀ LƯU HÀNH NỘI BỘ) Hải phòng, năm 2011 -1-Ch-¬ng 1: Kh¸i NiÖm Chung Môc ®Ých: - Häc sinh cã ®-îc nh÷ng kh¸i niÖm chung vÒ nghÒ hµn. Yªu cÇu: - N¾m ®-îc lÞch sö ph¸t triÓn nghÒ hµn. - HiÓu ®-îc thùc chÊt, ®Æc ®iÓm, c«ng dông cña hµn vµ c¸ch ph©n lo¹i c¸cph-¬ng ph¸p hµn. §1- 1: LÞch sö ph¸t triÓn nghÒ hµn Kho¶ng ®Çu thêi ®¹i ®å ®ång, ®å s¾t loµi ng-êi ®· biÕt hµn kim lo¹i. Tõcuèi thÕ kû 19, vÊt lý, ho¸ häc vµ c¸c m«n khoa häc kh¸c ph¸t triÓn m¹nh. N¨m1802 Nga Pe-t- - Rèp ®· t×m ra hiÖn t-îng hå quang ®iÖn vµ chØ râ kh¶ n¨ng södông nhiÖt n¨ng cña nã ®Ó lµm nãng ch¶y kim lo¹i. N¨m 1882 Kü s- Be-Na-§ít®· dïng hå quang cùc than ®Ó hµn kim lo¹i. N¨m 1888 Sla - vi -Anèp ®· dïngcùc ®iÖn nãng ch¶y( kim lo¹i) ®Î hµn kim lo¹i. - N¨m 1900 1902 trong c«ng nghiÖp ®· s¶n xuÊt ®-îc c¸c bÝt canxi vµsau ®ãvµo n¨m 1906 hµn khÝ ra ®êi. - Hµn tiÕp xóc xuÊt hiÖn xuÊt hiÖn vµ ph¸t triÓn chËm h¬n; n¨m 1886 T«ms¬n t×m ra ph-¬ng ph¸p hµn tiÕp xóc gi¸p mèi; n¨m 1887 Be- Na- ®ít t×m raph-¬ng ph¸p hµn ®iÖn, nh-ng m·i ®Õn n¨m 1903 hµn gi¸p mèi míi ®-îc dïngtrong c«ng nghiÖp vµ ®Æc biÖt sau chiÕn tranh thÕ giíi thø 2 hµn tiÕp xóc míiph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ xuÊt hiÖn nhiÒu ph-¬ng ph¸p hµn míi. - Mét ®ãng gãp quan träng trong sù nghiÖp ph¸t triÓn hµn hå quang lµthµnh c«ng cña kü s- Thuþ §iÓn Ken-Be n¨m 1907 vÒ ph-¬ng ph¸p æn ®Þnh qóatr×nh phãng hå quang vµ ph-¬ng ph¸p b¶o vÖ vïng hµn khái t¸c dông cña kh«ngkhÝ xung quanh b»ng c¸ch ®¾p lªn cùc ®iÖn (kim lo¹i) mét líp vá thuèc. ViÖcøng dông que hµn bäc thuèc lµ ®Ó ®¶m b¶o cho mèi hµn cã chÊt l-îng cao. - Thêi ph¸t triÓn míi cña m«n hµn ®· ®-îc më ra vµo nh÷ng n¨m cuèi bam-¬i vµ ®Çu nh÷ng n¨m bèn m-¬i víi c«ng tr×nh næi tiÕng cña viÖn sÜ E -O-Pa-T«n vÒ hµn d-íi thuèc. Ph-¬ng ph¸p hµn tù ®éng vµ sau ®ã hµn b¸n tù ®éng d-íithuèc ra ®êi vµ ®-îc øng dông réng r·i trong c«ng nghiÖp. §ã lµ thµnh tùu tolín cña kü thuËt hµn hiÖn ®¹i, nã lµ ph-¬ng ph¸p c¬ khÝ ho¸ c¬ b¶n trong küthuËt hµn. - Tõ cuèi n¨m 1940 c¸c ph-¬ng ph¸p hµn trong m«i tr-êng khÝ b¶o vÖ®-îc nguyªn cøu vµ ®-a vµo s¶n xuÊt. ViÖc khai th¸c réng r·i c¸c khÝ tù nhiªn(Hªli, Acg«ng ë Mü, khÝ Cacbonnic ë Nga…) lµm cho ph-¬ng ph¸p hµn nµy ph¸t -2-triÓn m¹nh. Hµn trong m«i tr-êng khÝ b¶o vÖ lµm t¨ng vät chÊt l-îng mèi hµn.HiÖn nay ph-¬ng ph¸p nµy ®-îc ¸p dông réng r·i. - Mét ph¸t minh næi tiÕng cña tËp thÓ viÖn hµn mang tªn E-¤-Pa-T«n(KiÐp) lµ hµn ®iÖn xØ, ®-îc ph¸t minh vµo n¨m 1949 vµ ®-îc ¸p dông vµo s¶nxuÊt ®Çu n¨m 1950. Ph-¬ng ph¸p hµn ®iÖn xØ ra ®êi lµ cuéc c¸ch m¹ng kü thuËttrong ngµnh chÕ t¹o m¸y h¹ng nÆng: lß h¬i, tuèc bin, m¸y Ðp cì lín… - Nh÷ng n¨m gÇn ®©y hµng lo¹t c¸c ph-¬ng ph¸p hµn míi ra ®êi nh- hµnb»ng tia ®iÖn tö, hµn l¹nh, hµn ma s¸t, hµn næ, hµn siªu ©m, hµn platsma hå quang.. * HiÖn nay cã h¬n 120 ph-¬ng ph¸p hµn kh¸c nhau: - Nãi chung c¸c ph-¬ng ph¸p hµn ngµy cµng hoµn thiÖn vµ ®-îc sö dôngréng r·i trong nghµnh kinh tÕ quèc d©n, trong kü thuËt quèc phßng vµ ®Æc biÖttrong ngµnh du hµnh vò trô. Cã thÓ nãi hµn lµ mét ph-¬ng ph¸p gia c«ng kimlo¹i tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i. - Hµn ë ViÖt Nam ®· xuÊt hiÖn tõ ®êi th-îng cæ håi ®ã cha «ng ta ®· biÕtsö dông hµn ®Ó lµm dông cô phôc vô ®êi sèng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lao ®éng. - Tr-íc c¸ch m¹ng th¸ng 8 nghÒ hµn Ýt ®-îc øng dông. Nh-ng sau c¸chm¹ng th¸ng 8 vµ trong thêi kú kh¸ng chiÕn, nghÒ hµn ®· ®-îc ph¸t triÓn h¬n, nã®ãng gãp cho nÒn quèc phßng míi mÎ cña chóng ta. Sau hoµ b×nh lËp l¹i chóngta sö dông hµn rÊt nhiÒu trong cuéc c¸ch m¹ng kü thuËt vµ x©y dùng nÒn kinh tÕx· héi chñ nghÜa vµ ®Êu tranh thèng nhÊt ®Êt n-íc. - HiÖn nay víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n-íc viÖc ¸pdông c¸c ph-¬ng ph¸p hµn tiªn tiÕn ngµy cµng nhiÒu. Víi lùc l-îngkhoa häc küthuËt hµn, c«ng nh©n hµn cã tay nghÒ cao. Chóng ta tin ch¾c r»ng kü thuËt hµn ëViÖt Nam sÏ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ øng dông ngµy cµng nhiÒu vµo s¶n xuÊt®uæi kÞp c¸c n-íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. §1- 2: thùc chÊt, ®Æc ®iÓm, c«ng dông cña hµn 1.Thùc chÊt cña hµn: Hµn lµ qu¸ tr×nh nèi hai ®Çu cña mét chi tiÕt hoÆc nhiÒu chi tiÕt víi nhaub»ng c¸ch nung nãng chóng ®Õn tr¹ng th¸i ch¶y hay dÎo. -Khi hµn ë tr¹ng th¸i ch¶y: Chç nèi cña vËt hµn ch¶y ra sau ®«ng ®Æc tanhËn ®-îc mèi hµn. -Khi hµn ë tr¹ng th¸i dÎo: Chç nèi ®-cî nung nãng ®Õn tr¹ng th¸i mÒmdÎo kh¶ n¨ng thÈm thÊu vµ chuyÓn ®éng c¸c ph©n tö kim lo¹i t¨ng lªn nªn chóngcã thÓ dÝnh l¹i víi nhau. NhiÒu khi nh- vËy kh«ng ®¶m b¶o mèi hµn bÒn nªn tat¸c dông lªn chç nèi mét ¸p lùc (vÝ dô: Ðp, ®Ëp…). -3- -Qu¸ tr×nh hµn lµ mét nhãm c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ nhu nung nãng côcbé, nèi liÒn chi tiÕt víi nhau…nÐt ®Æc tr-ng lµ qu¸ tr×nh gia nhiÖt. §Ó t¹o ra métmèi hµn cÇn ph¶i cã sù chuyÓn ho¸ n¨ng l-îng ®iÖn n¨ng, c¬ n¨ng hoÆc ph¶i cãsù kÕt hîp cña nhiÒu n¨ng l-îng kh¸c. -Qu¸ tr×nh hµn lµ mét qu¸ tr×nh chuyÓn h¸o n¨ng l-îng. Giai ®o¹n ®Çu lµc¸c phÇn tö kim lo¹i tiÕn l¹i gÇn nhau. Giai ®o¹n hai lµ t¹o nªn liªn kÕt kim lo¹imíi, khi c¸c phÇn tö kim lo¹i ë c¸c vÞ trÝ lùc h¹t nh©n t¸c dông vµ n¨ng l-îngnµy ®-îc chuyÓn ho¸ thµnh mèi hµn. 2.§Æc ®iÓm: Hµn cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau: a.So víi t¸n rivª: -TiÕt kiÖm 10-20% khèi l-îng kim lo¹i do sö dông mÆt c¾t lµm viÖc cñachi tiÕt hµn triÖt ®Ó h¬n. H×nh d¸ng chi tiÕt c©n ®èi, gi¶m ®-îc khèi l-îng kimlo¹i nh- phÇn ®Çu r ...