Kinh tế chính trị - Kinh Tế đối ngoại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội VN

Tham khảo tài liệu kinh tế chính trị - kinh tế đối ngoại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội vn, khoa học xã hội, kinh tế chính trị phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kinh tế chính trị - Kinh Tế đối ngoại trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội VN CHUYÊN ĐỀ KINH TẾ ĐỐI NGOẠITRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘLÊN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM KẾT CẤU CHUYÊN ĐỀI. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN CỦA VIỆC MỞ RỘNG QUAN HỆ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI.II. NHỮNG HÌNH THỨC CHỦ YẾU CUẢ KINH TẾ ĐỐI NGOẠIIII. MỤC TIÊU, PHƯƠNG HƯỚNG, NGUYÊN TẮC MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ KTĐNIV. CÁC GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM MỞ RỘNG VÀ NÂNG CAO HIỆU QUẢ KTĐNI. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN CỦA VIỆC MỞ RỘNG QUAN HỆ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI.• 1/ Khái niệm, vai trò của kinh tế đối ngoại. 2/ Cơ sở khách quan cuả việc hình thành và phát triển kinh tế đối ngoại. I. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN MỞ RỘNG KINH TẾ ĐỐI NGOẠI1. Khái niệm, vai trò cuả kinh tế đối ngoại.a. Khái niệm: KTĐN là bộ phận cuả kinhtế quốc tế, là tổng thể các quan hệ kinhtế, khoa học kỹ thuật- công nghệ cuả mộtquốc gia trong quan hệ với các quốc giakhác được thực hiện dưới nhiều hình thứctrên cơ sở phân công lao động quốc tế.■ KTĐN là tổng thể các quan hệ kinh tế, khoa học kỹ thuật, công nghệ của một quốc gia nhất định với các quốc gia còn lại hoặc với các tổ chức kinh tế quốc tế khác.■ Kinh tế quốc tế (KTQT) là mối quan hệ kinh tế với nhau giữa 2 hay nhiều nước,là tổng thể quan hệ kinh tế của cộng đồng quốc tế.b. Vai trò cuả KTĐN: KTĐN vừa giúp tăngcường ngoại lực, vừa giúp huy động nội lựcđể phát triển đất nước.- Liên kết sản xuất và trao đổi hàng hoá với khuvực và thế giới.- Thu hút vốn đầu tư, tiếp cận KH-CN mới.- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, tạo việc làm,tăng thu nhập…- Thúc đẩy tích tụ, tập trung vốn phục vụ CNH,HĐH. C. Tính chất của kinh tế đối ngoại- Thỏa thuận, tự nguyện giữa các chủ thể.- Sự trao đổi phải tuân thủ giá cả quốc tế, các quy luật kinh tế.- Chịu sự tác động của cơ chế quản lý(Luật pháp, tập quán, thông lệ,..…)- Gặp gỡ giữa các đồng tiền.- Bảo đảm thanh toán quốc tế cân bằng.- Khoảng cách không gian địa lý- phức tạp.- Kinh tế đối ngoại gắn với chính trị đối ngoại. 2. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN CUẢ VIỆC HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ ĐỐI NGOẠI.a. Phân công lao động quốc tếb. Lý thuyết lợi thế: lợi thế tuyệt đối, lợithế so sánhc. Xu thế hình thành thị trường thế giới - cáchình thức thương mại đa dạngd. Sự phát triển của hệ thống kết cấu hạtầnge. Do qui luật phát triển và sự phân bố tài a. Phân công lao động quốc tế- Sự phát triển của phân công lao động.- Phân công theo chiều rộng và chiều sâu- Phân công lao động và các ngành kinh tếmới.- Phân công lao động và cơ cấu kinh tế.b. Lý thuyết lợi thế:* Các tác gỉa:- A. Smith (1723-1790)- D. Ricardo (1772- 1823)- K.Marx (1818-1883)- Hecksher Ohlin,- Samuelson...* Các lợi thế: - lợi thế tuyệt đối, lợi thế sosánh, lợi thế về chênh lệch năng suất laođộng, đi sau, theo cơ chế thị trườngc. Xu thế hình thành thị trường thếgiới-các hình thức thương mại đadạng:- Thương mại trong các ngành, tậpđoàn.- Thương mại công nghệ tăng nhanh.- Thương mại hàng hoá.- Thương mại dịch vụ.d. Sự phát triển cuả hệ thống kết cấu hạtầng- Sự phát triển của hệ thống giao thông.- Sự phát triển của hệ thống thông tin.- Sự phát triển của hệ thống cung cấp nănglượng. e. Do qui luật phát triển và sự phân bố tài nguyên không đều- Các nước có điều kiện thổ nhưỡng khácnhau.- Sự khác biệt về địa chất, địa lý.- Tiềm năng về quặng mỏ, lãnh thổ. II. NHỮNG HÌNH THỨC CHỦ YẾU CUẢ KINH TẾ ĐỐI NGOẠI• 1/ Ngoại thương-thương mại quốc tế. 2/ Hợp tác trong lĩnh vực sản xuất. 3/ Hợp tác khoa học - kỹ thuật. 4/ Đầu tư quốc tế - xuất khẩu tư bản. 5/ Các hình thức dịch vụ quốc tế.II. NHỮNG HÌNH THỨC CHỦ YẾU CUẢKTĐN1. Ngoại thương-thương mại quốc tếa. Hoạt động X-NK là trung tâmb. Yêu cầu của ngoại thương?c. Điểm mới của thương mại quốc tế: - Tăng trưởng thương mại nhanhhơn tăng trưởng GDP. - Thương mại dịch vụ tăng nhanhhơn thương mại hàng hoá.*Khái niệm. Là sự trao đổi hàng hoá, dịch vụ thông qua xuất nhập khẩu.*Tác dụng của ngoại thương.•Nâng cao đời sống, tạo việc làm cho người lao động.•Đổi mới công nghệ, ngành nghề trong nước.• Điều tiết thừa thiếu nhu cầu hàng hoá trong nước.•Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.•Tăng tích lũy mỗi quốc gia.•Tăng sức mạnh tổng hợp mỗi quốc gia.*Đặc điểm mới của ngoại thương.• Tốc độ phát triển ngoại thương > tốc độ tăng GDP.•Tốc độ phát triển ngoại thương hàng hoá vô hình> tốc độ phát triển ngoại thương hàng hoá hữu hình.•Cơ cấu mặt hàng có sự thay đổi.• Phạm vi, phương thức và công cụ cạnh tranh diễn ra phong phú, đa dạng.• Hàng hoá có hàm lượng khoa học-công nghệ cao sức cạnh tranh lớn hơn hàng hoá truyền thống.•Vừa tự do thương mại, vừa bảo hộ hợp lý.Bảng 1: Kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóaNăm Xuất khẩu Tố c đ ộ Nhập khẩu Tốc độ Nhập siêu (Tr.USD) ...