Kỹ thuật và quản lý hệ thống nguồn nước ( Đại học Quốc gia Hà Nội ) - Chương 2

Kinh tế học trong hệ thống nguồn nước2.1. Phân tích kinh tế kỹ thuật Phân tích kinh tế kỹ thuật là một quá trình đánh giá có thể được sử dụng để so sánh các phương án công trình tài nguyên nước khác nhau và lựa chọn một phương án kinh tế nhất. Quá trình này đòi hỏi phải xác định những phương án khả thi và sau đó áp dụng một kỹ thuật chiết khấu để chọn phương án tốt nhất. Để thực hiện phân tích này, cần phải hiểu một số khái niệm cơ bản như tính...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật và quản lý hệ thống nguồn nước ( Đại học Quốc gia Hà Nội ) - Chương 2 CH¦¥NG 2 Kinh tÕ häc trong hÖ thèng nguån níc2.1. Ph©n tÝch kinh tÕ kü thuËt Ph©n tÝch kinh tÕ kü thuËt lµ mét qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ cã thÓ ®îc södông ®Ó so s¸nh c¸c ph¬ng ¸n c«ng tr×nh tµi nguyªn níc kh¸c nhau vµlùa chän mét ph¬ng ¸n kinh tÕ nhÊt. Qu¸ tr×nh nµy ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnhnh÷ng ph¬ng ¸n kh¶ thi vµ sau ®ã ¸p dông mét kü thuËt chiÕt khÊu ®Óchän ph¬ng ¸n tèt nhÊt. §Ó thùc hiÖn ph©n tÝch nµy, cÇn ph¶i hiÓu mét sèkh¸i niÖm c¬ b¶n nh tÝnh t¬ng ®¬ng vÒ lo¹i h×nh, t¬ng ®¬ng vÒ thêigian, vµ c¸c hÖ sè chiÕt khÊu. Mét trong nh÷ng bíc ®Çu tiªn trong ph©n tÝch kinh tÕ lµ t×m ra mét ®¬nvÞ gi¸ trÞ chung ch¼ng h¹n nh lµ c¸c ®¬n vÞ tiÒn tÖ. Th«ng qua sö dông ®¬nvÞ gi¸ trÞ chung nµy, c¸c ph¬ng ¸n kh¸c nhau cã thÓ ®îc ®¸nh gi¸. Sù®¸nh gi¸ vÒ tiÒn tÖ cña c¸c ph¬ng ¸n nãi chung diÔn ra qua mét sè n¨m.Mçi gi¸ trÞ tiÒn tÖ ph¶i ®îc x¸c ®Þnh b»ng lîng vµ thêi gian. Gi¸ trÞ thêigian cña tiÒn cã ®îc tõ sù s½n sµng cña con ngêi ®Ó tr¶ l·i cho viÖc södông tiÒn. HÖ qu¶ lµ, tiÒn t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau kh«ng thÓ ®îc kÕthîp hay so s¸nh mét c¸ch trùc tiÕp, mµ ®Çu tiªn ph¶i biÕn ®æi t¬ng ®¬ngth«ng qua sö dông c¸c hÖ sè chiÕt khÊu. C¸c hÖ sè chiÕt khÊu chuyÓn métgi¸ trÞ tiÒn tÖ t¹i mét thêi ®iÓm nµy thµnh mét gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng t¹i métthêi ®iÓm kh¸c.41 C¸c ký hiÖu ®îc dïng ®Ó diÔn t¶ hÖ sè chiÕt khÊu: i lµ tû lÖ l·i suÊthµng n¨m; n lµ sè n¨m; P lµ lîng tiÒn hiÖn t¹i; F lµ lîng tiÒn t¬ng lai; vµA lµ lîng tiÒn hµng n¨m. XÐt mét lîng tiÒn P ®îc l·i cho n n¨m víi tû lÖl·i suÊt lµ i %. Tæng F t¬ng lai t¹i thêi ®iÓm kÕt thóc n n¨m ®îc x¸c ®Þnhtheo quy tr×nh sau:Do ®ã tæng lîng tiÒn t¬ng lai lµ F = P(1 + i)n (2.1.1) Lîng tiÒn t¹i thêi ®iÓm Lîng tiÒn t¹i thêi + = L·i suÊt b¾t ®Çu cña n¨m ®iÓm cuèi n¨mN ¨m ®Çu tiªn P + iP = (1+i)P (1+i)2PN ¨m thø hai (1+i)P + iP(1+i) = (1+i)2P iP(1+i)2 (1+i)3PN ¨m thø ba + =..... ........................ ... ................. ... .................. (1+i)n-1P iP(1+i)n-1 (1+i)nPN ¨m thø n + =vµ hÖ sè lîng phøc hîp chi tr¶ ®¬n lµ F F  n  1  i    , i %, n  (2.1.2) P P  HÖ sè nµy x¸c ®Þnh sè ®« la tÝch lòy sau n n¨m cho mçi ®« la ®îc ®Çut ban ®Çu víi tû lÖ l·i suÊt lµ i %. HÖ sè gi¸ trÞ hiÖn t¹i chi tr¶ mét lÇn(P/F, i%, n) ®¬n gi¶n lµ nghÞch ®¶o cña hÖ sè lîng phøc hîp chi tr¶ ®¬n.B¶ng 2.1.1 tæng kÕt c¸c hÖ sè chiÕt khÊu kh¸c nhau. C¸c hÖ sè chuçi hµng n¨m ®ång ®Òu ®îc sö dông cho sù t¬ng ®¬nggi÷a nh÷ng lîng tiÒn hiÖn t¹i (P) vµ lîng tiÒn hµng n¨m (A) hay gi÷alîng t¬ng lai (F) vµ lîng hµng n¨m (A). XÐt lîng tiÒn A ph¶i ®îc ®Çut hµng n¨m (ë cuèi mçi n¨m) ®Ó tÝch lòy lîng tiÒn F sau n n¨m. Gi¸ trÞcuèi cïng cña A trong n¨m thø n ®îc rót ngay trªn kho¶n tiÒn chi tr¶ v× thÕnã kh«ng tÝch lòy l·i suÊt. Gi¸ trÞ t¬ng lai F lµ F = A + (1 + i)A + (1+i)2A +...+ (1+i)n-1A (2.1.3) Nh©n ph¬ng tr×nh (2.1.3) víi (1+i), vµ trõ ®i ph¬ng tr×nh (2.1.3) tanhËn ®îc hÖ sè quü ®Çu t A i A  (2.1.4)   , i %, n   n F 1  i   1  F  HÖ sè quü ®Çu t lµ sè ®« la A ph¶i ®Çu t i% vµo cuçi cña mçi n n¨m®Ó tÝch lòy 1 ®« la. HÖ sè lîng phøc hîp chuçi (F/A) lµ nghÞch ®¶o cñahÖ sè quü ®Çu t (b¶ng 2.1.1), lµ lîng ®« la sÏ tÝch lòy nÕu mét ®« la ®îc®Çu t vµo cuèi nh÷ng n¨m n víi i %. HÖ sè hoµn vèn ®Çu t cã thÓ ®îcx¸c ®Þnh b»ng c¸ch nh©n hÖ sè quü ®Çu t (A/F) víi hÖ sè lîng phøc hîpchi tr¶ ®¬n (B¶ng 2.1.1) 42 A  AF (2.1.5)  , i%, n   P  FP HÖ sè nµy lµ sè ®« la cã thÓ rót ra t¹i cuèi mçi n n¨m nÕu 1 ®« la lóc ®Çu®îc ®Çu t. NghÞch ®¶o cña hÖ sè hoµn vèn ®Çu t lµ hÖ sè chuçi gi¸ trÞhiÖn t¹i (P/A), cho ta sè ®« la ®îc ®Çu t ban ®Çu ®Ó ph¸t sinh 1 ®« la t¹icuèi mçi n¨m. HÖ sè chuçi gradient ®ång ®Òu lµ sè ®« la ®Çu t ban ®Çu ®Ó thu ®îc1 ®« la sau m ...