Khó hạn chế tình trạng lách trần lãi suất

Theo tìm hiểu của ĐTCK, hiện tại, một số ngân hàng đã tìm cách “lách” quy định của NHNN về lãi suất áp dụng đối với rút tiết kiệm trước kỳ hạn nhằm tạo điều kiện cho khách hàng được hưởng mức lãi suất tốt nhất. Ví dụ, với khoản tiết kiệm 1 tỷ đồng kỳ hạn trên 12 tháng, được ấn định lãi suất là 10,5%/năm, nếu khách hàng rút ra sau 3 tháng, ngân hàng vẫn thanh toán với lãi suất 10,5%/năm, đúng như cam kết ban đầu, thay vì áp dụng lãi suất tiết kiệm không kỳ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khó hạn chế tình trạng lách trần lãi suất Khó hạn chế tình trạng lách trần lãi suất Theo tìm hiểu của ĐTCK, hiện tại, một số ngân hàng đã tìm cách “lách” quy định của NHNN về lãi suất áp dụng đối với rút tiết kiệm trước kỳ hạn nhằm tạo điều kiện cho khách hàng được hưởng mức lãi suất tốt nhất. Ví dụ, với khoản tiết kiệm 1 tỷ đồng kỳ hạn trên 12 tháng, được ấn định lãi suất là 10,5%/năm, nếu khách hàng rút ra sau 3 tháng, ngân hàng vẫn thanh toán với lãi suất 10,5%/năm, đúng như cam kết ban đầu, thay vì áp dụng lãi suất tiết kiệm không kỳ hạn theo quy định. Tuy nhiên, để đối phó với các quy định của NHNN về trần lãi suất cũng như lãi suất áp dụng với việc rút tiền trước kỳ hạn, Ngân hàng sẽ giữ lại sổ tiết kiệm của khách hàng, đồng thời, làm một sổ vay cho khách hàng cũng có giá trị 1 tỷ đồng với lãi suất 10,5%/năm. Điều này có nghĩa, các tháng tiếp theo đó, khoản lãi vay của khách hàng sẽ triệt tiêu phần lãi vay của sổ tiết kiệm, cân đối các tài khoản của ngân hàng. Hay tại một NHTM khác, lãi suất huy động dài hạn (trên 12 tháng) được tính bằng trần lãi suất 9%/năm theo quy định của NHNN cộng thêm 3%/năm. Nếu khách hàng rút tiền trước hạn (ít nhất sau 1 tháng) vẫn được hưởng lãi suất 12%/năm. Đó là chưa kể, Ngân hàng ưu tiên cho những khoản huy động có kỳ hạn từ 3 - 6 tháng là bởi khoản gửi tiết kiệm này sẽ trượt qua những tháng cuối năm, thời điểm mà các ngân hàng rất quan ngại về vấn đề căng thẳng thanh khoản. Theo đó, lãi suất các khoản huy động trong kỳ hạn này đối với món tiền trị giá 1 tỷ đồng trở lên được Ngân hàng cộng thêm 2%/năm bên cạnh trần lãi suất của NHNN quy định và khoản này được chi ngoài sổ sách; còn những món trị giá 2 tỷ đồng trở lên gửi với kỳ hạn 1 tháng sẽ được cộng thêm 1%/năm. Thừa nhận cách thức áp dụng lãi suất cho khoản tiết kiệm rút tiền trước hạn trên là “lách” quy định của NHNN, nhưng một cán bộ tín dụng của một trong hai NHTM trên cho biết, họ dù không muốn vi phạm quy định nhưng vẫn phải làm để giữ chân khách hàng. tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng Việt Nam được xem là ổn định, một phần vì NHNN điều chỉnh linh hoạt lượng tiền ra/vào lưu thông qua thị trường mở, một phần vì các ngân hàng có nhiều vốn huy động đang trong tình trạng “ứ vốn” do khả năng hấp thụ vốn thấp của nhiều DN. Tuy nhiên, tính thanh khoản của hệ thống ngân hàng Việt Nam nói chung không bền vững, trong khi vốn huy động chủ yếu ngắn hạn, các ngân hàng cho vay trung và dài hạn vượt xa mức 30% (trên tổng số nguồn vốn ngắn hạn) theo quy định của NHNN. Tình trạng “lấy ngắn nuôi dài” đã đẩy nhiều ngân hàng vào tình thế mất cân bằng về thanh khoản và buộc các ngân hàng này huy động lãi suất rất cao, ngay cả phải vượt trần lãi suất quy định của NHNN. Bên cạnh đó, lãi suất tiền gửi đã được NHNN điều chỉnh liên tục trong những tháng đầu năm 2012 xuống 9%/năm cho những kỳ hạn duới 12 tháng như hiện nay. Điều này giúp các ngân hàng kéo lãi suất cho vay xuống một mức thấp hơn để hỗ trợ các DN, đặc biệt là các DN vừa và nhỏ. Tuy nhiên, việc hạ lãi suất trần cho tiền gửi đã làm tăng sự khó khăn cho các ngân hàng nhỏ và yếu thanh khoản dẫn đến tình trạng nhiều ngân hàng phải sử dụng những chương trình khuyến mại đặc biệt để thu hút tiền gửi từ dân chúng và làm tăng chi phí huy động vốn. Chủ tịch HĐQT một NHTMCP cho rằng, ngân hàng lớn thường được nhìn nhận là uy tín nên huy động được nguồn vốn dồi dào và dễ dàng. Còn với những ngân hàng nhỏ, việc huy động khó khăn hơn nên họ sẵn sàng hy sinh lợi nhuận để giữ chân khách hàng. Tuy nhiên, việc tìm mọi cách lách quy định của NHNN, rõ ràng các NHTM đã vi phạm. “Việc niêm yết công khai các mức lãi suất áp dụng đối với tiền gửi rút trước hạn, các mức phí phạt (nếu có) đối với tiền gửi rút trước hạn không thể hạn chế được tình trạng lách luật. NHNN cần thanh tra giám sát thật chặt chẽ và xử lý nghiêm lãnh đạo ngân hàng vi phạm luật, thay vì chỉ sử dụng những biện pháp xử phạt hành chính ...