Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nhân giống hai dòng bạch đàn urô (Eucalyptus urophylla S.T. Blake) PN46 và PN47 bằng phương pháp nuôi cấy in vitro

Đề tài nghiên cứu nhằm xác định môi trường (môi trường hoá học và môi trường vật lý) phù hợp để nhân giống hai dòng bạch đàn urô PN46 và PN47 bằng phương pháp nuôi cấy in vitro; tạo ra cây con hoàn chỉnh bằng phương pháp nuôi cấy in vitro cho 2 dòng PN46 và PN47; huấn luyện cây trong ống nghiệm và cấy cây con ra vườn ươm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Luận văn Thạc sĩ Khoa học Lâm nghiệp: Nhân giống hai dòng bạch đàn urô (Eucalyptus urophylla S.T. Blake) PN46 và PN47 bằng phương pháp nuôi cấy in vitroBé gi¸o dôc & ®µo t¹o bé n«ng nghiÖp vµ ptnt Trêng ®¹i häc l©m nghgiÖp ...............o0o............... ph¹m ®øc huy nh©n gièng hai dßng b¹ch ®µn ur«(Eucalyptus urophylla Bleck) PN46 vµ PN47 b»ng ph¬ng ph¸p nu«i cÊy in vitro. Chuyªn ngµnh: l©m häc M· sè : 60 62 60 LuËn v¨n th¹c sÜ khoa häc l©m nghiÖp ngêi híng dÉn khoa häc PGS-TS. D¬ng méng hïng Hµ t©y 2006LuËn v¨n ®îc hoµn thµnh t¹i: Khoa ®µo t¹o Sau ®¹i häc Trêng ®¹i häc L©m nghiÖpNgêi híng dÉn khoa häc: PGS.TS. D¬ng Méng HïngPh¶n biÖn 1: .............................................................Ph¶n biÖn 2: .............................................................LuËn v¨n sÏ ®îc b¶o vÖ t¹i Héi ®ång chÊm luËn v¨n cÊp nhµ nícHäp t¹i: Trêng §¹i häc L©m nghiÖp ViÖt NamXu©n Mai, Ch¬ng Mü, Hµ T©yVµo håi: ..........ngµy........th¸ng .......n¨m 2006Cã thÓ t×m luËn v¨n t¹i: Trung t©m th«ng tin t liÖu vµ th viÖn - Trêng §HLN Th viÖn Khoa ®µo t¹o Sau ®¹i häcHµ t©y 2006 1 Më ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, kü thuËt nu«i cÊy m« vµ tÕ bµo thùc vËt ®·kh«ng ngõng ph¸t triÓn vµ thu ®îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Kü thuËt nµy ra®êi ®· më ra mét híng míi trong nghiªn cøu thùc vËt vµ nhanh chãng cã vÞtrÝ quan träng trong lÜnh vùc c«ng nghÖ sinh häc vÒ s¶n xuÊt vµ c¶i thiÖn c¸cgièng c©y trång. u ®iÓm næi bËt cña ph¬ng ph¸p nµy lµ cã thÓ nh©n nhanh®ång nhÊt di truyÒn mét sè lîng lín c¸ thÓ trong thêi gian ng¾n, c©y con®îc trÎ ho¸ gÇn nh c©y tõ h¹t [15]. Mét sè loµi thuéc chi B¹ch ®µn (Eucalyptus) ®· ®îc nhËp néi vµo ViÖtNam tõ rÊt sím vµ trång réng r·i trªn hÇu hÕt c¸c vïng sinh th¸i nh»m ®¸pøng c¸c nhu cÇu nguyªn liÖu giÊy, bét giÊy, gç trô má, gç x©y dùng, gç xÎ vµcñi. Trong héi th¶o quèc gia vÒ loµi c©y u tiªn cho trång rõng ë ViÖt Namn¨m 2001, c¸c loµi b¹ch ®µn lµ ®èi tîng u tiªn sè 1 trong “Danh môc c¸cloµi c©y u tiªn cho trång rõng trong toµn quèc” [25]. HiÖn nay, nguån c©ygièng cung cÊp cho trång rõng b¹ch ®µn ë níc ta chñ yÕu lµ c©y v« tÝnh (s¶nxuÊt b»ng ph¬ng ph¸p gi©m hom vµ nh©n gièng in vitro). ë ViÖt Nam, nh©ngièng in vitro c¸c dßng b¹ch ®µn Ur« ë níc ta tuy míi ®îc s¶n xuÊt c«ngnghiÖp tõ nh÷ng n¨m 1994 nhng ®Õn nay ®· thu ®îc nh÷ng thµnh c«ng®¸ng kÓ. Mçi n¨m, c«ng nghÖ nµy cung cÊp kho¶ng 10 triÖu c©y gièng b¹ch®µn c¸c lo¹i phôc vô c¸c ch¬ng tr×nh trång rõng trªn toµn quèc [25]. Rõng trång c¸c dßng v« tÝnh b¹ch ®µn tõ c©y mÑ u tréi ®îc chän läc®· t¹o ra bíc ®ét ph¸ míi vÒ n¨ng suÊt vµ chÊt lîng rõng trång trong nh÷ngn¨m gÇn ®©y. Tuy nhiªn, nhîc ®iÓm lín nhÊt khi g©y trång c©y nhËp néi lµchóng cã nguy c¬ tæn thÊt nÆng nÒ h¬n c©y b¶n ®Þa khi x¶y ra dÞch s©u bÖnht¹i m«i trêng g©y trång míi v× søc ®Ò kh¸ng cña chóng kÐm h¬n c©y b¶n ®Þa.Thªm vµo ®ã, mét thùc tÕ mµ nhiÒu ngêi ®Òu thèng nhÊt r»ng, ®iÓm yÕu nhÊt,râ nhÊt, nghiªm träng nhÊt cña trång rõng tõ c©y ®îc nh©n gièng b»ngph¬ng ph¸p in vitro lµ lµm gi¶m ®¸ng kÓ biÕn dÞ di truyÒn vµ gi¶m sù ®a 2d¹ng di truyÒn. HiÖu qu¶ cña nã lµm ng¨n chÆn cña qu¸ tr×nh chän läc tiÕp,kh«ng ®îc t¨ng thu tiÕp theo, t¨ng kh¶ n¨ng l©y lan, tµn ph¸ nhanh vµ réngcña s©u bÖnh h¹i [16]. §Ó h¹n chÕ sù l©y lan cña dÞch bÖnh cã thÓ x¶y ra th× mét trong nh÷ngbiÖn ph¸p kü thuËt lµ trång nhiÒu loµi, nhiÒu dßng kh¸c nhau trªn nh÷ng diÖntÝch lín. ë níc ta hiÖn nay cã kho¶ng 12 dßng b¹ch ®µn ®· ®îc BéNN&PTNT c«ng nhËn vµ cho phÐp trång rõng s¶n xuÊt, trong khi ®ã míi cã3-4 dßng ®îc nh©n gièng b»ng ph¬ng ph¸p in vitro. V× vËy, nh÷ng dßng ®·®îc Bé NN&PTNT c«ng nhËn cÇn ®îc nghiªn cøu nh©n gièng b»ng ph¬ngph¸p in vitro ®Ó cung cÊp cho trång rõng kh¶o nghiÖm vµ trång rõng s¶n xuÊt. N¨m 2003 Bé NN&PTNT ®· c«ng nhËn hai dßng b¹ch ®µn ur« PN46vµ PN47 (tªn ®Çy ®ñ lµ “Dßng b¹ch ®µn Phï Ninh sè 46” vµ “Dßng b¹ch ®µnPhï Ninh sè 47”) lµ gièng tiÕn bé kü thuËt vµ khuyÕn khÝch trång rõng trªnnh÷ng vïng cã ®iÒu kiÖn sinh th¸i t¬ng tù vïng Trung t©m B¾c Bé (Phô lôc1.1). HiÖn nay, nhu cÇu c©y gièng cña hai dßng nµy nh»m phôc vô trång rõngkh¶o nghiÖm vµ s¶n xuÊt kh¸ lín. Thªm vµo ®ã, viÖc nh©n gièng b»ng kü thuËtnu«i in vitro cña 2 dßng nµy cha ®îc nghiªn cøu. Thêi gian võa qua, ViÖnnghiªn cøu c©y nguyªn liÖu giÊy ®· thö nghiÖm ¸p dông quy tr×nh nh©n giènginvitro hai dßng PN14 vµ U6 vµo nh©n gièng hai dßng nµy nhng kh«ng thµnhc«ng. §iÒu nµy cã thÓ do nh÷ng ®Æc ®iÓm sinh lý, sinh ho¸ cña hai dßng nµycã nh÷ng ®iÓm kh¸c so víi c¸c dßng ®· vµ ®ang ®îc nh©n gièng b»ng quytr×nh trªn. Nªn viÖc ¸p nghiªn cøu nh©n gièng 2 dßng b¹ch ®µn nµy b»ng küthuËt nu«i cÊy in vitro ®Ó tiÕn tíi hoµn thiÖn c«ng nghÖ phôc vô cho s¶n xuÊtlµ cÇn thiÕt. Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm, nhu cÇu thùc tiÔn vµ nhu cÇu khoa häc nªu trªn,chóng t«i tiÕn hµnh ®Ò tµi “Nh©n gièng hai dßng b¹ch ®µn ur« (Eucalyptusurophylla S.T. Blake) PN46 vµ PN47 b»ng ph¬ng ph¸p nu«i cÊy invitro”. 3 Ch¬ng 1 tæng quan vÊn ®Ò nghiªn cøu1.1. Kh¸i niÖm vÒ nh©n gièng in vitro. Nu«i cÊy m« vµ tÕ bµo thùc vËt cßn gäi lµ nu«i cÊy thùc vËt in vitro(trong èng nghiÖm) ®Ó ph©n biÖt víi c¸c qu¸ tr×nh nu«i cÊy trong ®iÒu kiÖn tùnhiªn gäi lµ nu«i cÊy in vivo (ngoµi èng nghiÖm). ThuËt ng÷ “nu«i cÊy m« vµ tÕ bµo thùc vËt” hay “nu«i cÊy in vitro’’(Plant Tissue Culture) lµ ph¹m trï kh¸i niÖm chØ tÊt c¶ c¸c lo¹i nu«i cÊy m« vµtÕ bµo ë ®iÒu kiÖn v« trïng. Bao gåm [16]:  ...