Kỹ thuật Xử lý nước thải công nghiệp: Phần 1

Phần 1 Tài liệu gồm nội dung 8 chương đầu Tài liệu: Giới thiệu khái quát về các hệ thống và quy trình, tiền xử lý và xử lý sơ bộ nước thải, trung hòa, keo tụ, khử kim loại nặng, lắng và tuyển nổi, trao đổi ion, khử các chất hữu cơ bay hơi trong nước thải bằng làm thoáng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Kỹ thuật Xử lý nước thải công nghiệp: Phần 1TRỊNH XUÂN LAI - NGUYỄN TRỌNG DƯƠNGXỬ LÝ Nưức THẢI CỔNG NGHIỆP ■ (Tái bản) NHÀ XUẤT BẢN XÂY DỰNG HÀ NỘI - 2 0 0 9 LỜI NÓI ĐẦU N ọ/ d u n g cuốn sách gồìv, hai phần: ^ ầ n 1: N êu phương pháp tính toán và cách xác định các thông s ố đẽ tính toánthiiĩC k ế các công trinh xứ lý trong hệ thống dâv chuyền công nghệ x ử lý nước thải côngnghiệp n h ư : Bẽ điều hoà lưu ỉượng và chất lượng, trung hoà, tách dầu mở, tuyển nôi,k h ứ chất hữ u cơ hay ỉ n bằng làm thoáng , kh ử kìm. loại nặng , oxy hoá khử, hấp thụcác chất bẩn bằng than hoạt tinh , lọc qua màng thâm, thấu ngược, bê lọc trao đổi ion,ỉ r>thông hồ sinh học v.v... P h ầ n 2: Giúi thiệu một sôquy trinh công nghệ đã áp dụng có hiệu quả trong thực tếđ ề x ử lý nước thải cúci: Công nghiệp thực phàm , công nghiệp giấy , dệt, hoá chất, thuộcda LKL\.. Cuốn sách x ử lý nước th ả i cô ng n g h iệp do Trịnh X uân L a i phác thảo và viếtp h ầ n lí thuyết trong các cỉìùòng mục, Ngiỉỳcỉì Tyọìỉg Duuìlg chính lí và viết p h â n chitiết , tính toán cụ thẻ và phác thảo các hình vẽ m inh họa với hy vọng cung cấp được mộts ố tài liệu tham khảo có ích cho các đông nghiệp đang hoạt dộng và công tác trong lĩnhvực cấp thoát nước và bảo vệ môi trường. T u y đã rất c ố gắng nhưng không th ể tránh (tược scíi sóty rất m ong được sự phê bìnhgóp ý của các hạn đọc. C ác tá c g iả 3 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỂ CÁC HỆ THỐNG VÀ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ x ử LÝ NƯỚC THẢI1.1 S ự C Ầ N T H IẾ T PHẢI XÚ LÝ NƯỚC THẢI N ước thải c ó thê chia thành hai loại: Nước ihải cô n g n gh iệp và nước thải sinh hoạt. N ư ớ c thải cô n g n gh iệp do các x í nghiệp cô n g n gh iệp c ó sử dụng nước trong cá c quytrình sản xuất khác nhau thải ra, nước thải c ô n g n gh iệp thường được xử lý n gay trongphạm vi nhà m áy đế sử dụng lại nước hoặc thải ra các nguồn tiếp nhận. N ước thải sinh hoạt là nước sau khi được dùng ch o các nhu cầu số n g và sin h hoạt củaco n ngư ời thải ra như: Nước từ các nhà bếp, nhà ăn, b uồn g vệ sin h , nước tắm rửa và giặtgiũ , nước c ọ rửa nhà cửa và các đồ dùng sinh hoạt. N ước thải sin h hoạt c ó thể đã qua cácbế tự hoại của từng nhà hoặc không, chảy vào hệ th ốn c c ố n g dẫn của đ ô thị, tập trung vềcác trạm xử lý nước thải. M ột s ố nước thải côn g nghiệp và nước thải sinh hoạt c ó chứa cá c hoạt chất hữu cơ,a m o n i, sất và các hợp chấi c ó khả năni* bị oxy hoá khác và ch ú n g là cá c chất chủ yếu tạora nhu cần o.xy sinh hoá (viết tắt là: BO D) của nưởc thải. V ì th ế khi xả nước thải c ô n gn g h iệp và nước thải sinh hoạt c ó chứa nồng đ ộ B O D c a o hơn tiêu chuẩn c h o phép ra cácn gu ồn tiếp nhận sẽ làm giảm lượng o x y hoà tan trong trong cá c n guồn nước và tạo ram ôi trường yếm khí, làm mất càn hang sinh thái của m ôi trường nước, g â y ra các hiệntượng như làm cá ch ết, nước có m ùi, mầu và huỷ hoại m ôi trường số n g của các sinh vậtnước. M ột s ố nước thải côn g n ghiệp c ó chứa các hợp chất đ ộ c hại đ ối với đời số n g củacác loài vi sinh vật nước. Các ion kim loại nặng như thuỷ n gân, cad m i, chì v.v ... và cáclioá chất hữu c ơ như p olychlorinatex, biphenil có thổ tích lu ỹ trong c ơ thể của các loàithuý sản, gây ra tác dụng độc hại ch o người sử dụng, n so à i ra các hợp chất hữu c ơ c ótrong nước thải gây ra m ùi, mầu và huỷ hoại m ôi trường nước, hàm lượng lớn của nitơ,phốtpho g â y ra hiện tượng phú dưỡng các nguồn nước. V iệ c quán lý và xử lý nước thải khôn đúng quy trình sẽ g â y ra nhiều tác hại ch o m ôitnrờnẹ và phái chi phí nhiều tiền của để làm sạch và khôi phục lại các đ iều kiện cânbằng sin h thái.1.2 PH Â N LO Ạ I CÁC CÔNG ĐOẠN x ử LÝ NƯỚC TH Ả I H ệ th ống xử lý nirớc thải bao gồm m ột s ố cô n g trình đơn vị hoạt đ ộ n g nối tiếp nhauđẻ đạt được chất lượng nước sau xử lý đáp ứng yêu cầu đã định. T h eo m ức đ ộ xử lý và 5tập hợp các loại c ô n g trình đơn vị hoạt đ ộ n g nối tiếp trong m ột hệ th ố n g x ử lý nước thải,có thể chia ra thành ba công đoạn xử lý như sau: Xử lý sơ bộ hay tiền xử lý, xử lý bậchai, xử lý bậc ba (hay xử lý tăng cường). - Các cô n g trình trong cô n g đoạn xử lý sơ bộ là các côn g trình hoạt đ ộn g dựa trên lự: cơhọc và vật lý là chủ yếu, như là: Song chắn, lưới chắn, bể điều hoà, bể lắng, lọc, tuyển nci. - Các c ô n g trình trong c ô n g đoạn xử lý bậc hai gồm các c ô n g trình x ử lý bằng hoáchất và sinh học. Các công trình xử lý nước thải bằng hoá chất là các công trình dùnghoá chất trộn vào nước thải để chuyển đổi các hợp chất hoặc các chất hoà tan trong rướcthải thành các chất có tính trơ vể mặt hoá học hoặc thành các hợp chất kết tủa dễ lắng \àlọc để loại chúng ra khỏi nước thải. Các công trình xử lý sinh học được áp dụng để khửcác chất hữu cơ ở dạng keo và dạng hoà tan trong nước thải nhờ quá trình đồng hoá củavi sinh đê biến các chất hữu cơ này thành khí hoặc thành vỏ tế bào của vi sinh dễ ke:> tụvà lắng rồi loại ch ú n g ra k h ỏi nước thải. Q uá trình xử lý sin h h ọc c ò n được áp dụng đểkhử nitrogen và phốtpho. - Các công trình trong công đoạn xử lý bậc ba được áp dụng để khử tiếp các chất hoáhọc có tính độc hại hoặc khó khử bằng các công trình xử lý sinh học thông thường. Khửtiếp nitrogen, phốtpho và các hợp chất vô cơ và hữu cơ còn lại sau xử lý bậc hai để thoảmãn tiêu chuẩn chất lượng nước xả ra nguồn tiếp nhận hoặc sử dụng lại cho các mụcđích khác. Các công trình trong công đoạn xử lý bậc ba thường là: Bể lọc hấp thu tầngthan hoạt tính, bể lọc trao đổi ion và lọc qua màng thẩm thấu ngược, lọc qua màng bánthấm bằng điện phâ ...