Góc nhìn văn hóa về nghi lễ tang ma của người Sán Dìu: Phần 1

Cuốn sách "Nghi lễ tang ma của người Sán Dìu từ góc nhìn văn hóa" phần 1 cung cấp cho người đọc những kiến thức như: khái quát về người Sán Dìu ở Việt Nam; Nghi thức trong tang lễ của người Sán Dìu. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Góc nhìn văn hóa về nghi lễ tang ma của người Sán Dìu: Phần 1 M THỈ PHƯONG THÁI (Chủ biên) c k ĨỎ 6Òỗ64968 NGUYÊN thỉ m ù i - v ũ THỈ MÙI ỔỈUYẺNLIỆU Từ góc nhìn văn hóa NHÀ XUÃT BÁN ĐẠI HỌC THẢI NGUYÊN MỤC LỤCLỜI MỞ Đ Ầ U ................................................................................................... 5Chưong 1. Khái quát về ngưòi Sán Dìu ở Việt N am ............................. 81.1. Nguồn gốc và địa bàn cư trú.................................................................... 8 1.11. Nguồn g ố c .......................................................................................... 8 1.1.2. Địa bàn cư trú ...................................................................................111.2. Vài nét văn hóa tộc người Sán Dìu.......................................................13 1.2 1. Tổ chức xã hội................................................................................. 14 1.2 2. Nhà ở và trang phục truyền thống................................................ 15 1.2.3. Hát Soọng c ô ...................................................................................201.3. Văn hóa cùa người Sán Dìu dưới góc độ tín ngưỡng tâm lin h ............211.4. Vị trí của tang ma trong chu kì vòng đời............................................. 27Chưoìig 2. Nghi thức trong tang lễ của ngưòi Sán Dìu.......................302.1. Những nghi thức chung ừong tang ma của nguời Sán D ìu.............. 30 2.1.1. Nghi lễ tắm rửa cho người chết (sáy sin bi sý láo nh ìn )...........30 2.1.2. Lễ báo tang, phát tang (bạo hạo, vạt h ạ o ).................................. 31 2.1.3. Nghi lễ đón thầy cúng (tánh say h u )............................................32 2 .1.4. Nghi lễ cúng áo quan (nam còn s o i) ............................................33 2.1.3. Nglii lẽ khâm liệm (hộc liệm ) ......................................................... 34 2.1.6. Nghi lễ đưa ma ra đồng (sụt cúi)...................................................34 2.1.7. Nghi lễ hạ huyệt (hạ hoẹt)..............................................................36 2.1.8. Nghi lễ làm ma (chụ cúi)................................................................372.2. Cách thức tiến hành làm ma cho từng trường h ợ p ............................ 41 2.2.1. Nghi lễ làm ma cho người học th ầ y ............................................. 41 2.2.2. Nghi lễ làm ma cho phụ nừ có c o n .............................................. 55 2.2.3. Nghi lễ làm ma cho người chết bất thường.................................57 2.2.4. Nghi lễ tang ma của người không học th ầ y ................................. 59 2.2.5. Nghi lễ tang ma của trẻ e m .............................................................62Chương 3. Nét đặc sắc trong nghi lễ tang ma ngưòi Sán D ìu ............ 653.1. Tính hỗn dung tôn giáo - tín ngưỡng thông qua hệ thống tranh thờ......66 3.1.1. Tranh thờ trong tín ngưỡng dân gian các dân tộc thiểu sốViệt N am .......................................................................................................... 66 3.1.2. Tranh thờừong tang ma người Sán D ìu .......................................69 3.1.3. Biểu hiện tính hỗn dung của tôn giáo - tín ngưỡng bản địathông qua hệ thống tranh thờ..........................................................................803.2. Dấu ấn Phật giáo qua lễ giải oan phá ngục ứong tang lễ của ngườriphụ nữ Sán D ìu................................................................................................ 86 3.2.1. Trình tự tiến hành việc phá ngục....................................................87 3.2.2. Dấu ấn Phật giáo ữong lễ phá n g ụ c .............................................. 913 .3. Hành trang của người chết mang về thế giới bên kia......................... 96 3.3.1. Con dao cùn...................................................................................... 97 3.3.2. Niêu đ ấ t...........................................................................................1100 3.3.3. Luơng chĩnh - gánh nước............................................................ ]102KÉT LU Ậ N .................................................................................................. ]106PHỤ L Ụ C ..................................................................................................... 1109TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................... 11264 LỜI MỞ ĐÀU 1. Hành trình nhân sinh của đời người là một chặng đường dài màtrên đó, có những đoạn, những khúc, những ngã rẽ và những trạm nghỉchân nối tiếp. Từ khi ơ cữ, đầy tháng, thôi nôi, đặt tên, cúng m ụ... đếnlúc “tam thập nhi lập” tính chuyệ ...