HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNG-PHẦN 2-CHƯƠNG 4

CHƯƠNG 4: NHỮNG NGUYÊN NHÂN KHIẾN TA MẤT TỰ TIN NHỮNG KẺ BỚI LÔNG TÌM VẾTMột trong những lý do khiến nhiều người mất tự tín là vì, cha mẹ, thầy cô, bạn hữu và cấp trên cứ liên tục chê bai, nghi ngờ khả năng, ngoại hình và trí thông minh của họ. Những lời chê bai dù chỉ bóng gió xa xôi vẫn tác tại như một lời nói thẳng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNG-PHẦN 2-CHƯƠNG 4HẸN BẠN TRÊN ĐỈNH THÀNH CÔNGPHẦN HAI: CHÂN DUNG TỰ HỌACHƯƠNG 4: NHỮNG NGUYÊN NHÂN KHIẾN TA MẤT TỰ TINNHỮNG KẺ BỚI LÔNG TÌM VẾTMột trong những lý do khiến nhiều người mất tự tín là vì, cha mẹ,thầy cô, bạn hữu và cấp trên cứ liên tục chê bai, nghi ngờ khả năng,ngoại hình và trí thông minh của họ. Những lời chê bai dù chỉ bóng gióxa xôi vẫn tác tại như một lời nói thẳng. Nhiều khi chỉ một nhận xétvô tình cũng đủ khiến ta đâm ra mặc cảm, hoá thành tiêu cực. Kết quảlà ta tự nhìn mình bằng ánh mắt tiêu cực của người khác. Nếu bạn bè,gia đình, cơ quan lúc nào cũng xoi mói bạn ắt bạn sẽ có hình ảnh méomó về bản thân ngay. Tôi viết chương này để bạn có cái nhìn mớimẻ, trung thực hơn về người sẽ giúp bạn đến đỉnh thành công –người đó chính là bạn.Nhiều khi, những lời nói thiếu cân nhắc, phóng đại thái quá đã tác hạikhông nhỏ đến hình ảnh tự thân của trẻ em. Một cậu bé lỡ đánh bểcái tô mà cha mẹ chì chiết: “Chưa thấy ai vụng về như mày cả. Suốtđời mày chỉ có đập hết cái này đến cái khác thôi” thì thật là một gánhnặng vô song trút lên vai cậu ấy. Mà nói vậy có đúng đâu, đánh bểmột cái tô đâu có nghĩa là “đập bể suốt đời” được!Con cái có phạm lỗi lầm nào là cha mẹ vội chửi ngay: “Thật hếtmong, thằng này hỏng mất rồi”. Thấy con vừa về đến nhà đã vội tụtquần, tụt áo, nón ném một nơi, dép vụt một ngả là cha mẹ lồng lộnngay lên: “Thằng trời đánh kia, làm gì cũng phải từ từ một chút chứ,mày vội đi ăn cướp hay sao đấy hả?”. Hễ con đi học, áo quần xốcxếch là người mẹ rủa ngay một tràng: “Mày ở dưới lỗi chui lên haysao mà ăn mặc như vậy hử ?”. NHỮNG KIỂU NÓI ĐÓ TÁC HẠIGHÊ GỚM, KHỔ THAY, NHIỀU NGƯỜI VẪN KHÔNG NHẬNTHẤY!Nhiều khi ta cũng đối xử với nhân viên dưới quyền y như vậy đấy...Gặp một nhân viên phạm lỗi là ta yên trí ngay dù lâu lắm họ mớiphạm một lần.Giữa người “xấu” và người “phạm điều xấu” khác hẳn nhau.Thành kiến ấy mà lại được khoác vào cho một người xấu dáng (mậpú, sún răng, đen đủi, méo miệng, mắt kém, cao ngồng, lùn tịt...) vàthậm chí, thất học tất ta sẽ có một người mất tự tín điển hình nhất.Đứa trẻ nghĩ mình “xấu”, “khờ” nên chẳng ai thương và sau đó khôngai có thể hoặc thực sự yêu thương nó, tất nó cũng không thể – thậmchí không dám – yêu thương nó nữa.Xã hội thường đánh giá theo hình thức bên ngoài, bởi đó, trong tuần lễhội thảo về những xung khắc của tuổi trẻ, Bill Gothard đã khuyên cácbậc cha mẹ không nên khen ngợi ngoại diện của một đứa trẻ kháctrước mặt con mình, vì sẽ khiến nó nghĩ cha mẹ cho là đứa trẻ kiaxinh hơn, kháu hơn... nên dễ bị mặc cảm.Khi bình phẩm một đứa trẻ khác, bậc cha mẹ khôn ngoan nên nói “Ồ,cháu ngoan quá!” hoặc “Cháu thực ngay thẳng” hay “Cháu tận tụyquá!” nghĩa là nên khen ngợi các đức tính mà họ muốn cho con mìnhphát triển. Điều này rất quan trọng vì những cuộc nghiên cứu cho thấylà 95% thanh thiếu niên ở Mỹ đều muốn thay đổi ngoại diện. Vì quáchú trọng đến ngoại hình, nên gần như tất cả các “người đẹp” ởHolywood đều muốn đổi khác và nhiều người đã phải đi giải phẫuthẩm mỹ.Thiếu tự tin là một mặc cảm tự ti thường kéo dài tới lúc trưởng thànhvà nếu đời sống hôn nhân mà thất bại nữa thì vấn đề sẽ càng thêmrắc rối. Bởi đó, một người chồng khôn ngoan sẽ không bao giờ khenngợi vẻ đẹp của một phụ nữ khác trước mặt vợ, vì người vợ dễ cócảm tưởng chồng để ý tới người đó hơn nên dễ mất tự tín, khiến đờisống gia đình sinh bất ổn. Những lời bình phẩm kiểu: “Em sao cứ trễhoài”, “Em chẳng bao giờ làm được việc gì ra hồn”, “Em đố nấuđược bữa nào ngon đấy” chỉ khiến vấn đề thêm rắc rối chứ khônggiúp vun xới niềm tin yêu đâu. Vả lại, nói rằng: “Tôi là kẻ thất bạitrên đời” khác hẳn “tôi không được tăng lương” hay “tôi chưa có việclàm”.NẾU ĐƯỢC NUÔI DƯỠNG, SỰ THIẾU TỰ TIN SẼ CÀNG TỆTHÊMChính lối cư xử kênh kiệu của các giáo viên, cán bộ cũng như quầnchúng đối với những người thiếu may mắn, những người thiểu số đãkhiến họ tự ti, thiếu tự tín một cách trầm trọng. Mãi đến khi xemphim Shirley Temple tôi mới rõ hết mức thiệt hại trong lối nhìn ngườida đen. Cảnh phim thuật lại bữa tiệc mừng sinh nhật thứ năm cho côbé Shirley Temple. Tiệc gần tàn thì một cô bé da đen độ 14 tuổi đicùng bạn bè đến tặng quà cho “cô Shirley”. Lúc ấy, cô bé da trắng 5tuổi Shirley mới mỉm cười độ lượng nhận món quà từ tay cô gái dađen 14 tuổi hồi hộp vì “đặc ân” được ghé vào bữa tiệc. Cô ta cảmđộng ứa lệ khi được cô bé da trắng 5 tuổi mời ăn một miếng bánh dư.Chẳng cần nhiều tưởng tượng bạn cũng hiểu những lối cư xử kiểuđó sẽ khiến cô gái da đen tự ti đến mức nào.May mà những lối cư xử quá lố ấy nay gần như không còn nữa, nhờvậy người da đen đã tiến bộ vượt bực. Tiến bộ ấy đi đôi với sự thayđổ hình ảnh tự thân. Dù vẫn còn thiên kiến song tiến bộ ngày càng rõthêm. Giải đáp trọn vẹn sẽ tới cùng với nền giáo dục, tình yêu và hiểubiết ở cả hai phía, da trắng cũng như da đen. Thực ra màu da và nănglực chẳng liên quan gì đến nhau hết. Tôi thích câu Jesse Owens, ngôisao điền kinh Olympic, nói về màu đen: “Đen không đẹp mà trắngcũng không. Màu da và bất cứ thứ gì ngoài da đều không đẹp”.Một nguyên nhân khác khiến ta mất tự tín là thói lẫn lộn giữa sự thấtbại của một chương trình với sự thất bại cả đời. Một đứa trẻ dốt mộtmôn học hoặc không có bạn, dễ nghĩ lầm rằng đời mình đã hỏng.Khổ thay, ý nghĩ sai lầm ấy lại được các giáo viên và phụ huynhphóng đại thêm mới chết chứ!Một khi đã mất tự tín, khuynh hướng tự nhiên là nuôi dưỡng mặc cảmtự ti, chính vì vậy mà nhiều người đã tự lấy làm khổ sở chỉ vì khôngthể nhớ nổi mọi chuyện đã nghe hay mọi người đã gặp, và đây cũnglà nguyên nhân quan trọng: Một trí nhớ thiếu rèn luyện.Tạm thời, hai tư tưởng ấm áp này cũng sẽ an ủi bạn phần nào:1/ Một trí nhớ hoàn hảo không đòi phải là một trí óc vĩ đại cũng nhưmột quyển từ điển bách khoa không nhất thiết phải là một tác phẩmvăn chương.2/ Người không thể nhớ hết mọi chuyện có lợi hơn người không thểquên mọi điều.Dù sao, bạn cũng đừng vịn vào đó mà an th ...