Kích Thước Bình Thường Của Quai động Mạch Chủ, trên phim X quang ngực quy ước

KÍCH THƯỚC BÌNH THƯỜNG CỦA QUAI ĐỘNG MẠCH CHỦ TRÊN PHIM X QUANG NGỰC QUY ƯỚC Ở NGƯỜI TỪ 16 ĐẾN 60 TUỔI ĐẾN KIỂM TRA SỨC KHỎE ĐỊNH KỲ TẠI BỆNH VIỆN CẤP CỨU TRƯNG VƯƠNG TỪ 1/9/2005 ĐẾN 1/7/2006
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kích Thước Bình Thường Của Quai động Mạch Chủ, trên phim X quang ngực quy ước Kích Thước Bình Thường Của Quai động Mạch Chủ, trên phim X quang ngực quy ước TRÍCH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP BÁC SĨ Y KHOA KÍCH THƯỚC BÌNH THƯỜNG CỦA QUAI ĐỘNG MẠCH CHỦTRÊN PHIM X QUANG NGỰC QUY ƯỚC Ở NGƯỜI TỪ 16 ĐẾN 60 TUỔIĐẾN KIỂM TRA SỨC KHỎE ĐỊNH KỲ TẠI BỆNH VIỆN CẤP CỨUTRƯNG VƯƠNG TỪ 1/9/2005 ĐẾN 1/7/2006 1.1 GIẢI PHẪU ĐỘNG MẠCH CHỦ:Động mạch chủ (ĐMC) là thânchính của một số mạch máu với chức năng chuyên chở Oxy đến phần lớn các cơquan của cơ thể cho sự dinh dưỡng. ĐMC xuất phát từ phần trên của thất trái vớiđường kính trung bình 3cm, sau khi đi lên một đoạn ngắn, ĐMC đi ra phía sau vàbên trái, sau đó chuyển hướng đi xuống bên trái cột sống rồi xuống khoang bụngthông qua các chỗ hở của cơ hoành, lúc này kích thước của ĐM giảm đáng kể (với đường kính trung bình khoảng 1,73cm). Mặt khác khi đến dưới đốt sống thắtlưng 4, ĐMC bị chia thành ĐM chậu trái và ĐM chậu phải. [1] ,[15] Động mạch chủ là một ĐM lớn của cơ thể, thành mạch là1 cấu trúc phứctạp phân bố đều khắp chiều dài. Cấu trúc này gồm 3 lớp. Màng đáy là một lớp nộimô mỏng. Hầu hết bề dày của thành ĐM là lớp giữa nới chứa đựng sợi đàn hồi, cơtrơn và mô liên kết. Lớp ngoài là một lớp mô liên kết và đàn hồi mỏng, nó cònchứa đựng thần kinh, hệ bạch huyết và ống màng mạch mao quản. Quai ĐMC vàthân ĐM cánh tay đầu chứa thụ thể tim mạch cảm áp điều chỉnh hệ thống huyếtáp. [14] Phần đầu tiên được đề cập đến là gốc ĐMC. ĐMC gốc được bao quanh bởi4 buồng tim và có khả năng giãn rộng đến một kích thước đáng ngạc nhiên thểhiện qua sự tác động lên thành ngoài trung thất trên phim X Quang ngực sau -trước. ĐMC lên là sự tiếp nối với gốc ĐMC ở ngang mức nửa dưới sụn sườn thứ 3cạnh bờ trái xương ức với kích thước khoảng 5cm. Nó đi chếch hướng lên trên, ratrước và về phiá bên phải theo trục của tim. Đến ngang mức nửa trên của sụn sườnthứ 2, ĐMC lên sẽ trở thành quai ĐMC, tại nơi đây đường kính mạch máu đượcgia tăng do sự phình ra của thành phải của nó. Sự giãn nở này được gọi là phần củcủa ĐMC. Nếu nhìn ngang thì phần này sẽ có hình bầu dục. Đoạn lên của ĐMCđược giới hạn bởi màng ngoài tim nên nó như được bao quanh trong một cái ốngchứa đựng dịch màng tim., điều này cũng tương tự đối với ĐM phổi. Đoạn lên củaĐMC là khởi nguồn của thân ĐM cánh tay đầu, đoạn này về sau sẽ trở thành quaichạy hướng ra phía sau và bên trái, chạy trước khí quản, cho 3 nhánh là thân ĐMcánh tay đầu, ĐM cảnh chung và ĐM dưới đòn trái. Trong một vài nghiên cứu vềnhánh của thân ĐM cánh tay đầu, 74% có các nhánh bình thường, 20% ĐM vôdanh và ĐM cảnh chung cùng xuất phát từ một thân chung, 6% ĐM cột sống bêntrái xuất phát độc lập so với quai ĐM. Về phía đối diện của ĐM dưới đòn trái,quai ĐMC trở thành ĐMC xuống tại tại một eo nằm ngay trước nơi ống ĐM nốivào ĐMC. Nơi đây là điểm nối nhau giữa 4-6 quai ĐMC trong thời kỳ phôi thai,và thường có một hỗ hẹp nhẹ của tuyến ức ở trẻ nhỏ. Ngay lúc xuất phát, ĐMCđược che phủ bởi thân của ĐM phổi và tiểu nhĩ trái khi nhìn từ phía trước. Lênphía trên, quai ĐMC được phân cách với xương ức bởi màng ngoài tim, màngphổi phải, mép trước của phổi phải, một số mô quầng lỏng lẻo và phần còn lại củatuyến ức. Phía sau, nó tựa lên nhĩ trái và ĐM phổi phải. Về bên phải, nó liên quanđến TM chủ trên và nhĩ phải, còn bên trái ĐMC liên quan với ĐM phổi trái. ĐMClên chỉ cho 2 nhánh ĐM vành để cung cấp máu cho tim, ĐM vành xuất phát ở gầnnơi bắt đầu của ĐMC, ngay trên van bán nguyệt. Tim được nuôi dưỡng bởi ĐM vành phải và ĐM vành trái. ĐM vành phảitách từ cung ĐMC ngay phía trên van ĐMC, chui ra mặt trước tim qua khe giữathân ĐM phổi và tiểu nhĩ phải rồi vòng sang phải đi trong rãnh vành xuống mặthoành của tim vào rãnh gian thất sau và tận cùng ở đỉnh tim. Trên đường đi, ĐMcho các nhánh nuôi tim trong đó có nhánh lớn nhất là nhánh gian thất sau. ĐM vành phải ở người Việt Nam có đường kính 3,7 mm. Ở người Phápđường kính là 4,0 - 4,5 mm, đường đi của ĐM chạy ngoằn ngoèo trong rãnh giannhĩ thất phải, cung cấp máu cho đoạn đầu ĐMC, ĐM phổi, toàn bộ tâm nhĩ phải,vách gian nhĩ, tâm thất phải, mặt sau tâm thất trái và nửa sau vách gian thất. [5] ĐM vành trái cũng tách từ cung ĐMC, ngay trên van ĐMC chui ra mặttrước tim qua khe giữa thân ĐM phổi và tiểu nhĩ trái rồi chia làm 2 nhánh chính:nhánh gian thất trước đi trong rãnh gian thất trước tới đỉnh tim vòng ra phía sau đểnối với ĐM vành phải. Còn nhánh mũ thì vòng ra trái trong rãnh vành đi xuốngmặt hoành và nối hoặc không nối với ĐM vành phải. [5] Quai ĐMC là một đoạn mạch máu chuyển tiếp giữa nhánh lên và nhánhxuống của ĐMC. Quai ĐMC bắt đầu ngang viền trên của khớp nối ức – sườn số 2bên phải, chạy hướng lên trên và ra sau, về phía bên trái, chạy trước khí quản, sauđó chạy về phía sau trái của phế quản gốc bên trái rồi đi thẳng dọc theo bờ trái củacột sống, đến đốt sống ngực 4 sẽ trở thành ĐMC xuống [23]. Như vậy quai ĐMCsẽ có 2 sự uốn cong, một là đường cong lồi lên trên, và đường cong còn lại thìcong lồi xuống dưới và qua trái. Giới hạn trên của quai ĐMC nằm dưới cách 2,5cm so với giới hạn trên của cán xương ức. Quai ĐMC là nơi cho ra một số ĐM lớn vùng cánh tay, vùng đầu và vùngcổ. Trong thành của quai có những thụ thể thích nghi để điều chỉnh huyết áp, cònphía dưới là thân của ĐMC nơi thích nghi đối với những thay đổi thành phần hóahọc trong máu. Quai ĐMC được che phủ phía trước bởi màng phổi, giới hạn trước của phổivà phần còn lại của tuyến ức [19]. Quai ĐMC lõm phía sau và bên phải ở nơi tiếpxúc tương ứng với khí quản và thực quản, 2 phần lõm này nó sẽ ôm lấy gốc phổitrái [25]. Chạy về phía sau trái, mạch máu sẽ tiếp xúc với mặt trong phổi trái vàmàng phổi tạo thành dấu ấn của ĐMC, băng qua phía dưới trái của quai ĐMC là 4dây thần kinh, mặt khác về phía sau có vòm hoành trái, phần thấp ...