Kinh nghiệm quốc tế về chính sách bảo trợ xã hội đối với trẻ tự kỉ và gia đình ở một số nước trên thế giới

Trong bài viết này, các tác giả sẽ trình bày kinh nghiệm về chính sách bảo trợ xã hội đối với gia đình và trẻ tự kỉ ở Trung Quốc, Hoa Kì và một số nước trên thế giới. Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề từ tự kỉ. Để giải quyết các vấn đề này, chúng ta có thể tham khảo các chính sách dựa trên các nguyên lí nền tảng của các nước tiên tiến và điều chỉnh phù hợp với điều kiện hiện tại của Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh nghiệm quốc tế về chính sách bảo trợ xã hội đối với trẻ tự kỉ và gia đình ở một số nước trên thế giới Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên cứu Giáo dục, Tập 32, Số 2 (2016) 59-67 Kinh nghiệm quốc tế về chính sách bảo trợ xã hội đối với trẻ tự kỉ và gia đình ở một số nước trên thế giới Đào Thị Bích Thủy* Trung tâm Đào tạo và Phát triển Giáo dục đặc biệt, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, 136 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Tóm tắt Tự kỉ được mô tả lần đầu vào năm 1943 bởi Leo Kanner, đến nay tự kỉ đã trở thành một khái niệm được biết đến rộng rãi trong xã hội. Mặc dù, nhiều nước chưa có số liệu chính xác về mức độ phổ biến của tự kỉ, song hầu hết các ý kiến đều đồng tình rằng tự kỉ ngày càng được phát hiện nhiều ở trẻ em. Chính vì mức độ phổ biến của tự kỉ và mức chi phí cao đối với các gia đình có trẻ tự kỉ, trong nhiều thập kỉ qua, các quốc gia trên thế giới đã chú trọng xây dựng và phát triển các bộ luật, chính sách, chương trình, hội đoàn hỗ trợ cho các gia đình và trẻ tự kỉ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày kinh nghiệm về chính sách bảo trợ xã hội đối với gia đình và trẻ tự kỉ ở Trung Quốc, Hoa Kì và một số nước trên thế giới. Việt Nam cũng đang đối mặt với nhiều vấn đề từ tự kỉ. Để giải quyết các vấn đề này, chúng ta có thể tham khảo các chính sách dựa trên các nguyên lí nền tảng của các nước tiên tiến và điều chỉnh phù hợp với điều kiện hiện tại của Việt Nam. Nhận ngày 26 tháng 9 năm 2015, Chỉnh sửa ngày 07 tháng 11 năm 2015, Chấp nhận đăng ngày 22 tháng 6 năm 2016 Từ khóa: Tự kỉ; chính sách bảo trợ xã hội, gia đình. 1. Mở đầu * nước Nhật, Trung Quốc và Việt Nam về nhu cầu của gia đình trẻ tự kỉ cũng cho thấy rằng gánh nặng chi phí trong chăm sóc và giáo dục trẻ tự kỉ đối với gia đình trẻ, đặc biệt là ở Việt Nam và Trung Quốc [4]. Chính vì mức độ phổ biến của tự kỉ và chi phí cao cho các gia đình có trẻ tự kỉ, trong nhiều thập kỉ qua, các quốc gia trên thế giới đã chú trọng xây dựng và phát triển các bộ luật, chính sách, chương trình, và hội đoàn hỗ trợ cho các gia đình và trẻ tự kỉ. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trình bày kinh nghiệm về chính sách bảo trợ xã hội đối với gia đình và trẻ tự kỉ ở một số nước trên thế giới, tập trung vào hai nước thuộc hai mô hình khác nhau là Trung Quốc và Mỹ. Khái niệm “chính sách bảo trợ xã hội” trong bài viết được hiểu theo nghĩa rộng: gồm các luật, chính sách, và chương trình cụ thể mà Nhà nước hoặc Nhà nước kết hợp với tư nhân (chính sách phối hợp công-tư, PPP) để hỗ trợ cho trẻ tự kỷ và gia Được mô tả lần đầu vào năm 1943 bởi Leo Kanner và được nghiên cứu sâu hơn vào thập kỉ 60 và 70, đến nay, tự kỉ đã trở thành một khái niệm được biết đến rộng rãi trong xã hội [1]. Theo thống kê mới nhất tại Mỹ, tỉ lệ trẻ mắc tự kỉ là khoảng 1 trong 110 trẻ em. Kéo theo đó, theo tính toán tại Mỹ và Anh, các gia đình có trẻ tự kỉ thường phải chi tiêu nhiều hơn các gia đình có trẻ em bình thường từ 3-5 triệu đô-la để nuôi trẻ tự kỉ [2] trong khi các gia đình này lại thường có khó khăn về kinh tế [3]. Tương tự như vậy, ở Trung Quốc và ở Ấn Độ, các nghiên cứu cho thấy gia đình trẻ tự kỉ phải bỏ ra nhiều tiền hơn gia đình trẻ thường để có thể chăm sóc cho các em. Nghiên cứu được triển khai ở ba _______ * ĐT.: 84-904215979 Email: thuyjapans@gmail.com 59 60 Đ.T.B. Thủy / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Nghiên cứu Giáo dục, Tập 32, Số 2 (2016) 59-67 đình trẻ tự kỉ nhằm đảm bảo cho họ cuộc sống tốt nhất. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Tự kỉ và chính sách bảo trợ xã hội ở Việt Nam Khái niệm. Tự kỉ là cách gọi tắt cho các rối loạn phổ tự kỉ (ASD). Đây là một nhóm các rối loạn thần kinh thuộc vào nhóm các rối loạn phát triển lan toả với biểu hiện rối loạn tập trung ở ba lĩnh vực: (1) sự khiếm khuyết kĩ năng giao tiếp, (2) sự khiếm khuyết các kĩ năng xã hội (tức thiết lập quan hệ với người khác), và (3) thường có các hành vi lặp lại, đứt quãng [5]. Ở Việt Nam, chưa có con số nghiên cứu chính thức về số lượng trẻ rối loạn phổ tự kỉ. Nhưng từ năm 2000 đến nay, số lượng trẻ được chẩn đoán và điều trị tự kỉ ngày càng tăng. Nghiên cứu mô hình tàn tật ở trẻ em của Khoa phục hồi chức năng Bệnh viện Nhi Trung ương giai đoạn 2000-2007 cho thấy: số trẻ tự kỉ đến khám năm 2007 tăng gấp 50 lần so với năm 2000; số trẻ tự kỉ đến điều trị năm 2007 tăng gấp 33 lần so với năm 2000; xu thế mắc tự kỉ tăng nhanh từ 122% đến 268% trong giai đoạn 2004 - 2007 so với năm 2000. Thống kê của Bộ LĐ-TB&XH cho thấy, mặc dù chưa có số liệu thống kê chính xác về trẻ tự kỉ, đến 2009, riêng Bệnh viện Nhi Trung ương có 1.752 bệnh nhi bị tự kỉ. Tại TP HCM, nếu năm 2000 chỉ có 2 trẻ tự kỉ điều trị thì năm 2008 đã là 324 trẻ, tăng hơn 160 lần. Những con số này chưa bao gồm số trẻ tự kỉ tại các bệnh viện khác trên cả nước và còn có rất nhiều trẻ tự kỉ chưa được khám bệnh và điều trị kịp thời. Điều đáng nói, tự kỉ không chỉ là nỗi đau của các gia đình, của người bị tự kỉ mà còn là gánh nặng về mặt kinh tế tại các quốc gia. Việc can thiệp sớm cho trẻ tự kỉ được coi là chìa khó ...