Khó khăn và thách thức khi thực hiện chuyển đổi số của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam trong trạng thái bình thường mới

Trên cơ sở tổng hợp và phân tích một số khó khăn và thách thức trong hoạt động chuyển đổi số, bài viết "Khó khăn và thách thức khi thực hiện chuyển đổi số của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam trong trạng thái bình thường mới" gợi ý một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam khi đất nước bước vào trạng thái bình thường mới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Khó khăn và thách thức khi thực hiện chuyển đổi số của doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam trong trạng thái bình thường mới 118 KHÓ KHĂN VÀ THÁCH THỨC KHI THỰC HIỆN CHUYỂN ĐỔI SỐ CỦA DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TẠI VIỆT NAM TRONG TRẠNG THÁI BÌNH THƯỜNG MỚI Difficulty and challenges when implementing digital transformation of small and medium enterprises in VietNam in the new normal ThS. Đinh Nguyệt Bích Trường Đại học Văn Hiến Email: BichDN@vhu.edu.vn Tóm tắt Bước vào kỷ nguyên của nền kinh tế số với CMCN 4.0 thì tất cả các ngành nghề, lĩnh vực đều phải tiến tới kết nối số, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi không ngừng theo sự phát triển của công nghệ. Đặc biệt, sau những đợt bùng phát dịch COVID 19 tại Việt Nam thì càng khẳng định tầm quan trọng của hoạt động chuyển đổi số đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, một bộ phận chiếm tỷ lệ cao cùng với sự đóng góp lớn cho nền kinh tế. Tuy nhiên, ngay cả khi Việt Nam đang ở trong trạng thái “bình thường mới” thì rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa vẫn chưa thực sự tham gia một cách tích cực và chủ động trong việc chuyển đổi số tại doanh nghiệp của mình do gặp nhiều khó khăn trong quá trình này. Trên cơ sở tổng hợp và phân tích một số khó khăn và thách thức trong hoạt động chuyển đổi số, bài viết gợi ý một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động chuyển đổi số cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam khi đất nước bước vào trạng thái bình thường mới. Từ khóa: Doanh nghiệp nhỏ và vừa, chuyển đổi số, trạng thái bình thường mới. Abstract Coming into the era of digital economy with 4.0 technology revolution, all of industries and fields are required to advance to digital connectivity, reinforce the application of information technology and continuously convert according to the development of technology. Especially after the Covid 19 pandemic in Vietnam, the importance of digital transformation for small and medium-sized enterprises, which occupy a high proportion with a large contribution to the economy, is affirmed. However, even when Vietnam is in the 'new normal', many small and medium-sized enterprises have not really participated actively and proactively in digital transformation at their businesses due to encountering many difficulties in this process. Based on summarizing and analyzing several difficulties and challenges in the digital transformation, this article suggests some proposals to improve the efficiency of digital transformation for small and medium-sized enterprises in Vietnam as the country is entering the “new normal”. Keywords: Small and medium enterprises, digital transformation, the new normal. 1. Đặt vấn đề Hiện nay, Chuyển đổi số (CĐS) là giải pháp nhận được rất nhiều sự quan tâm bởi khả năng mang lại lợi ích toàn diện, nâng cao khả năng cạnh tranh, chất lượng sản phẩm, tối ưu năng suất lao động, liên kết giữa các bộ phận trong doanh nghiệp, cũng như thúc đẩy hiệu quả quản trị doanh nghiệp. CĐS đã trở thành ưu tiên hàng đầu trong các hội nghị lãnh đạo các cấp, với gần 90% các nhà lãnh đạo doanh nghiệp mong đợi công nghệ thông tin (CNTT) và công nghệ CĐS sẽ tạo ra những đóng góp đáng kể vào chiến lược và hoạt động kinh doanh chung trong thập kỷ tới (Kane và cộng sự, 2015). @ Trường Đại học Đà Lạt 119 Tuy nhiên, việc thực hiện CĐS không phải là công việc dễ dàng, các tổ chức phải xây dựng và thực hiện các chiến lược nhằm đánh giá những tác động của CĐS. Những chiến lược này liên quan đến việc chuyển đổi các hoạt động kinh doanh chính ảnh hưởng đến sản phẩm và quy trình, cũng như toàn bộ mô hình kinh doanh và khái niệm quản lý (Matt và cộng sự, 2015). Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) là một bộ phận thiết yếu của thành phần doanh nghiệp ở các nước đang phát triển và đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng, tạo ra việc làm và đóng góp cho ngân sách quốc gia. Đến cuối năm 2020, Việt Nam có khoảng 800.000 DN đang hoạt động, trong đó 98% là DNNVV, thu hút hơn 5,6 triệu lao động, đóng góp khoảng 45% tổng sản phẩm trong nước (GDP) và 31% vào tổng thu ngân sách hàng năm (Bộ Kế hoạch và Đầu tư, 2020). Có thể thấy, DNNVV chiếm tỷ lệ rất cao trong nền kinh tế và có ảnh hưởng quan trọng đến sự tăng trưởng và phát triển của quốc gia. Tuy nhiên, dù quan trọng nhưng DNNVV lại là thành phần dễ bị tổn thương trong nền kinh tế. Bằng chứng được thể hiện rõ nét qua các đợt dịch COVID-19 bùng phát. 87% doanh nghiệp đã bị tác động bởi dịch COVID-19, doanh thu bị sụt giảm từ 50 - 90% so với trước dịch, phần lớn trong số trung bình 10.000 doanh nghiệp dừng hoạt động mỗi tháng là các DNNVV (Bộ Kế hoạch và đầu tư, 2021). Trong bối cảnh toàn xã hội bị cách ly, giãn cách trong một thời gian các doanh nghiệp buộc phải đóng cửa, giao thông vận tải và các dịch vụ logistics bị gián đoạn, giao thương trong nước và quốc tế đình trệ…cùng với sự chuyển đổi nhanh chóng của khách hàng, nhân viên và nhà cung cấp sang không gian trực tuyến do các hạn chế của đại dịch đã khiến cho nhiều doanh nghiệp ở Việt Nam cũng như các nơi khác trên thế giới không có nhiều sự lựa chọn ngoài việc đẩy nhanh triển khai các quy trình và hệ thống kinh doanh trên nền tảng công nghệ. Thế nhưng trong thực tế các DNNVV gặp khá nhiều khó khăn trong quá trình CĐS kể cả khi Việt Nam đã bước vào trạng thái bình thường mới. Vì thế việc hiểu đúng về chuyển đổi số cũng như phân tích thực trạng hoạt động chuyển đổi số của các ...